Ông Nguyễn Văn Lâm - Đội trưởng Đội Kiểm soát Hải quan - Cục Hải quan Lào Cai cho biết, trong năm 2015, tình hình buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua địa bàn quản lý diễn ra không phức tạp, tuy nhiên, qua công tác thu thập và xử lý thông tin, bố trí quân số thường trực tại các vị trí trọng yếu, đơn vị đã phát hiện và bắt giữ nhiều vụ vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Đặc biệt, trong công tác tăng cường việc kiểm tra hàng hóa thuộc Danh mục hàng hóa rủi ro về chính sách, môi trường, chất lượng, dịch bệnh và vệ sinh an toàn thực phẩm, Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai đã liên tiếp phát hiện và bắt giữ nhiều mặt hàng thực phẩm vận chuyển trái phép.

Có thể kể đến một số vụ việc điển hình về bắt giữ thực phẩm nhập lậu không rõ nguồn gốc như ngày 14/1/2015 tại Km 195 tổ 11 phường Lào Cai, Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai đã bắt giữ 15 bao màu xanh bên trong chứa thịt vịt mổ sẵn và xúc xích đông lạnh không xác định được chủ sở hữu với tổng trọng lượng khoảng 798 kg, trị giá khoảng 45,87 triệu đồng.

Hay như vụ việc ngày 19/5/2015, nghi ngờ một số đối tượng có hành vi vận chuyển trái phép hàng hóa từ Trung Quốc qua cửa khẩu quốc tế Lào Cai vào nội địa tiêu thụ, tổ công tác Đội Kiểm soát Hải quan đã triển khai lực lượng bắt giữ, tuy nhiên cũng chỉ bắt giữ được 2 thùng các tông có in chữ Trung Quốc, bên trong chứa 4 bao tải ước tính trọng lượng lên tới 100 kg bột ngọt.

Cùng ngày này, Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai cũng đã tiếp tục phát hiện và bắt giữ được 15 kg chả cá, 25 kg chân gà đông lạnh, 21 kg trứng muối. Tất cả số hàng hóa này đều không có chủ sở hữu.

Liên tiếp các vụ khác cũng đã được Đội Kiểm soát Hải quan Lào Cai phát hiện và bắt giữ như: Ngày 29/5 bắt giữ 75 kg hạt hướng dương; ngày 30/5 bắt giữ 23 kg gà cay, tăm cay; ngày 17/6 bắt giữ 258 kg chim đông lạnh; ngày 19/6 bắt giữ 169 kg thịt vịt đông lạnh; ngày 29-6 bắt và thu giữ 246 kg nấm tươi các loại và 20 kg xúc xích; ngày 9/7 bắt giữ được 120 kg thịt bò đông lạnh; ngày 19/7 bắt giữ được 50 kg thịt gà sống. Ngày 10/9, đơn vị tiếp tục phát hiện và bắt giữ 106 kg xúc xích đông lạnh; ngày 9/11 bắt giữ được 1.200 kg xương ngựa...

Bên cạnh đó, trong năm 2015, đơn vị cũng phát hiện và bắt giữ một số mặt hàng nhập lậu như: Pháo các loại, thuốc lá, đồ điện tử gia dụng, phân bón, đồ chơi trẻ em mang tính bạo lực …

Phân tích hành vi vi phạm, ông Nguyễn Văn Lâm cho biết, các đối tượng vi phạm thường lợi dụng tiêu chuẩn định mức hàng hóa được miễn thuế đối với cư dân biên giới. Các chủ đầu nậu thường thuê cư dân biên giới xé lẻ, giấu hàng hóa nhập lậu lẫn với hàng hóa nằm trong danh mục miễn thuế theo định mức để trốn tránh sự kiểm tra, kiểm soát hàng hóa của lực lượng Hải quan; tìm cách chuyển hàng hóa qua các lối mòn, lối mở.

Có thể thấy, với đặc thù địa hình đường biên giới tiếp giáp với Trung Quốc trải dài, nhiều đối tượng thường xuyên qua lại biên giới với mục đích không rõ ràng, như chủ hoặc người điều khiển phương tiện vận tải qua biên giới, đối tượng làm nghề mang vác hàng hóa thuê. Cùng với đó, lợi dụng hai bên cánh gà cửa khẩu, đối tượng buôn lậu đợi lúc nửa đêm gần về sáng sử dụng thuyền nan, mảng, vận chuyển hàng lậu qua sông, suối, biên giới, sau đó tập kết vận chuyển sâu vào trong nội địa tiêu thụ.

Nắm được tình hình này, lực lượng kiểm soát Hải quan đã tăng cường lực lượng tuần tra kiểm soát, tập trung công tác thu thập thông tin có hướng chuyên sâu, áp dụng các biện pháp nghiệp vụ, tổ chức lực lượng tuần tra kiểm soát, tập trung điều tra, trinh sát nắm tình hình về địa bàn, đối tượng buôn lậu trọng điểm, chính sách mặt hàng mua bán trong khu vực địa bàn kiểm soát nhằm chủ động, phát hiện, ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại.

Bên cạnh đó, lực lượng hải quan còn chủ động phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trên địa bàn, chính quyền địa phương các phường, xã biên giới trong việc trao đổi, cung cấp thông tin phục vụ công tác đấu tranh, ngăn chặn các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới.

Về tình hình tại địa bàn, Cục Hải quan Lào Cai nhận định, những ngày giáp Tết sức tiêu dùng trong dân tăng lên dẫn đến nguy cơ về hoạt động buộn lậu và gian lận thương mại và vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới gia tăng. Hoạt động XNK qua các khu vực cửa khẩu biên giới sẽ có những diễn biến khó lường với nhiều phương thức và thủ đoạn tinh vi. Vì vậy, Cục Hải quan Lào Cai đã xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm và giải pháp để triển khai công tác chống buôn lậu trong những ngày trước tết Nguyên đán. Trong đó tăng cường tuần tra, kiểm soát phòng, chống buôn lậu qua biên giới, tập trung vào các trọng điểm khu vực biên giới, cửa khẩu.