Tổng thống Mỹ Donald Trump đang bước vào năm bầu cử với một thỏa thuận thương mại cam kết tăng gấp đôi hàng xuất khẩu của Mỹ sang Trung Quốc. Ông cam kết rằng Trung Quốc sẽ mua thêm 200 tỷ USD hàng nhập khẩu Mỹ, trong đó bao gồm nhiều chủng loại sản phẩm, từ thịt lợn cho đến chân gà.

Thế nhưng ngay cả như vậy, ông vẫn không tránh được thực tế rằng ngay cả việc Trung Quốc mua hàng Mỹ nhiều đến như thế (nếu khả năng đó thực sự xảy ra) sẽ cũng chẳng thể nào đủ để bù lại cho chi phí kinh tế của cuộc chiến thương mại mà Mỹ đang muốn giảm bớt căng thẳng.

Sẽ thật khó để bỏ qua được thiệt hại kinh tế từ cuộc chiến thương mại, thiệt hại này không thể tách rời. Thiệt hại đó có thể đến từ chi phí thuế quan trực tiếp cho đến chi phí vô hình như yếu tố bất ổn tác động đến niềm tin kinh tế. 

Các chuyên gia kinh tế đã từng tính toán về chi phí từ các biện pháp thuế quan của Mỹ, phần lớn các biện pháp đó vẫn đang được duy trì, ngoài ra là tác động từ các biện pháp trả đũa từ phía Trung Quốc. 

Kể cả với thỏa thuận thương mại giai đoạn một, nhiều chuyên gia kinh tế cho rằng tác động từ các biện pháp thuế quan trả đũa của Trung Quốc từ trước đó, GDP Mỹ có thể thiệt hại từ 0,3% đến 0,7% chỉ riêng trong năm nay. 

Các biện pháp thuế quan tác động xấu đến đầu tư doanh nghiệp, gây ra bất ổn kéo dài, ngoài ra phải kể đến hàng tỷ USD các biện pháp thuế quan vẫn đang được duy trì sẽ tác động xấu đến tăng trưởng tương lai.

Nếu tính theo tỷ lệ phần trăm, sẽ rất khó để hình dung. Xét theo giá trị đồng USD, Bloomberg Economics tính toán rằng thiệt hại của GDP Mỹ tính từ đầu năm đến nay ước khoảng 134 tỷ USD và sẽ tăng lên con số 316 tỷ USD vào cuối năm 2020.

Còn theo kết quả nghiên cứu của Fed tại New York và giáo sư tại đại học Princeton và Columbia, mỗi hộ gia đình Mỹ chịu thiệt hại khoảng 831USD/hộ gia đình mỗi năm, tức tính chung khoảng 106 tỷ USD nếu tính tất cả nền kinh tế Mỹ. Chỉ riêng con số này cũng đã đủ “thổi bay” những gì Mỹ có được từ việc ép Trung Quốc mua thêm hàng Mỹ sau thỏa thuận thương mại.