Nguyên liệu, vật tư sản xuất xuất khẩu: từ hoàn thuế sang miễn thuế

Theo quy định tại khoản 1d Điều 19 Luật thuế XNK hiện hành, thì nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để sản xuất xuất khẩu thuộc đối tượng tạm nộp thuế, sau khi XK sản phẩm sản xuất từ nguyên liệu này sẽ được hoàn lại thuế; máy móc thiết bị nhập khẩu để phục vụ sản xuất hàng XK phải nộp thuế NK.

Tuy nhiên, Luật cũng quy định hàng hóa NK để gia công sau đó XK sản phẩm gia công thuộc đối tượng miễn thuế (bao gồm cả nguyên liệu, vật tư, máy móc thiết bị).

Về bản chất kinh tế thì hai trường hợp này giống nhau, đều là hàng hóa NK để sản xuất hàng hóa XK, không tiêu dùng tại Việt Nam, nhưng chế độ thuế, chế độ quản lý hải quan áp dụng khác nhau.

Theo qui định tại điểm E3 (phần định nghĩa) Phụ lục F Công ước Kyoto và kinh nghiệm một số nước như Nhật Bản, Hàn quốc, Malaysia, Indonesia, Pakistan thì nguyên liệu, vật tư nhập khẩu để sản xuất XK được áp dụng chế độ miễn thuế.

Qua rà soát cho thấy mức thuế NK của đa số máy móc thiết bị cho sản xuất hàng hóa XK có thuế suất 0% hoặc mức thấp. Do đó, Luật thuế XK, thuế NK sửa đổi đã chuyển hàng hóa là nguyên liệu, vật tư nhập để sản xuất XK từ đối tượng hoàn thuế sang đối tượng miễn thuế.

Quy định này nhằm khuyến khích sản xuất xuất khẩu, tạo giá trị gia tăng cao, góp phần tháo gỡ khó khăn cho DN đặc biệt là DN nhỏ và vừa (đa số DN thuộc diện này thực hiện hoạt động SXXK), nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng hóa Việt Nam. Đồng thời đơn giản thủ tục hành chính việc tạm thu để hoàn thuế đối với vật tư nguyên liệu NK để sản xuất hàng XK.

Hàng hóa tạm nhập-tái xuất, tạm xuất-tái nhập có thời hạn: Đối tượng miễn thuế

Bổ sung quy định tại khoản 9, Điều 16 về miễn thuế cho một số hàng hóa thuộc chế độ tạm nhập-tái xuất, tạm xuất-tái nhập trong thời hạn nhất định.

Cụ thể bao gồm:

- Hàng hóa tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập để tổ chức hoặc tham dự hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm, sự kiện thể thao, văn hóa, nghệ thuật hoặc các sự kiện khác; máy móc, thiết bị tạm nhập, tái xuất để thử nghiệm, nghiên cứu phát triển sản phẩm; máy móc, thiết bị, dụng cụ nghề nghiệp tạm nhập, tái xuất, tạm xuất, tái nhập để phục vụ công việc trong thời hạn nhất định hoặc phục vụ gia công cho thương nhân nước ngoài, trừ trường hợp máy móc, thiết bị, dụng cụ, phương tiện vận chuyển của các tổ chức, cá nhân được phép tạm nhập, tái xuất để thực hiện các dự án đầu tư, thi công xây dựng, lắp đặt công trình, phục vụ sản xuất.

- Máy móc, thiết bị, linh kiện, phụ tùng tạm nhập để thay thế, sửa chữa tàu biển, tàu bay nước ngoài hoặc tạm xuất để thay thế, sửa chữa tàu biển, tàu bay Việt Nam ở nước ngoài; hàng hóa tạm nhập, tái xuất để cung ứng cho tàu biển, tàu bay nước ngoài neo đậu tại cảng Việt Nam;

- Hàng hóa tạm nhập, tái xuất hoặc tạm xuất, tái nhập để bảo hành, sửa chữa, thay thế;

- Phương tiện quay vòng theo phương thức tạm nhập, tái xuất hoặc tạm xuất, tái nhập để chứa hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu;

- Hàng hóa kinh doanh tạm nhập, tái xuất trong thời hạn tạm nhập, tái xuất (bao gồm cả thời gian gia hạn) được tổ chức tín dụng bảo lãnh hoặc đã đặt cọc một khoản tiền tương đương số tiền thuế nhập khẩu của hàng hóa tạm nhập, tái xuất.

Quy định này nhằm phù hợp với điểm 22 thực hành khuyến nghị Phụ lục chuyên đề G Công ước Kyoto; cam kết với EU và sắp tới là TPP, theo đó hàng hóa tạm nhập-tái xuất, tạm xuất-tái nhập có thời hạn đều thuộc đối tượng miễn thuế.

Sửa đổi quy định về miễn thuế nhập khẩu nguyên liệu, vật tư, linh kiện cho sản xuất của dự án đặc biệt khuyến khích đầu tư

Luật thuế XK, thuế NK hiện hành quy định miễn thuế NK 05 năm kể từ khi bắt đầu sản xuất cho một số dự án thuộc lĩnh vực đặc biệt khuyến khích đầu tư hoặc địa bàn có điều kiện kinh tế - xã hội đặc biệt khó khăn, trừ sản xuất lắp ráp ô tô, xe máy, điều hòa, máy sưởi điện, tủ lạnh, máy giặt, quạt điện, máy rửa bát đĩa, đầu đĩa, dàn âm thanh, bàn là điện, ấm đun nước, máy sấy khô tóc, làm khô tay, rượu, bia, thuốc lá và những mặt hàng theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.

Để phù hợp với Luật Đầu tư số 67/2014/QH13 ngày 26/11/2014, tại khoản 13 Điều 11 Luật sửa đổi quy định về miễn thuế nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong nước chưa sản xuất được theo hướng: Bổ sung thêm doanh nghiệp công nghệ cao, doanh nghiệp khoa học và công nghệ, tổ chức khoa học và công nghệ được miễn thuế nguyên liệu, vật tư, linh kiện trong thời hạn 05 năm kể từ khi bắt đầu sản xuất.

Đồng thời quy định rõ việc miễn thuế nhập khẩu đối với hàng hoá nhập khẩu quy định tại khoản này không áp dụng đối với dự án đầu tư khai thác khoáng sản; dự án sản xuất sản phẩm có tổng giá trị tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng chiếm từ 51% giá thành sản phẩm trở lên; dự án sản xuất, kinh doanh hàng hóa, dịch vụ thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.

Bổ sung quy định miễn thuế đối với nguyên liệu, vật tư, linh kiện nhập khẩu trong nước chưa sản xuất được để sản xuất, lắp ráp trang thiết bị y tế cần được ưu tiên nghiên cứu, chế tạo.

Chính sách này đã được quy định tại Quyết định số 54/2014/QĐ-TTg. Để minh bạch, nâng cao tính pháp lý của quy định này, phù hợp với chủ trương khuyến khích phát triển ngành y tế, tại khoản 14, Điều 16 Luật thuế XK, thuế NK sửa đổi đã bổ sung quy định về miễn thuế đối với trường hợp này.

Bên cạnh đó, Luật cũng quy định miễn thuế đối với hàng hóa có trị giá tối thiểu hoặc có số tiền thuế phải nộp dưới mức tối thiểu; hàng hóa không nhằm mục đích thương mại với các trường hợp: hàng mẫu, ảnh, phim, mô hình thay thế cho hàng mẫu; ấn phẩm quảng cáo số lượng nhỏ… để tạo thuận lợi cho người khai hải quan và người nộp thuế.