Theo Bộ Công Thương, năm 2024, nhu cầu tiêu thụ trong nước đạt khoảng 5 -5,5 tỷ USD với hàng dệt may và xấp xỉ 1 tỷ USD với hàng giày dép. Con số này phản ánh sự gia tăng rõ rệt nhu cầu tiêu dùng sản phẩm chất lượng cao của người dân. Trong khi xuất khẩu gặp khó vì rào cản kỹ thuật và nhu cầu sụt giảm ở Mỹ, Châu Âu, Hàn Quốc hay Trung Quốc… thì “sân nhà” được coi là điểm tựa an toàn.

Khẳng định vị thế trên thị trường nội địa

Nhiều doanh nghiệp đã kiên trì bám trụ thị trường nội địa và khẳng định vị thế. Tổng Công ty May 28 với thương hiệu Belluni suốt 12 năm tập trung cho khách hàng trong nước, nhờ vậy vẫn đứng vững ngay cả giai đoạn dịch bệnh.

Theo bà Nguyễn Thị Hồng Trang - Phó Phòng Nghiên cứu phát triển và Đầu tư của Tổng Công ty May 28, người tiêu dùng trong nước ngày càng ưa chuộng hàng hóa do trong nước sản xuất, vì vậy thị trường nội địa với hơn 100 triệu dân luôn là thế mạnh của ngành dệt may.

Tương tự, Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Túi xách - Hộ da Phước Hải cũng ghi nhận doanh thu nội địa chiếm tới 20% và đang mở rộng sang dòng sản phẩm thể thao để đáp ứng xu hướng mới. Ông Nhật Nam - Trưởng phòng Kinh doanh và Marketing Công ty TNHH Sản xuất Thương mại Túi xách - Hộ da Phước Hải cho hay, nếu trước đây khách hàng ưu tiên tìm nguồn hàng ngoại nhập, thì nay sản phẩm nội địa đã được quan tâm nhiều hơn nhờ lợi thế giá thành, thiết kế phù hợp và chất lượng cải thiện rõ rệt.

Thương hiệu Canifa cũng là một điển hình, thay vì chạy theo phân khúc giá rẻ đã lựa chọn hướng đi dài hạn khi đầu tư dòng sản phẩm thân thiện môi trường, tăng dịch vụ hậu mãi và khai thác kênh bán hàng online. An Phước hay Biti’s cũng từng bước xây dựng thương hiệu gắn với hình ảnh “hàng Việt chất lượng quốc tế”, tạo được sự tin tưởng và trung thành từ người tiêu dùng.

Đứng ở góc độ ngành hàng, đại diện Hiệp hội Dệt may Việt Nam, Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam cũng đều nhìn nhận, nếu biết tận dụng lợi thế quy mô dân số và sức mua ngày càng lớn, thị trường nội địa hoàn toàn có thể trở thành trụ cột song hành cùng xuất khẩu, giúp doanh nghiệp duy trì sự phát triển bền vững.

Theo Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương), thời gian qua, nhiều chương trình kết nối cung - cầu, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển kênh phân phối, đặc biệt qua thương mại điện tử, đã được triển khai rộng rãi. Cùng với đó là sự hưởng ứng tích cực Cuộc vận động “Người Việt Nam ưu tiên dùng hàng Việt Nam”, góp phần đưa hàng hóa nội địa tiếp cận sâu rộng hơn với người tiêu dùng.

Thống kê cho thấy, với dân số hơn 100 triệu người, thị trường nội địa Việt Nam vẫn còn dư địa lớn cho hai ngành hàng chủ lực này. Riêng năm 2024, ước tính quy mô tiêu thụ trong nước đạt 5 - 5,5 tỷ USD đối với dệt may và khoảng 1 tỷ USD cho giày dép. Nhu cầu ngày càng tăng đối với các sản phẩm chất lượng cao, đạt tiêu chuẩn quốc tế là cơ hội lớn cho doanh nghiệp trong nước phát huy lợi thế, giảm phụ thuộc vào xuất khẩu.

Tập trung khai thác thị trường trong nước

Trao đổi tại Hội nghị “Phát triển thị trường trong nước ngành dệt may - da giày” diễn ra vừa qua, ông Trần Hữu Linh - Cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước khẳng định, việc tập trung khai thác thị trường trong nước không chỉ giúp doanh nghiệp ổn định đầu ra mà còn giúp người tiêu dùng tiếp cận với những sản phẩm được sản xuất bởi các doanh nghiệp uy tín, đáp ứng tiêu chuẩn toàn cầu.

Đặc biệt, trong bối cảnh xuất khẩu gặp nhiều khó khăn từ các thị trường lớn như Mỹ, Châu Âu, Hàn Quốc hay Trung Quốc, việc khai thác hiệu quả thị trường trong nước được đánh giá là hướng đi chiến lược để duy trì sản xuất ổn định và thúc đẩy tăng trưởng bền vững.

Theo báo cáo của các hiệp hội, quy mô thị trường dệt may, da giày trong nước khoảng 6-6,5 tỷ USD, trong đó quần áo chiếm 5 tỷ USD, giày dép và túi xách 1,1 - 1,2 tỷ USD. Hiện 50% thị phần thuộc về thương hiệu ngoại, 50% còn lại là thương hiệu Việt.

Điều này cho thấy, nhu cầu tiêu dùng các sản phẩm chất lượng cao ngày càng tăng, mở ra dư địa lớn cho doanh nghiệp Việt Nam. Vì vậy, việc tập trung cho thị trường nội địa không chỉ giúp doanh nghiệp giảm phụ thuộc vào xuất khẩu, mà còn mang đến cho người tiêu dùng nhiều cơ hội tiếp cận các sản phẩm đạt tiêu chuẩn quốc tế, được sản xuất bởi những doanh nghiệp uy tín, giàu kinh nghiệm. Đây chính là hướng đi song hành, vừa phát huy lợi thế trong nước, vừa chuẩn bị cho cạnh tranh toàn cầu.

Bà Nguyễn Thị Tuyết Mai - Phó Tổng Thư ký Hiệp hội Dệt may Việt Nam cho rằng, với năng lực sẵn có, doanh nghiệp dệt may có thể mở rộng hơn nữa thị trường nội địa, cạnh tranh mạnh hơn với các ông lớn nước ngoài. Để làm được điều này, theo bà Nguyễn Thị Tuyết Mai, cần sự phối hợp chặt chẽ của Nhà nước, hiệp hội và doanh nghiệp. Theo đó, Nhà nước hoàn thiện chính sách bảo vệ thị trường; doanh nghiệp phải chuyển từ gia công sang xây dựng thương hiệu, phát triển nội địa; hiệp hội có vai trò kết nối, vận động chính sách. Khi ba yếu tố này phối hợp, mục tiêu phát triển bền vững sẽ thành công, giúp Việt Nam vừa giữ vững vị thế xuất khẩu, vừa chiếm lĩnh thị trường nội địa.

Với ngành Da giày, bà Phan Thị Thanh Xuân - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam cũng nhấn mạnh, hiệp hội sẽ tiếp tục làm cầu nối với Chính phủ, xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn, đẩy mạnh truyền thông nâng cao nhận thức tiêu dùng. Trong chiến lược phát triển giai đoạn 2026 - 2030, Hiệp hội cùng Bộ Công Thương sẽ xây dựng lộ trình phát triển thương hiệu Việt, năm đầu 5 thương hiệu, năm sau 10, tiếp tục tăng dần, từng bước hình thành chuỗi thương hiệu mạnh, đủ sức đáp ứng thị trường trong nước và vươn ra quốc tế.