Chủ trì hội nghị, Phó Cục trưởng Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh Nguyễn Hữu Nghiệp cho biết, Việt Nam có lợi thế về cảng biển, vận tải thủy và hiện đang tham gia vào các Hiệp định song phương và đa phương về vận tải quá cảnh, nên loại hình hàng quá cảnh qua lãnh thổ Việt Nam luôn được tạo thuận lợi để thực hiện đúng các cam kết.

Trong suốt thời gian vừa qua, bên cạnh nhiều doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật, tuân thủ đúng thông lệ quốc tế về tạm nhập tái xuất, quá cảnh, trung chuyển hàng hóa, cũng còn không ít doanh nghiệp lợi dụng các hoạt động này để thực hiện hành vi vi phạm. Thậm chí, nhiều trường hợp doanh nghiệp, cá nhân lợi dụng loại hình quá cảnh để đưa hàng cấm, hàng lậu vào Việt Nam và đã bị cơ quan Hải quan phát hiện, khởi tố hình sự…

Năm 2022, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã làm thủ tục quá cảnh 39.811 tờ khai vận chuyển quá cảnh, với số lượng gần 82.500 container hàng hóa của 83 doanh nghiệp làm thủ tục quá cảnh. Tính đến ngày 30/11/2022, phối hợp với các lực lượng chống buôn lậu, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã phát 683 vụ vi phạm liên quan đến quá cảnh, tổng số tiền phạt thu về ngân sách gần 2.5 tỷ đồng với hành vi vi phạm đa số là khai sai số lượng, chi tiết tên hàng.

Chính vì thế, bên cạnh công tác tạo thuận lợi thương mại, để ngăn chặn các hành vi vi phạm nêu trên, cơ quan Hải quan đã có những giải pháp quản lý chặt chẽ đối với hàng quá cảnh. Tuy nhiên, phương pháp quản lý chặt này cũng tác động, ảnh hưởng đến những doanh nghiệp vận chuyển hàng quá cảnh bình thường, chấp hành đúng quy định.

Để tạo thuận lợi cho những doanh nghiệp vận chuyển hàng quá cảnh chấp hành tốt pháp luật hải quan, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đề xuất về việc cơ chế liên lạc, phối hợp giữa cơ quan Hải quan với doanh nghiệp, nhằm gắn kết, trao đổi thông tin với nhau.

“Các doanh nghiệp có thông tin liên quan đến đối tượng có hành vi vi phạm về hàng quá cảnh có thể trao đổi, cung cấp thông tin cho cơ quan Hải quan để phân loại quản lý doanh nghiệp. Nếu không có thông tin cơ quan Hải quan cũng khó có đủ cơ sở để phân loại doanh nghiệp có giải pháp phục vụ tốt cho doanh nghiệp chấp hành tốt pháp luật hải quan. ”- Phó Cục trưởng Nguyễn Hữu Nghiệp đề nghị.

Nhằm cung cấp thông tin liên quan đến hoạt động quá cảnh hàng hóa, tại hội nghị này, các phòng chức năng của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã giới thiệu những nội dung quan trọng quy định về hàng quá cảnh trong các quy định hiện hành; hệ thống các văn bản pháp luật liên quan.

Đặc biệt, Phòng tham mưu Chống buôn lậu và Xử lý vi phạm (Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh) đã trao đổi về các nghĩa vụ của doanh nghiệp vận chuyển hàng quá cảnh; các chế tài xử phạt vi phạm hành chính; thông tin, cảnh báo cho doanh nghiệp những hành vi vi phạm thường xuyên để doanh nghiệp nắm bắt phòng tránh, chấp hành tốt pháp luật.

Qua hội nghị lần này, lãnh đạo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cũng mong muốn được trao đổi, lắng nghe những nội dung góp ý, kiến nghị của các doanh nghiệp.

Sau khi nghe phát biểu của các doanh nghiệp vận chuyển hàng quá cảnh, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã giải đáp và ghi nhận một vướng mắc, kiến nghị của doanh nghiệp liên quan đến quy định về khai chi tiết hàng hóa; tuyến đường vận chuyển, kiểm tra chuyên ngành…

Đồng thời, ngay tại hội nghị, lãnh đạo Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh đã chỉ đạo các chi cục hải quan cửa khẩu, trong quá trình thực hiện nghiệp vụ đối với hàng quá cảnh, chỉ kiểm tra thực tế khi có dấu hiệu vi phạm; các chi cục tận dụng hơn nữa các công cụ kiểm tra không xâm nhập (như máy soi container…), cùng với đó cần thu thập thông tin, xây dựng chuyên án đấu tranh, phát hiện kịp thời hành vi vi phạm.

Qua hội nghị này, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh cũng mong muốn những văn bản, cảnh báo vi phạm liên quan đến hàng quá cảnh do đơn vị thống kê, cung cấp tại hội nghị sẽ được các doanh nghiệp chia sẻ, lan tỏa đến các doanh nghiệp khác có liên quan đến hoạt động này được biết và thực hiện đúng quy định…

“Khi nào có dự thảo mới nhất về nghị định và thông tư hướng dẫn đối với hàng quá cảnh, cơ quan Hải quan sẽ tổ chức mời doanh nghiệp tham gia ý kiến đóng góp, cho sát thực tế…”- Phó Cục trưởng Nguyễn Hữu Nghiệp nhấn mạnh.

Được biết, đây là hội nghị đầu tiên được tổ chức trong chuỗi các hội nghị đối thoại mà Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh dự kiến tổ chức thực hiện trong năm 2023. Ngoài các doanh nghiệp trong lĩnh vực quá cảnh, thời gian tới còn có chương trình dành riêng cho các nhóm đối tượng khác như các hãng vận tải đường biển, đường hàng không; đơn vị kinh doanh kho, bãi, cảng; các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài… Đồng thời, đây cũng là những hoạt động nhằm cụ thể hóa nội dung tăng cường quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp ban hành kèm theo Quyết định số 104/QĐ-TCHQ ngày 19/01/2013 của Tổng cục Hải quan và Kế hoạch số 09/KH-HQTP.HCM ngày 04/01/2023 của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh.