Tham dự hội nghị có Thứ trưởng Bộ Tài chính Trần Xuân Hà; Thượng tướng Lê Chiêm, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng; Chánh Văn phòng Ban Chỉ đạo 389 Đàm Thanh Thế; Tư lệnh Bộ đội Biên phòng- Trung tướng Hoàng Xuân Chiến; Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Văn Cẩn cùng toàn thể lãnh đạo của hai lực lượng.

Báo cáo tại hội nghị, đồng chí Lê Văn Phúc, Cục trưởng Cục Cửa khẩu - Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng cho biết, thời gian qua, bám sát chỉ đạo của Chính phủ, Ban Chỉ đạo 389, Bộ Quốc phòng, Bộ Tài chính, Bộ đội Biên phòng - Hải quan đã chủ động, tích cực triển khai các kế hoạch, giải pháp đấu tranh trong công tác kiểm soát XNC, quá cảnh, XNK; phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương mại và các loại tội phạm ở khu vực biên giới, cửa khẩu.

Trong giai đoạn 2012-2019, hai lực lượng đã phối hợp trao đổi thông tin nhịp nhàng từ cấp Trung ương đến cấp địa phương. Việc trao đổi thông tin giữa hai lực lượng ở các cấp được thực hiện bằng nhiều hình thức như trao đổi thông qua các cuộc họp giao ban hoặc trao đổi đột xuất khi có những vụ việc cần có sự thống nhất. Đặc biệt ở cấp cơ sở, hai lực lượng đã chủ động, kịp thời thông báo cho nhau những quy định mới, những chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước, những văn bản chỉ đạo của ngành mình có liên quan đến công tác bảo vệ chủ quyền lãnh thổ quốc gia, kiểm soát XNC; chính sách thương mại, quản lý XNK, phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại.

Qua 7 năm thực hiện Quy chế phối hợp 2012-2019, công tác phối hợp giữa hai lực lượng ngày càng hiệu quả. Trong giai đoạn này, lực lượng Biên phòng đã cung cấp cho lực lượng Hải quan 468 nguồn tin liên quan đến các hành vi vi phạm trong lĩnh vực gian lận thương mại, trốn lậu thuế XNK, hành vi gian lận trong khai báo vận chuyển tiền, ngoại tệ trái quy định của Nhà nước trong hoạt động XNC, trong đó có 336 nguồn tin có giá trị. Lực lượng Hải quan cung cấp cho lực lượng Biên phòng 398 nguồn tin liên quan đến hoạt động của tội phạm về an ninh trật tự, vi phạm quy chế XNC, trong đó có 236 nguồn tin có giá trị. Đặc biệt, các đơn vị Hải quan - Biên phòng cửa khẩu đã phối hợp làm thủ tục XNC cho 25.362 .891 lượt người, 21.368.597 lượt phương tiện và 21.685.326 lượt nhân viên phương tiện qua các cửa khẩu đường bộ, đường sắt và cửa khẩu cảng.

Ngoài ra, Hải quan - Biên phòng các cấp đã phát hiện, xử lý 2.951 vụ vi phạm về an ninh, trật tự; 5.563 vụ buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới; 192 vụ buôn bán, vận chuyển các chất ma tuý. Trị giá hàng hóa vi phạm hơn 100 tỷ đồng. Đồng thời, hai bên đã xây dựng kế hoạch tổ chức tuần tra, kiểm soát chung được 1.536 lượt tổ với 9.668 lượt người tham gia. Đáng chú ý lực lượng Hải quan cũng đã tham gia cùng lực lượng Biên phòng tổ chức diễn tập cứu hộ, cứu nạn trên vùng biển được 15 đợt với 1.335 lượt người tham gia...

Thông qua việc phối hợp thực hiện quy chế, đã thực sự làm chuyển biến tích cực, rõ rệt về mặt nhận thức của các cấp lãnh đạo cũng như cán bộ, công chức, chiến sĩ của hai lực lượng từ Trung ương đến địa phương. Đồng thời, tạo sự đoàn kết, nhất trí cao giữa hai lực lượng trong công tác kiểm soát XNC, XNK. Tích cực hỗ trợ lẫn nhau trong thực hiện nhiệm vụ, nhất là quá trình xử lý các vụ việc phức tạp, các vụ việc liên quan đến an ninh biên giới, vụ việc chống người thi hành công vụ... tạo sự yên tâm cho quần chúng nhân dân, các tổ chức, DN và lực lượng có liên quan công tác trên cùng địa bàn.

Mặc dù công tác phối hợp giữa hai lực lượng đã đạt được hiệu quả cao, tuy nhiên, ở một số đơn vị cơ sở việc phối hợp trao đổi thông tin của hai bên trên cùng địa bàn chưa chặt chẽ, thống nhất. Công tác trao đổi thông tin nghiệp vụ cụ thể mới chỉ thực hiện khi có yêu cầu, chưa chủ động trao đổi thường xuyên và kịp thời, đặc biệt là những thông tin liên quan đến hoạt động của đường dây, ổ nhóm buôn lậu...

Phát biểu tại hội nghị, Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn cho rằng, xuất phát từ tình hình, diễn biến phức tạp trên các tuyến biên giới và trên thế giới ảnh hưởng đến hoạt động XNC, XNK, thời gian tới, lực lượng Hải quan - Biên phòng tiếp tục sát cánh trên cơ sở các quy định và coi đây là nhiệm vụ chung, vì lợi ích quốc gia. Tổng cục trưởng Nguyễn Văn Cẩn đề nghị, trong thời gian tới hai lực lượng cần có hướng dẫn chi tiết, kế hoạch, giao ban đánh giá thường kỳ xác định trọng điểm ở từng thời kỳ để có chỉ đạo cụ thể nhằm tập trung triển khai thực hiện có hiệu quả.

Trung tướng Hoàng Xuân Chiến cũng nhất trí với ý kiến của lãnh đạo Tổng cục Hải quan. Trung tướng Hoàng Xuân Chiến đánh giá cao kết quả mà hai lực lượng đã đạt được trong giai đoạn vừa qua. Tuy nhiên, trong giai đoạn mới, hy vọng hai lực lượng sẽ cùng nhau sát cánh trên mọi mặt trận nhằm làm tốt nhiệm vụ bảo vệ biên giới, an ninh quốc gia. 

Phát biểu chỉ đạo tại hội nghị Thượng tướng Lê Chiêm và Thứ trưởng Trần Xuân Hà biểu dương những thành tích mà hai lực lượng đã đạt được trong thời gian qua. Tuy nhiên, tình hình thế giới có nhiều diễn biến phức tạp, tác động không nhỏ tới Việt Nam. Đặc biệt, tình hình hoạt động của các loại tội phạm như XNC trái phép, buôn bán vận chuyển trái phép vũ khí, ma túy, chất nổ, văn hoá phẩm có nội dung phản động, mua bán người, các hoạt động rửa tiền, buôn lậu, gian lận thương mại… qua cửa khẩu, biên giới tiếp tục có nhiều diễn biến phức tạp với những phương thức, thủ đoạn ngày càng tinh vi hơn.

Do vậy, thời gian tới, hai lực lượng tiếp tục quán triệt triển khai quy chế phối hợp mới, đặc biệt là quán triệt chỉ đạo, nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong thực hiện quy chế ở các cấp. Coi việc phối kết hợp giữa hai lực lượng là yêu cầu tự nhiên, khách quan và thiết thực, đồng thời là cơ sở quan trọng góp phần hoàn thành nhiệm vụ chính trị của mỗi lực lượng.

Căn cứ vào nội dung sơ kết và quy chế phối hợp mới, Bộ đội Biên phòng và Hải quan các cấp sẽchủ động thống nhất xây dựng các phương án trọng tâm, trọng điểm, tổ chức trinh sát, thu thập thông tin để đánh trúng những tụ điểm, đường dây, ổ nhóm buôn lậu lớn, những vụ án lớn, đặc biệt là hoạt động buôn bán, vận chuyển trái phép các chất ma tuý, vũ khí, chất nổ, tiền giả... những hoạt động gây nguy hại đến an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hội.

Quy chế, cũng đi sâu vào công tác trao đổi, cung cấp thông tin, tài liệu. Trong tuần tra, kiểm tra, kiểm soát, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ nhằm phát hiện, ngăn chặn, điều tra, xử lý tội phạm, vi phạm pháp luật theo quy định. Đối với vụ việc liên quan đến chức năng nhiệm vụ quyền hạn của cả hai bên về phòng chống buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên giới trong phạm vi địa bàn kiểm soát hải quan thì cơ quan Hải quan chủ trì chịu trách nhiệm kiểm tra, giám sát, kiểm soát hải quan đối với hàng hoá, phương tiện vận tải để chủ động phòng, chống buôn lậu và gian lận thương mại.