Lãi suất khó giảm thêm

Trong năm 2015, với việc duy trì ổn định lãi suất điều hành, trần lãi suất huy động bằng VND, kết hợp điều chỉnh giảm trần lãi suất USD, bảo đảm duy trì chênh lệch hợp lý giữa lãi suất VND và USD, Ngân hàng Nhà nước giữ ổn định trần lãi suất cho vay ngắn hạn bằng VND, các tổ chức tín dụng trên cơ sở nhu cầu vốn của thị trường cân đối điều chỉnh giảm lãi suất cho vay so với trần quy định; điều tiết thanh khoản của các tổ chức tín dụng hợp lý để tạo điều kiện giảm mặt bằng lãi suất.

Theo Thống đốc Ngân hàng Nhà nước Nguyễn Văn Bình, năm 2016 không loại trừ khả năng rất khó kiểm soát lạm phát ở mức dưới 5%, bởi theo đánh giá dư địa để giảm giá các mặt hàng thiết yếu, đặc biệt là dầu thô còn rất ít, thậm chí còn có chiều hướng tác động ngược trở lại chút ít. Mặt khác các mặt hàng thuộc diện Nhà nước hỗ trợ cũng phải điều chỉnh, cũng như áp lực tăng trưởng kinh tế 6,7% thì lạm phát có chiều hướng khó trong kiểm soát. Lãi suất huy động tăng chưa tạo áp lực đến lãi suất cho vay.

Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước vừa cho biết, mức tăng lãi suất huy động của các tổ chức tín dụng thời gian gần đây là không đáng kể. Do đó, về cơ bản mặt bằng lãi suất huy động bằng VND vẫn tiếp tục ổn định. Mức tăng lãi suất này không bắt nguồn từ áp lực cân đối vốn của các tổ chức tín dụng mà chỉ là phản ánh yếu tố mùa vụ, tạm thời giống như quy luật của các năm trước nên chưa tạo áp lực đến lãi suất cho vay.

Trên thực tế, mặt bằng lãi suất cho vay bằng VND phổ biến của toàn hệ thống tiếp tục ổn định trong tháng 12.2015 và 15 ngày đầu tháng 1.2016. Cụ thể, nửa đầu tháng 1.2016, có 3 ngân hàng điều chỉnh tăng lãi suất khoảng 0,1 - 0,3%/năm ở các kỳ hạn trên 6 tháng. Đây là các ngân hàng thương mại cổ phần nhỏ và mức điều chỉnh thấp nên lãi suất huy động bình quân gia quyền toàn hệ thống vẫn tiếp tục ổn định so với tháng 12.2015.

Vẫn ở mức hợp lý

Giám đốc Ban Nguồn vốn và tiền tệ BIDV Đỗ Ngọc Quỳnh phân tích, thực tế trong năm 2015 vừa qua tăng trưởng tín dụng của hệ thống ngân hàng khá tốt, kinh tế đang có dấu hiệu phục hồi, cụ thể là GDP hết năm công bố ở mức 6,68% là cao nhất trong 5 năm trở lại đây. Đó là diễn biến cho thấy kinh tế có dấu hiệu khởi sắc trở lại. Nếu xu hướng này tiếp tục diễn biến thuận lợi thì nhu cầu vay và tăng trưởng tín dụng của Ngân hàng Nhà nước trong năm 2016 có thể tiếp tục ở ngưỡng 16 - 18%, mặt bằng lãi suất ít nhất duy trì ở mức đi ngang.

Rất nhiều DN chia sẻ dù lãi suất đã giảm rất nhiều so với khoảng 3 - 4 năm trước nhưng vẫn ở mức cao so với các nước trong khu vực, nhất là khi ngành ngân hàng vẫn là “bà đỡ” chủ yếu về vốn cho doanh nghiệp Việt. Theo Tổng giám đốc Công ty cổ phần Đầu tư Đà Nẵng - miền Trung Lê Minh Hải, để ứng phó linh hoạt với sự biến động về tỷ giá, lãi suất, doanh nghiệp đã có sự tính toán và lên kế hoạch vay vốn từ trước. Ở thời điểm hiện tại, những khoản vay lớn lên tới hàng chục tỷ đồng của công ty đang dựa vào các chương trình hỗ trợ tín dụng của Chính phủ, các quỹ đầu tư và các ngân hàng thương mại. Do đó, chỉ những khoản vay nhỏ mới chịu tác động từ biến động lãi suất. Ông Hải cũng khẳng định, với tình hình hiện nay, mức lãi suất hiện tại là tương đối hợp lý, phù hợp với khả năng của doanh nghiệp.

Theo Ngân hàng Nhà nước, hiện lãi suất cho vay bằng VND của hệ thống tổ chức tín dụng phổ biến khoảng 6 - 9%/năm đối với ngắn hạn, 9 - 11%/năm đối với trung và dài hạn, một số ngân hàng áp dụng lãi suất cho vay đối với phân khúc khách hàng có xếp hạng tín nhiệm cao, khả năng tài chính tốt khoảng 5 - 6%/năm. Bên cạnh đó, tỷ trọng dư nợ các khoản cho vay có lãi suất trên 13%/năm tiếp tục xu hướng giảm, tỷ trọng dư nợ các khoản cho vay có lãi suất dưới 10%/năm tiếp tục xu hướng tăng. Điều này cho thấy, các tổ chức tín dụng vẫn đang tiếp tục hỗ trợ vốn sản xuất kinh doanh và nền kinh tế.