Hệ thống đấu thầu điện tử thúc đẩy phát hành trái phiếu Chính phủ
Hệ thống đấu thầu trái phiếu Chính phủ trên Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội 4 năm qua đã có nhiều cải tiến giúp cho việc tham gia đấu thầu TPCP của các thành viên đấu thầu và nhà đầu tư thuận lợi hơn rất nhiều.
Năm 2009, thị trường trái phiếu Chính phủ chuyên biệt được chính thức khai trương tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX). Vào thời điểm này, các hoạt động đấu thầu trái phiếu Chính phủ (TPCP) như đăng ký tham dự và bỏ phiếu dự thầu được tiến hành thủ công.
Thành viên đấu thầu đăng ký tham dự và bỏ phiếu dự thầu bằng văn bản gửi qua bưu điện, fax hoặc bỏ phiếu trực tiếp tại HNX, sau đó HNX nhập lệnh vào hệ thống và xác định kết quả.
Việc đăng ký và bỏ phiếu dự thầu bằng phương pháp thủ công khiến cho thời gian tiến hành một phiên đấu thầu bị kéo dài, việc tổng hợp thông tin, thống kê dữ liệu khó khăn. Trước thực trạng đó, HNX đã nghiên cứu, xây dựng hệ thống đấu thầu điện tử và đưa vào vận hành từ tháng 8/2012.
Với hệ thống đấu thầu điện tử, thành viên đấu thầu có thể trực tiếp đăng ký và bỏ phiếu điện tử thông qua hệ thống, thay thế hoàn toàn việc bỏ phiếu bằng văn bản. Nhờ có hệ thống đấu thầu điện tử, thời gian đấu thầu giảm xuống chỉ còn 2/3 thời gian so với trước đây. Việc tổng hợp, thống kê dữ liệu, chia sẻ thông tin cũng dễ dàng và thuận tiện hơn, bên cạnh đó, việc kiểm soát rủi ro cũng được tăng cường.
Tuy nhiên hệ thống đấu thầu điện tử mới chỉ đáp ứng nhu cầu của thành viên đấu thầu, chưa phục vụ cho các nhà đầu tư không phải là thành viên đấu thầu. Để đáp ứng nhu cầu này, HNX đã phát triển hệ thống đấu thầu điện tử trên nền Internet, tiến thêm một bước trong việc hiện đại hóa hệ thống đấu thầu điện tử với việc cho ra mắt hệ thống đấu thầu điện tử trực tuyến trên Internet (E.ABS) ngày 30/6/2016.
E.ABS hỗ trợ tốt hơn các thành viên và cả nhà đầu tư không phải là thành viên trong hoạt động đấu thầu trái phiếu. Với Hệ thống đấu thầu điện tử năm 2012, chỉ có thành viên đấu thầu tham gia bỏ thầu trực tiếp, nhưng với E.ABS, các nhà đầu tư không phải là thành viên đấu thầu cũng được trực tiếp bỏ phiếu dự thầu điện tử trên hệ thống thông qua việc kết nối internet.
Việc này không chỉ mở ra cho các nhà đầu tư cơ hội trực tiếp tham gia vào thị trường sơ cấp, mà còn giúp thành viên đấu thầu giảm thiểu chi phí về nhân lực thực hiện môi giới, chi phí về hồ sơ, rút ngắn thời gian tham gia đấu thầu cho cả nhà đầu tư và thành viên.
Ngoài ra, E.ABS còn giúp nhà đầu tư cập nhật thông tin nhanh chóng và chính xác về các phiên thầu đang diễn ra cũng như tổng hợp thông tin về hoạt động đấu thầu trong quá khứ. Đây chính là nỗ lực của HNX nhằm thúc đẩy thành viên và nhà đầu tư tích cực tham gia hơn nữa trên thị trường sơ cấp, hướng tới phát triển, mở rộng mạng lưới nhà đầu tư.
Theo số liệu thống kê của HNX, tới cuối tháng 6/2016, số lượng nhà đầu tư không phải là thành viên đấu thầu chiếm 70% tổng số nhà đầu tư tham gia đấu thầu. Điều đó cho thấy số lượng nhà đầu tư không phải thành viên đấu thầu tham gia ngày càng tăng.
Theo đánh giá của các thành viên đấu thầu, với việc đưa vào vận hành hệ thống E.ABS, HNX đã giúp thành viên giảm thiểu chi phí cho nhân lực môi giới, hồ sơ, rút ngắn thời gian đấu thầu, mang đến những tiện ích không nhỏ cho cả nhà đầu tư và thành viên.