Cơ cấu lại thị trường tài chính, trọng tâm là các tổ chức tín dụng
Trong giai đoạn 2016-2020, Chính phủ đề ra nhiệm vụ đẩy nhanh cơ cấu lại thị trường tài chính, trọng tâm là các tổ chức tín dụng (TCTD). Vì vậy, giai đoạn này có thể được coi là một “trang mới” của cuộc “đại phẫu” hệ thống ngân hàng Việt Nam.
Nhằm thực hiện Nghị quyết số 05-NQ/TW ngày 01/11/2016 của Hội nghị lần thứ tư BCH Trung ương Đảng khóa XII về một số chủ trương, chính sách lớn nhằm tiếp tục đổi mới mô hình tăng trưởng, nâng cao chất lượng tăng trưởng, năng suất lao động, sức cạnh tranh của nền kinh tế và Nghị quyết số 24/2016/QH14 ngày 08/11/2016 của Quốc hội về Kế hoạch cơ cấu lại nền kinh tế giai đoạn 2016-2020, Chính phủ vừa chỉ đạo đẩy nhanh cơ cấu lại thị trường tài chính, trọng tâm là các TCTD.
Để cụ thể hoá nhiệm vụ này, trong Chương trình hành động vừa được ban hành theo Quyết định số 27/NQ-CP ngày 21/2/2017, Chính phủ giao Ngân hàng Nhà nước Việt Nam (NHNN) tiếp tục lành mạnh hóa tình hình tài chính, nâng cao năng lực quản trị của các TCTD theo quy định của pháp luật và phù hợp với thông lệ quốc tế. Bên cạnh đó, từng bước xử lý và xóa bỏ tình trạng đầu tư chéo, sở hữu chéo trong các TCTD có liên quan, đẩy mạnh thoái vốn ngoài ngành của các ngân hàng thương mại.
Chính phủ yêu cầu đến năm 2020, các ngân hàng thương mại cơ bản có mức vốn tự có theo chuẩn mực của Basel II, trong đó ít nhất 12 - 15 ngân hàng thương mại áp dụng thành công Basel II. NHNN khẩn trương tổ chức thực hiện Đề án cơ cấu lại hệ thống TCTD gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020 sau khi được phê duyệt. Hoàn thành cơ bản việc cơ cấu lại các TCTD, đẩy nhanh quá trình xử lý nợ xấu bằng các hình thức phù hợp với cơ chế thị trường trên nguyên tắc thận trọng, bảo đảm quyền lợi của người gửi tiền và ổn định, an toàn hệ thống.
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng giao NHNN chủ trì xây dựng và trình ban hành Luật cơ cấu lại TCTD và xử lý nợ cấu trong năm 2017. Tăng cường thanh tra, giám sát quản trị rủi ro các TCTD...
Chính phủ cũng giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các cơ quan, tổ chức liên quan nghiên cứu, hoàn thiện các văn bản hướng dẫn trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản phù hợp với quy định của pháp luật có liên quan. Tiếp tục chỉ đạo, hướng dẫn cơ quan thi hành án dân sự các cấp phối hợp, hỗ trợ Công ty quản lý tài sản của các TCTD và các TCTD trong quá trình thi hành bản án, quyết định của Tòa án về xử lý tài sản bảo đảm.
Bộ Tư pháp cũng có trách nhiệm chỉ đạo Tổng cục thi hành án dân sự phối hợp với các TCTD rà soát, tổng hợp các bản án, quyết định có hiệu lực của Tòa án chưa được thi hành hoặc đang được thi hành dở dang, đẩy nhanh thi hành án các vụ án còn tồn đọng.
Trước đó, tại Hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2017 mới đây, đại diện lãnh đạo NHNN cho biết, từ năm 2017, cùng với nhiệm vụ tiếp tục ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát tốt lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn của nền kinh tế, NHNN sẽ giữ vững và tiếp tục nâng cao mức độ an toàn, lành mạnh của hệ thống các TCTD. NHNN cũng sẽ đẩy mạnh cơ cấu lại toàn diện về tài chính, hoạt động, quản trị của TCTD (nhất là TCTD yếu kém) theo các hình thức, biện pháp và lộ trình phù hợp với đặc điểm cụ thể của từng TCTD và phù hợp với cơ chế thị trường trên nguyên tắc thận trọng, bảo đảm quyền lợi người gửi tiền và giữ vững sự ổn định, an toàn hệ thống.
Ngoài ra, NHNN sẽ kiểm soát và nâng cao chất lượng tín dụng gắn với tăng cường xử lý nợ xấu theo nguyên tắc thị trường; Hoàn thiện hành lang pháp lý hỗ trợ xử lý nợ xấu và cơ cấu lại các TCTD. Việc xử lý nợ xấu phải gắn với việc triển khai các biện pháp phòng ngừa, hạn chế tối đa nợ xấu mới phát sinh và nâng cao chất lượng tín dụng của các TCTD; Phát huy vai trò của Công ty quản lý tài sản của các TCTD trong việc xử lý nợ xấu để bảo đảm duy trì tỷ lệ nợ xấu ở mức an toàn, bền vững (dưới 3% tổng dư nợ).
Lãnh đạo NHNN cũng cho biết, đối tượng cơ cấu lại trong thời gian tới bao gồm tất cả các TCTD, trong đó có cả các ngân hàng thương mại mua bắt buộc (ngân hàng 0 đồng). Các TCTD phải xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt và triển khai thực hiện phương án cơ cấu lại. Riêng đối với các ngân hàng thương mại mua bắt buộc, NHNN đã có đề án riêng trình Chính phủ, Bộ Chính trị.