Mới đây, Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Chu Ngọc Anh đã ký hai văn bản liên quan đến khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn (bãi rác Nam Sơn). Thành phố sẽ xây dựng hồ sinh học khẩn cấp tại khu đất xen kẹt rộng 10,5ha thuộc giai đoạn 2 bãi rác Nam Sơn. Hồ chứa sinh học rộng trên 7ha, gồm đào hai hồ chứa nước rỉ rác và hạ tầng kỹ thuật như tường rào, mương thoát nước, đường nội bộ, hệ chống chiếu sáng, cây xanh.

Chi phí xây dựng hồ sinh học gần 80 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành quý II/2022. Khi hoàn thành, tổng dung tích hồ chứa khoảng 450.000 m3.

Hạng mục khẩn cấp thứ hai là ô chôn lấp rác bằng công nghệ tường vây bê tông cốt thép và ô chứa nước rác. Trong đó, ô chôn lấp rộng 3 ha và ô chứa nước rác khoảng 1,2ha. Chi phí xây dựng hai hạng mục gần 95 tỉ đồng, dự kiến hoàn thành quý II/2022.

Việc xây dựng các hạng mục nêu trên nhằm tăng khả năng lưu chứa nước rác, chôn lấp rác đảm bảo an ninh môi trường, an toàn phòng, chống dịch bệnh cho toàn bộ khu vực dân sinh xung quanh; an toàn vận hành tiếp nhận và xử lý rác tại bãi rác Nam Sơn.

Theo UBND thành phố, việc xây dựng các hạng mục này nhằm tăng khả năng lưu chứa nước rác, chôn lấp rác đảm bảo an ninh môi trường, an toàn phòng, chống dịch bệnh cho toàn bộ khu vực dân sinh xung quanh; đồng thời, bảo đảm an toàn vận hành tiếp nhận và xử lý rác tại bãi rác Nam Sơn. Sau nhiều năm hoạt động, bãi rác Nam Sơn rộng khoảng 157ha, xây dựng năm 1999 đã nhiều lần bị đóng cửa do quá tải.

Nhiều dự án vẫn nằm trên giấy

Theo quy hoạch xử lý chất thải rắn của Thủ đô đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2050, Hà Nội sẽ có 17 khu xử lý chất thải rắn, trong đó có xử lý chất thải sinh hoạt. 

Tuy nhiên, hiện nay cả thành phố mới chỉ có 3 khu xử lý chất thải sinh hoạt có thể hoạt động là Khu liên hợp xử lý chất thải Nam Sơn (bãi rác Nam Sơn) ở huyện Sóc Sơn; Khu xử lý chất thải rắn Xuân Sơn (bãi rác Xuân Sơn) ở thị xã Sơn Tây và Khu xử lý chất thải Cầu Diễn, quận Nam Từ Liêm.

Các dự án xử lý chất thải khác gần như bất động vì nhiều lý do khác nhau.

Có 4 khu xử lý được UBND thành phố chấp thuận chủ trương đầu tư đã dừng hoặc chậm triển khai, gồm có: Khu xử lý Đông Lỗ huyện Ứng Hòa (ô chôn lấp đã đầy, UBND thành phố đã dừng triển khai dự án); Khu xử lý Lại Thượng, huyện Thạch Thất (dự án chậm triển khai, UBND huyện Thạch Thất đề xuất làm trạm trung chuyển); Khu xử lý Núi Thoong, huyện Chương Mỹ; Châu Can, huyện Phú Xuyên (Sở Kế hoạch và Đầu tư đang tiến hành thanh tra tiến độ đầu tư dự án).

Đáng chú ý, dự án Đầu tư Khu xử lý rác thải huyện Đông Anh do Công ty Cổ phần Xây dựng Công nghiệp và Thương mại Thành Quang (Công ty Cổ phần Đầu tư Thành Quang) được UBND TP. Hà Nội cấp Giấy chứng nhận đầu tư lần đầu tháng 11/2011.

Dự án đã xây dựng hoàn thiện nhưng không thể vận hành do vấn đề kỹ thuật. Mới đây, Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) đã có thông báo về việc lựa chọn tổ chức bán đấu giá khoản nợ của Công ty Cổ phần Đầu tư Thành Quang. Trong đó, giá trị khoản nợ của đơn vị này là hơn 680 tỷ đồng (đã bao gồm cả tài sản của dự án xử lý rác).

2 dự án xử lý rác công nghệ cao được kỳ vọng là: Nhà máy xử lý rác công suất 1.000 tấn/ngày của Liên danh Tập đoàn T&T và Hitachi Zosen, Nhà máy xử lý rác công suất 500 tấn/ngày của Công ty TNHH Indovin Power đến nay vẫn chưa được triển khai. Sở Kế hoạch và Đầu tư Hà Nội đã đề xuất UBND thành phố để thu hồi dự án theo quy định.

Trong khi đó, dự án giai đoạn 2 mở rộng bãi rác Nam Sơn cũng đang gặp khó khăn vì tiến độ giải phóng mặt bằng.