Lựa chọn địa điểm xây dựng Tổ hợp công nghiệp đường sắt
Dự án Tổ hợp công nghiệp đường sắt dự kiến được đầu tư với tổng vốn hơn 17.500 tỷ đồng, được triển khai thành 2 giai đoạn. Lợi nhuận trung bình kỳ vọng hơn 1.100 tỷ đồng mỗi năm.

Văn phòng Chính phủ vừa có văn bản gửi Bộ trưởng các Bộ Tài chính, Xây dựng và Chủ tịch UBND TP. Hà Nội về địa điểm, quy mô, ranh giới dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp công nghiệp đường sắt.
Văn phòng Chính phủ cho biết, sau khi xem xét báo cáo của UBND TP. Hà Nội Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà đề nghị UBND TP. Hà Nội, Bộ Tài chính và Bộ Xây dựng căn cứ vào hình thức đầu tư Dự án và thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư được quy định tại khoản 1 Điều 46, khoản 2 Điều 53 Luật Xây dựng số 50/2014/QH13 và khoản 7 Điều 6, khoản 5 Điều 7 Luật số 90/2025/QH15 ngày 25/6/2025, quyết định địa điểm, quy mô và ranh giới Dự án theo đúng thẩm quyền, bảo đảm tuân thủ quy định và chỉ đạo của Thủ Tướng Chính phủ.
Phó Thủ tướng giao Bộ Xây dựng, Bộ Tài chính nghiên cứu kiến nghị của UBND TP. Hà Nội, hướng dẫn địa phương thực hiện đúng quy định pháp luật; báo cáo Thủ Tướng Chính phủ nếu vượt thẩm quyền.
UBND TP. Hà Nội kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chấp thuận địa điểm dự án đầu tư xây dựng Tổ hợp công nghiệp đường sắt tại phía Nam TP. Hà Nội thuộc khu vực các xã: Chuyên Mỹ, Ứng Hòa, TP. Hà Nội với quy mô khoảng 250 ha.
Liên quan đến Tổ hợp công nghiệp đường sắt, trong báo cáo gửi Bộ Xây dựng trung tuần tháng 7, Tổng công ty Đường sắt Việt Nam (VNR) cho biết đã xây dựng định hướng quy mô Tổ hợp công nghiệp đường sắt nhằm phục vụ các dự án đường sắt trong nước, hướng tới làm chủ công nghệ và từng bước nội địa hóa ngành đường sắt.
Cụ thể, Tổ hợp công nghiệp đường sắt đặt mục tiêu phát triển sản xuất trong nước và tiến tới nội địa hóa các linh kiện phần cứng, phần mềm trong các hệ thống thông tin, tín hiệu và cấp điện.
Đồng thời, VNR hướng tới làm chủ công tác vận hành, bảo trì và dần dần sản xuất các linh kiện, phụ tùng thay thế cho đường sắt tốc độ cao.
Tổ hợp cũng có kế hoạch nhận chuyển giao công nghệ, đầu tư máy móc thiết bị để sản xuất đầu máy, toa xe cho tuyến đường sắt quốc gia (vận tốc dưới 200km/h), cũng như mua thiết kế và sản xuất toa xe phục vụ các tuyến đường sắt đô thị.
VNR đề xuất quy mô công suất sản xuất, lắp ráp mỗi năm gồm 10 đầu máy diesel, đầu máy lai hoặc sử dụng năng lượng sạch (PNG, hydro); 15 đầu máy điện; 50 toa xe khách thường; 60 toa xe khách tốc độ 160km/h; 300 toa xe hàng khổ 1.435mm và 1.000mm; 200 toa xe đô thị...
Tổ hợp công nghiệp đường sắt dự kiến có khoảng 20 khu chức năng chính, phục vụ đầy đủ các công đoạn sản xuất, lắp ráp, bảo trì và nghiên cứu như khu sản xuất giá chuyển hướng: Sản xuất và lắp ráp các bộ phận như trục bánh xe, khung, hệ thống hãm, giảm chấn, thiết bị phụ trợ... cho đầu máy, toa xe, tàu điện động lực phân tán (EMU) và tàu tốc độ cao.
Khu lắp ráp đầu máy, sản xuất thân xe, bệ xe; lắp ráp toa xe hàng; lắp ráp đoàn tàu EMU; lắp ráp tàu tốc độ cao được định hướng: Thực hiện lắp ráp hoàn chỉnh đoàn tàu tốc độ cao; sản xuất vật tư, thiết bị, phụ tùng thay thế...
Ngoài các khu sản xuất chính, Tổ hợp còn có các khu chức năng hỗ trợ như: Trung tâm đào tạo; Trung tâm nghiên cứu công nghệ đường sắt; bãi đỗ tàu, khu rửa, trạm điện, khu xử lý môi trường; đường chạy thử; khu lưu trú cho công nhân viên; trung tâm logistics...
Dự án tổ hợp công nghiệp đường sắt dự kiến được đầu tư với tổng vốn hơn 17.500 tỷ đồng, được triển khai thành 2 giai đoạn.
Giai đoạn 1 (2029 - 2031) tập trung lắp ráp đầu máy, toa xe khách chạy dưới 160 km/h, toa xe hàng tốc độ 120 km/h và các đoàn tàu điện đô thị.
Giai đoạn 2 (2032 - 2035) mở rộng sang sản xuất linh kiện, phụ tùng chuyên ngành đường sắt, đặt mục tiêu đạt tỷ lệ nội địa hóa 30%.
Theo tính toán sơ bộ, doanh thu trong giai đoạn 2030 - 2050 ước đạt hơn 228.000 tỷ đồng, lợi nhuận trung bình khoảng 1.141 tỷ đồng/năm. Thời gian hoàn vốn của Dự án dự kiến là 16 năm.