Trình bày dự thảo Nghị quyết tại Phiên họp, ông Đoàn Hồng Phong - Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết, dự thảo Nghị quyết quy định rõ đối tượng được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách Nhà nước là các cơ quan thanh tra theo đúng quy định của Luật Thanh tra, bao gồm: Thanh tra Chính phủ; Thanh tra bộ, Thanh tra tổng cục, cục và tương đương; Thanh tra tỉnh; Thanh tra sở; Thanh tra huyện và tương đương; Thanh tra trong quân đội, công an, Ngân hàng Nhà nước, cơ yếu Chính phủ. Cơ quan được giao chức năng thanh tra chuyên ngành thì không được trích.

Các khoản được trích theo quy định gồm: Các khoản thu ngân sách nhà nước bị chiếm đoạt, chiếm giữ, sử dụng không đúng quy định của pháp luật hoặc bị thất thoát do các hành vi vi phạm pháp luật gây ra được thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước; Các khoản chi ngân sách nhà nước sai chế độ, định mức, tiêu chuẩn được thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước.

Về mức trích, Chính phủ đề nghị được giữ nguyên như Tờ trình số 351/TTr-CP. Cụ thể, Thanh tra Chính phủ được trích 30% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp đến 100 tỷ đồng/năm; được trích thêm 20% trên tổng số tiền đã nộp vào ngân sách nhà nước đối với số nộp từ trên 100 - 200 tỷ đồng/năm…

Theo ông Đoàn Hồng Phong, việc đề xuất tăng biên độ trích là do phần lớn khoản tiền kinh phí trích được chi cho hoạt động của cơ quan thanh tra và khen thưởng động viên tập thể, cá nhân có thành tích trong hoạt động thanh tra; việc này chịu ảnh hưởng bởi mức lương cơ sở.

Đồng thời, với việc tăng biên độ như Dự thảo thì kinh phí trích cho cơ quan thanh tra ước tính tăng khoảng 45 tỷ đồng/năm (ngân sách trung ương tăng 27 tỷ đồng/năm, địa phương tăng 18 tỷ đồng/năm), tương ứng tăng 12%.

Trình bày thẩm tra nội dung này, ông Lê Quang Mạnh - Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách cho biết, đa số ý kiến của Ủy ban đề nghị giữ nguyên mức trích tối đa và biên độ như hiện nay do quy định này đã có căn cứ thực tiễn thực hiện trong thời gian qua.

Cùng với đó, cần xác định rõ mức trích này chỉ là mức chi hỗ trợ thêm; các nhiệm vụ chi liên quan đến công tác thanh tra, tiếp công dân, tăng cường cơ sở vật chất… thì ngân sách nhà nước cần bố trí đầy đủ kinh phí cho các cơ quan thanh tra để triển khai thực hiện các hoạt động được giao theo đúng Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII của Đảng đã đề ra.

Nêu ý kiến tại Phiên họp, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho hay, nhiệm vụ đối với cơ quan thanh tra ngày càng tăng, yêu cầu và áp lực trong công tác của ngành Thanh tra ngày càng cao, nhất là trong công tác thanh tra phát hiện, xử lý vi phạm và đấu tranh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Do đó, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật cho rằng mức tăng như dự thảo Nghị quyết là hợp lý.

Phát biểu kết luận, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Đức Hải cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cơ bản thống nhất quy định để các cơ quan thanh tra được trích một phần từ các khoản tiền thu hồi phát hiện qua thanh tra sau khi nộp vào ngân sách nhà nước như Tờ trình Chính phủ.

Riêng về mức trích, do còn hai loại ý kiến khác nhau nên Ủy ban Thường vụ Quốc hội sẽ lấy ý kiến bằng phiếu, trước khi trình Chủ tịch Quốc hội ký chứng thực ban hành nghị quyết. Nghị quyết này sẽ có hiệu lực kể từ ngày ký ban hành và áp dụng từ năm ngân sách 2024.