Sáng 21/4/2015, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã chủ trì Hội nghị trực tuyến toàn quốc sơ kết việc thực hiện Nghị quyết số 13-NQ/TW ngày 16/1/2012 của Ban chấp hành Trung ương Đảng về xây dựng kết cấu hạ tầng đồng bộ nhằm đưa nước ta cơ bản trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2020. Hội nghị còn có sự tham dự của Phó Thủ tướng Hoàng Trung Hải, lãnh đạo các Bộ, Ban, ngành và 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.

Chuyển biến lớn trong phát triển kết cấu hạ tầng

Theo Báo cáo của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, sau 3 năm triển khai, Nghị quyết 13 đã được các cấp ủy Đảng, chính quyền quán triệt và thực hiện nghiêm túc, tạo ra chuyển biến lớn trong phát triển kết cấu hạ tầng, nhất là xây dựng và hoàn thiện thể chế về phát triển kết cấu hạ tầng, xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Một số công trình giao thông quan trọng được đầu tư, nâng cấp và hoàn thành, bảo đảm kết nối giữa các vùng miền trong cả nước và với quốc tế.

Hàng loạt các công trình hạ tầng giao thông trọng điểm khác có quy mô lớn đang được đẩy nhanh tiến độ thi công, nhất là hạ tầng giao thông ở các vùng kinh tế trọng điểm. Cùng với hạ tầng giao thông, nhiều dự án hạ tầng về năng lượng, thủy lợi, đô thị, thương mại, công nghệ thông tin, giáo dục đào tạo, y tế, khoa học công nghệ; hạ tầng xây dựng nông thôn mới đã được đầu tư, góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng an ninh, nâng cao đời sống nhân dân.

Nhiều ý kiến đều đồng thuận rằng việc triển khai thực hiện Nghị quyết 13 không chỉ tạo nên bộ mặt mới cho hệ thống kết cấu hạ tầng mà quan trọng hơn là nhận thức về vận dụng cơ chế thị trường trong huy động và sử dụng nguồn lực, qua đó đã huy động được nguồn vốn đáng kể từ doanh nghiệp và người dân tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng. Theo Phó Thủ tướng Chính phủ Hoàng Trung Hải, chưa một giai đoạn nào mà vốn xã hội, vốn tư nhân đưa vào nền kinh tế lớn như giai đoạn này. Việc xã hội hóa đã giảm sức ép lên đầu tư công và quan trọng hơn người dân đã và đang dần chấp nhận xã hội hóa, chấp nhận trả chi phí cao hơn cho chất lượng hạ tầng và dịch vụ tốt hơn.

Trong khi đó, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Bùi Quang Vinh cho rằng thời gian tới không chỉ huy động nguồn lực xã hội đầu tư kết cấu hạ tầng mà còn cần mạnh dạn bán, cho thuê các công trình mà Nhà nước đã đầu tư và đang quản lý bởi khu vự tư nhân sẽ quản lý khai thác tốt hơn. Đây cũng được Bộ trưởng Bùi Quang Vinh nhận định là hướng mở cho 5 năm tới.

Phát biểu kết luận Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cho rằng chính trong khó khăn đã mở ra hướng mới để huy động các nguồn lực xã hội đầu tư hệ thống kết cấu hạ tầng và nâng cao chất lượng cũng như hiệu quả đầu tư. “Tổng đầu tư toàn xã hội năm vừa qua đạt khoảng 30-31% GDP, thấp hơn so với những năm trước nhưng tăng trưởng kinh tế lại cao hơn. Trước đây đầu tư công chiếm tới 70% tổng đầu tư toàn xã hội, nhưng giờ chỉ còn một nửa” - Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dẫn chứng và khẳng định với chủ trương đúng đắn, đã được kiểm nghiệm trong thực tế, chúng ta hoàn toàn có thể làm tốt hơn, nhanh hơn, chất lượng hơn, cũng như huy động nguồn lực xã hội nhiều hơn nữa để đầu tư, xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội đồng bộ, hiện đại trong thời gian tới.

Khuyến khích mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư hạ tầng

Để làm tốt hơn yêu cầu, nhiệm vụ đầu tư phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng, đồng thời khắc phục nhanh những tồn tại, hạn chế, yếu kém, cản trở, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng yêu cầu các cấp, các ngành tập trung rà soát, cập nhật, bổ sung, hoàn thiện quy hoạch hạ tầng. Theo đó, tất cả các lĩnh vực liên quan đến đầu tư kết cấu hạ tầng đều phải rà soát lại theo hướng chất lượng, sát với thực tế.

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu tiếp tục huy động mạnh mẽ cũng như khuyến khích người dân, doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế tham gia đầu tư hạ tầng. Cùng với đó, sẽ triển khai chính sách cho thuê, nhượng quyền quản lý khai thác hạ tầng hiện có mà Nhà nước đang quản lý nhằm tạo ra những nguồn tài chính mới để Nhà nước tiếp tục đầu tư; nâng cao chất lượng công trình và dịch vụ.

Thủ tướng cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chịu trách nhiệm tính toán nguồn vốn đầu tư công từ 3 nguồn là ngân sách tập trung, trái phiếu Chính phủ và ODA trong 5 năm tới để xây dựng kế hoạch trung hạn; đồng thời các bộ, ngành, địa phương phải tập trung quản lý hết sức chặt chẽ đầu tư công. Trong khi đó, Bộ Tài nguyên và Môi trường chủ trì xây dựng đề án về giải phóng mặt bằng; yêu cầu Bộ Giao thông vận tải xây dựng Đề án về cho thuê và nhượng quyền khai thác các công trình hạ tầng giao thông; đồng thời lưu ý các Bộ, ngành, địa phương xây dựng và đưa ra danh mục các dự án để kêu gọi và huy động vốn từ khu vực tư nhân, nước ngoài với mọi hình thức.

Tiếp tục tháo gỡ khó khăn, cải cách thủ tục hành chính

Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương tập trung rà soát, tháo gỡ các khó khăn, rào cản về thủ tục hành chính về đầu tư, xây dựng các dự án hạ tầng, nhất là thủ tục lựa chọn nhà đầu tư.

“Lựa chọn nhà đầu tư gì mà thủ tục mất 588 ngày. Như thế thì làm sao mà công nghiệp hóa - hiện đại hóa, làm sao mà nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia. Chính chúng ta đặt ra và chúng ta phải sửa. Chúng ta phải quản lý nhưng cần phải cải cách cách thức quản lý, đảm bảo thông thoáng, thuận lợi nhất cho người dân, doanh nghiệp” - Thủ tướng yêu cầu.

Tại Hội nghị, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng đã yêu cầu Bộ Kế hoạch và Đầu tư ghi nhận, tiếp thu các ý kiến để dự thảo Chỉ thị của Thủ tướng Chính phủ với tinh thần tập trung tháo gỡ mạnh mẽ tất cả những khó khăn, vướng mắc. Bên cạnh đó, Thủ tướng cũng giao nhiệm vụ cụ thể cho các Bộ, ngành nhằm tiếp tục chỉ đạo triển khai thực hiện hiệu quả hơn nữa nhiệm vụ về xây dựng kết cấu hạ tầng - một trong những khâu đột phá chiến lược, có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước.