Chính sách gia hạn nộp thuế không làm giảm thu ngân sách nhà nước
Gói hỗ trợ gia hạn nộp thuế và tiền thuê đất trong năm 2021 với tổng giá trị dự kiến khoảng 115.000 tỷ đồng giúp cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân tiếp tục có thêm nguồn lực tài chính duy trì và khôi phục sau đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, chính sách này cũng đảm bảo không làm giảm thu ngân sách nhà nước, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong cả năm 2021.
Trả lời phỏng vấn báo chí mới đây, Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà cho biết, năm 2020, cùng các chính sách về tài chính, tiền tệ khác, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 41/2020/NĐ-CP về hỗ trợ giãn, hoãn thuế và tiền thuê đất nhằm hỗ trợ cho các doanh nghiệp vượt qua khó khăn do đại dịch Covid-19 gây ra. Cũng trong năm 2020, Chính phủ tiếp tục ban hành Nghị định số 109/2020/NĐ-CP về việc gia hạn thuế tiêu thụ đặc biệt đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước.
Triển khai thực hiện Nghị định số 41/2020/NĐ-CP và Nghị định số 109/2020/NĐ-CP, trong năm 2020, cơ quan thuế đã thực hiện gia hạn cho khoảng 184.900 lượt người nộp thuế với tổng số tiền thuế, tiền thuê đất đã gia hạn khoảng 87.300 tỷ đồng. Qua việc kịp thời áp dụng các chính sách tài chính, kết quả của năm 2020, nền kinh tế của cả nước đã có bước tăng trưởng khá, trong đó, thu thuế nội địa vẫn đảm bảo mục tiêu đề ra.
Bước sang năm 2021, trước tình hình đại dịch trên thế giới và một số nước trong khu vực còn diễn biến phức tạp, Bộ Tài chính đã tiến hành đánh giá và cho rằng giải pháp về tài chính, tiền tệ trong thời điểm hiện nay là hết sức cần thiết.
Theo đó, Bộ Tài chính đã có chỉ đạo Tổng cục Thuế phối hợp cùng Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các bộ, ngành liên quan, khảo sát đánh giá lại tình hình sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp. Trên cơ sở đó, đã tiến hành xây dựng Dự thảo Nghị định theo thể thức rút gọn đúng theo chỉ đạo của Chính phủ.
Trên cơ sở ý kiến của một số bộ, ngành, ý kiến thẩm định của Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính đã trình lên Chính phủ phê duyệt chủ trương xây dựng nghị định gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho doanh nghiệp. Ngày 19/04/2021, thực hiện kiến nghị của Bộ Tài chính, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 52/2021/NĐ-CP quy định gia hạn thời hạn nộp thuế và tiền thuê đất cho các doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh bị tác động tiêu cực bởi dịch bệnh Covid-19.
Bộ Tài chính cho biết, chính sách gia hạn nộp thuế không làm giảm thu ngân sách nhà nước và phù hợp thẩm quyền của Chính phủ mà Luật Quản lý thuế đã quy định (việc gia hạn nộp thuế không dẫn đến điều chỉnh dự toán thu ngân sách nhà nước đã được Quốc hội quyết định).
Nguyên tắc lựa chọn đối tượng được gia hạn nộp thuế và tiền thuế đất đảm bảo các yêu cầu như: Đối tượng thụ hưởng chính sách phải là những doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh bị ảnh hưởng trực tiếp, nặng nề do dịch Covid-19.
Đối với từng sắc thuế, Bộ Tài chính đều đã có phương án riêng và dự kiến số thu sẽ bị ảnh hưởng trong thời gian gia hạn. Đối với thuế giá trị gia tăng, để không ảnh hưởng đến cân đối ngân sách nhà nước năm 2021, Bộ Tài chính đề nghị thời gian gia hạn là 5 tháng. Dự kiến, số thu ngân sách của các tháng đó giảm khoảng 68.800 tỷ đồng.
Đối với thuế thu nhập doanh nghiệp, thực hiện gia hạn 3 tháng, thời hạn nộp thuế đối với số thuế thu nhập doanh nghiệp tạm nộp của quý I, quý II kỳ tính thuế thu nhập doanh nghiệp năm 2021 của doanh nghiệp, tổ chức thuộc đối tượng được gia hạn. Ước tính số thuế thu nhập doanh nghiệp được gia hạn khoảng 40.500 tỷ đồng.
Đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh, thực hiện gia hạn thời hạn nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân đối với số tiền thuế phát sinh phải nộp năm 2021 của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh hoạt động trong các ngành kinh tế, lĩnh vực được gia hạn. Dự kiến số thuế hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được gia hạn là khoảng 1.300 tỷ đồng.
Đối với tiền thuê đất, thực hiện gia hạn đối với số tiền thuê đất phải nộp kỳ đầu năm 2021 của doanh nghiệp, tổ chức, hộ kinh doanh, cá nhân thuộc đối tượng được giảm. Dự kiến số tiền thuê đất được gia hạn khoảng 4.400 tỷ đồng.
Với tổng số tiền dự kiến được hoãn, giãn nộp thuế ước tính khoảng 115.000 tỷ đồng, việc gia hạn lần này được đánh giá sẽ giúp cộng đồng doanh nghiệp cũng như người dân tiếp tục có thêm nguồn lực tài chính duy trì và khôi phục sau đại dịch, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng kinh tế trong cả năm 2021.
Trong bối cảnh kinh tế khó khăn, doanh nghiệp nghỉ, giảm ngày làm việc dẫn đến thu nhập thấp, không còn hoặc giảm thuế thu nhập cá nhân... tất cả đều đè lên gánh nặng thu ngân sách nhà nước. Tuy nhiên, Nhà nước vẫn tạo điều kiện cho doanh nghiệp chậm nộp thuế. Điều này không làm ảnh hưởng đến số thu ngân sách của năm 2021 vì là gia hạn thời gian nộp thuế nên người nộp thuế phải thực hiện nộp vào ngân sách vào cuối năm 2021, đảm bảo cân đối thu chi ngân sách theo dự toán được Quốc hội giao cho Bộ Tài chính.
Nhà nước hy sinh quyền lợi chung để tạo điều kiện giúp doanh nghiệp vượt qua khó khăn. Khi doanh nghiệp phục hồi, tăng doanh thu sẽ thực hiện tốt nghĩa vụ với ngân sách. Đây là giải pháp có tính thực tiễn, khả thi cao và phù hợp trong bối cảnh hiện nay.
Bà Nguyễn Thị Cúc – Chủ tịch Hội Tư vấn Thuế Việt Nam