Đó là thông tin được TS. Nguyễn Quốc Hùng - Tổng Thư ký Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam (VNBA) đưa ra tại Hội thảo “Cơ hội và thách thức ứng dụng blockchain vào vận hành trong ngành tài chính-ngân hàng” diễn ra ngày 26/10 tại Hà Nội, do VNBA phối hợp Hiệp hội Blockchain Việt Nam tổ chức.

Tại đây, các diễn giả, đại biểu đã cùng trao đổi, thảo luận để tìm hiểu những cơ hội, thách thức cũng như tìm ra các giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng blockchain trong ngành tài chính ngân hàng, thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.

Nhiều tiềm năng phát triển

Theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, với đặc tính phi tập trung, công nghệ blockchain đã giải quyết được nhiều vấn đề nan giải về lòng tin, tính bảo mật,… Nhiều quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam đã nhận ra tiềm năng của công nghệ này và tìm cách áp dụng vào các lĩnh vực: tài chính, ngân hàng, vận tải, logistics, y tế, giáo dục,...

“Như chúng ta đã biết, năm 2021 được xem là một năm thảm họa cho nền kinh tế thế giới khi phải đối mặt với dịch COVID-19, nhưng đây lại là năm bùng nổ của lĩnh vực blockchain. Trong năm qua, các chỉ số blockchain trên thế giới đều tăng trưởng mạnh. Theo CB Insights, lượng tiền tài trợ cho lĩnh vực này cũng tăng gấp 4 lần chỉ trong một năm, từ 3,1 tỷ USD trong cả năm 2020 lên thành 15 tỷ USD chỉ trong 9 tháng đầu của năm 2021”, TS Nguyễn Quốc Hùng nêu rõ.

Tại Việt Nam, blockchain được ưu tiên nghiên cứu, phát triển và ứng dụng để chủ động tham gia cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 theo Quyết định số 2117/QĐ-TTg ngày 16/12/2020 của Thủ tướng Chính phủ. Bộ Khoa học và Công nghệ cũng đã phê duyệt Chương trình khoa học và công nghệ trọng điểm cấp quốc gia giai đoạn đến năm 2025, trong đó công nghệ Blockchain được xếp thứ hai sau trí tuệ nhân tạo (AI) trong loạt các công nghệ chủ chốt.

Blockchain đã và đang dần trở thành cột trụ cho công nghệ ở Việt Nam với nhiều ứng dụng khá hấp dẫn như nền tảng lưu trữ văn bằng trong lĩnh vực đào tạo; thư tín dụng, bảo lãnh hợp đồng, thanh toán trong lĩnh vực ngân hàng…, dần được hiểu chính là công nghệ, chứ không phải là bitcoin hay tiền điện tử như lầm tưởng trước đây.

Số liệu từ Vụ Thanh toán (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) cũng cho thấy, số lượng các doanh nghiệp Fintech tham gia cung ứng dịch vụ trên thị trường Việt Nam hiện nay đã tăng gần 4 lần, từ 40 doanh nghiệp tại thời điểm cuối năm 2016, đến cuối năm 2021 đã tăng lên hơn 150 doanh nghiệp, trải rộng trên nhiều lĩnh vực khác nhau, trong đó, doanh nghiệp Bitcoin/Blockchain chiếm 7,895%.

Ngân hàng BIDV tiên phong ứng dụng blockchain trong tài trợ thương mại, trở thành ngân hàng Việt Nam đầu tiên ứng dụng thành công công nghệ blockchain trong giao dịch phát hành thư tín dụng tới một ngân hàng thông báo ngoài hệ thống. MB, VPBank, Vietcombank,... cũng đã công bố ứng dụng blockchain trong giao dịch tài chính. Một số doanh nghiệp khác cũng ứng dụng thành công blockchain vào kinh doanh, như: Masan Group, Bảo Việt, AIA,…

Thách thức trong ứng dụng vận hành

Tuy nhiên cũng theo TS. Nguyễn Quốc Hùng, hiện tại, blockchain mới chỉ ứng dụng chủ yếu trong lĩnh vực tài chính, đặc biệt là tài sản số, tiền số. Những tiềm năng ứng dụng khác của công nghệ blockchain như truy xuất nguồn gốc trong nông nghiệp, logistics, y tế, giáo dục,… chưa được ứng dụng nhiều.

Mặt khác, việc phát triển công nghệ blockchain cũng đang gặp nhiều thách thức do Việt Nam không có nhiều chuyên gia về blockchain, mức độ am hiểu của người dân về công nghệ này rất hạn chế, cơ sở hạ tầng chưa bảo đảm và cho đến thời điểm hiện tại, Việt Nam vẫn chưa có bất kì một hành lang pháp lý cụ thể nào cho công nghệ này.

Thị trường blockchain Việt Nam cũng đang xảy ra các sự vụ tiêu cực, ảnh hưởng to lớn đến lòng tin của dư luận, từ những tác hại của việc đào Bitcoin, những người nổi tiếng sẵn sàng vì tư lợi mà quảng cáo cho những đồng tiền điện tử nhiều rủi ro hay những vụ lừa đảo, dụ dỗ những người thiếu hiểu biết về blockchain tham gia vào sàn tiền ảo…

“Công nghệ blockchain vẫn đang trong giai đoạn đầu, đang trên đà phát triển nên những hạn chế là khó tránh khỏi, nhưng những thay đổi tích cực mà công nghệ này mang lại là không thể phủ nhận, còn nhiều những ưu điểm chưa được khai thác và đòi hỏi Việt Nam phải nỗ lực và quan tâm hơn nữa trong công cuộc phát triển công nghệ blockchain”, đại diện VNBA chia sẻ thêm.

Đồng quan điểm, nhiều diễn giả tại Hội thảo cũng cho rằng, để thị trường công nghệ blockchain phát triển đúng hướng, lành mạnh, phát huy được tiềm năng, cần nâng cao nhận thức, bổ sung các cơ chế, chính sách, thúc đẩy và nâng cao năng lực của các doanh nghiệp công nghệ, phát triển cơ sở hạ tầng, cũng như chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao…

Theo ông Phan Đức Trung - Phó Chủ tịch Hiệp hội Blockchain, thúc đẩy thị trường nhân lực là một trong những hoạt động đầu tiên cần phải làm để phát triển blockchain. “Muốn có hành lang pháp lý vừa thúc đẩy vừa quản lý tốt đòi hỏi nguồn nhân lực lớn trong ứng dụng, quản lý”, ông Phan Đức Trung nhấn mạnh. Đồng thời, ông Trung cũng kiến nghị cần phải phổ cập kiến thức nâng cao sự hiểu biết thị trường về blockchain.

Nhân dịp này, nhằm gia tăng cơ hội, giải pháp nâng cao hiệu quả ứng dụng blockchain trong ngành tài chính ngân hàng, tại Hội thảo cũng đã diễn ra lễ ký kết hợp tác chiến lược giữa VMBA và Hiệp hội Blockchain Việt Nam.