Doanh nghiệp niêm yết có nhiều tiến bộ trong công bố thông tin và minh bạch

Tú Phương

Từ năm 2013, chương trình đánh giá công bố thông tin (CBTT) và minh bạch đối với các doanh nghiệp niêm yết trên Sở GDCK Hà Nội (HNX) đã trở thành chương trình thường niên của HNX.

Chương trình đánh giá mức độ tuân thủ, chất lượng công bố thông tin và chất lượng quản trị công ty của các doanh nghiệp niêm yết để qua đó tôn vinh những doanh nghiệp thực hiện tốt và đưa ra các khuyến nghị, giải pháp kịp thời nhằm giúp các doanh nghiệp thực hiện tốt hơn.

Mỗi năm chất lượng đánh giá lại được nâng lên một bước so với năm trước. Các tiêu chí đánh giá ngày càng khoa học hơn và cho kết quả phân loại tốt hơn chất lượng CBTT cũng như phản ánh rõ nét hơn tình hình quản trị công ty của các doanh nghiệp niêm yết.

Với mục tiêu nâng cao chất lượng đánh giá, chương trình CBTT minh bạch hàng năm HNX lại có những thay đổi về phương pháp luận và bộ tiêu chí đánh giá chất lượng CBTT & MB của HNX để đánh giá sát hơn với tình hình thực tế, các tiêu chí đánh giá cụ thể hơn, cập nhật các quy định mới, phản ánh tốt hơn sự tiến bộ của các doanh nghiệp qua các năm.

Bộ tiêu chí đánh giá CBTT & MB 2015 của HNX với những thay đổi căn bản giúp đánh giá được chiều sâu của thông tin công bố, phân biệt được các doanh nghiệp CBTT đầy đủ, tự giác hoặc ở mức độ cao hơn là áp dụng các thông lệ tốt về QTCT so với các danh nghiệp chỉ CBTT mang tính chất đối phó.

Đánh giá sâu hơn chất lượng thông tin công bố

Bộ tiêu chí đánh giá 2015 bao gồm 100 câu hỏi, số lượng giảm 21 câu so với bộ tiêu chí năm 2014. Điều này nhằm tập trung việc đánh giá nhiều hơn về QTCT của doanh nghiệp.

Các câu hỏi được thiết kế dưới dạng câu trả lời có và không, trong đó có 50 câu hỏi có điểm tối đa là 1 điểm (0:1) và 50 câu hỏi có điểm tối đa là 2 điểm (0:1:2), tổng điểm tối đa mà một DNNY có thể đạt được là 150 điểm.

Cách tính điểm theo 3 thang điểm 0:1:2 giúp cho việc đánh giá chi tiết hơn và cụ thể hơn về chất lượng CBTT của doanh nghiệp và giúp phân loại chất lượng thực hiện của các doanh nghiệp, phân biệt giữa doanh nghiệp CBTT đầy đủ và áp dụng các thông lệ tốt với các doanh nghiệp chỉ tuân thủ các quy định hoặc theo các biểu mẫu CBTT theo Thông tư 52/2012/TT-BTC. Ví dụ:

Tiêu chí: Thuyết minh BCTC có công bố các hợp đồng tín dụng hiện công ty đang có với chi tiết dư nợ, lãi suất và ngày trả nợ không?

02 điểm

Công bố chi tiết dư nợ, lãi suất và ngày trả nợ cho từng chủ nợ hoặc không có nợ

01 điểm

Công bố dư nợ và lãi suất hoặc ngày trả nợ cho từng chủ nợ

0 điểm

Chỉ công bố dư nợ cho từng chủ nợ hoặc có nợ nhưng không công bố chi tiết


Giảm tỷ trọng các tiêu chí tuân thủ, tăng tỷ trọng tiêu chí về QTCT và thông lệ tốt

QTCT tốt không chỉ là vấn đề tuân thủ các quy định hiện hành mà còn là việc các doanh nghiệp áp dụng các thông lệ quốc tế trong QTCT để nâng cao hơn nữa chất lượng QTCT và hiệu quả hoạt động.

Chính vì vậy, bộ tiêu chí 2015, HNX đã giảm tỷ trọng các tiêu chí tuân thủ, dễ thực hiện từ 88% xuống còn 63%, số lượng điểm gán cho từng câu hỏi cũng giảm.

Ví dụ: theo tiêu chí đánh giá 2014 nếu doanh nghiệp CBTT đầy đủ báo cáo tài chính 4 quý sẽ được 4 điểm nhưng theo bộ tiêu chí năm 2015, việc công bố báo cáo tài chính 04 quý chỉ được 01 điểm. Đồng thời, bộ tiêu chí năm nay cũng tăng tỷ trọng tiêu chí về QTCT và các tiêu chí theo thông lệ tốt từ 12% lên 37%.

Việc bổ sung các tiêu chí về QTCT và các tiêu chí theo thông lệ tốt nhằm nâng cao chuẩn mực QTCT tại Việt Nam, tiến gần tới các thông lệ quản trị công ty tốt của quốc tế, khuyến khích các doanh nghiệp áp dụng thông lệ tốt nhiều hơn nữa. Ví dụ:

Tiêu chí: Số lượng thành viên HĐQT không điều hành

02 điểm

Có trên 1/3 số thành viên HĐQT không điều hành

01 điểm

Có đủ 1/3 số thành viên HĐQT không điều hành

0 điểm

Có dưởi 1/3 số thành viên HĐQT không điều hành

So sánh tổng quan bộ tiêu chí đánh giá năm 2015 với bộ tiêu chí 2014 và 2013:

Nội dung

Năm 2015

Năm 2014

Năm 2013

Số lượng tiêu chí mang tính chất tuân thủ

63 (63%)

106 (88%)

58 (77%)

Số lượng tiêu chí mang tính chất thông lệ

37 (37%)

15 (12%)

17 (23%)

Tổng số tiêu chí

100

121

75

Số tiêu chí chấm theo thang điểm 0:1

50

121

75

Số tiêu chí đánh giá theo thang điểm 0:1:2

50

0

0

Tổng số điểm tối đa

150

121

75

Nội dung

Trọng số

Năm 2015

Năm 2014

Năm 2013

Số lượng

Tỷ lệ

Số lượng

Tỷ lệ

Số lượng

Tỷ lệ

A

15%

17

17%

10

8%

5

6,67%

B

20%

11

11%

7

6%

4

5,33%

C

5%

3

3%

8

7%

3

4%

D

30%

47

47%

78

64%

54

72%

E

30%

22

22%

18

15%

9

12%

Kết quả đánh giá cho thấy, điểm số đánh giá năm nay có cải thiện hơn so với năm 2014. Đáng chú ý là các doanh nghiệp niêm yết đã có nhiều tiến bộ trong CBTT và minh bạch.

Kết quả cũng cho thấy, có sự tương quan thuận chiều giữa điểm số đánh giá và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, cụ thể các doanh nghiệp kinh doanh có lãi có điểm đánh giá trung bình cao hơn các doanh nghiệp kinh doanh lỗ.

Kết quả chương trình đánh giá CBTT minh bạch sẽ được công bố tại hội nghị doanh nghiệp niêm yết thường niên 2015 vào ngày 2/10 tới và thông tin chi tiết kết quả đánh giá sẽ được công bố tại Báo cáo CBTT và minh bạch cho các doanh nghiệp niêm yết trên Sở GDCK Hà Nội năm 2015.