Tổng hợp từ các bộ, ngành, địa phương, tính đến ngày 31/12/2022, cả nước có 827 DN có vốn góp của Nhà nước, trong đó có 478 DN do Nhà nước nắm giữ 100% vốn điều lệ; 198 DN do Nhà nước nắm giữ trên 50% vốn điều lệ; 151 DN do Nhà nước nắm giữ từ 50% vốn điều lệ trở xuống.

Theo đó, tổng tài sản của 827 DNNN đạt 3.927.466 tỷ đồng, tăng 4% so với năm 2021. Vốn chủ sở hữu là 1.845.505 tỷ đồng, tăng 3%; tổng doanh thu đạt 2.752.607 tỷ đồng, tăng 29%; lãi phát sinh trước thuế đạt 247.905 tỷ đồng, tăng 23%; nộp ngân sách nhà nước (NSNN) là 391.550 tỷ đồng tỷ đồng, tăng 21% so với năm 2021.

Đối với 676 DN do Nhà nước nắm giữ 100% và trên 50% vốn điều lệ, năm 2022, tổng tài sản là 3.821.459 tỷ đồng, tăng 4% so với năm 2021; tổng doanh thu đạt 2.643.545 tỷ đồng, tăng 29% so với năm 2021. Lãi phát sinh trước thuế của 676 DN này đạt 241.165 tỷ đồng, tăng 24% so với năm 2021. Tổng số phát sinh nộp NSNN là 382.905 tỷ đồng, tăng 21% so với năm 2021.

Chính phủ đánh giá, cơ bản, các DNNN đã hoàn thành nhiệm vụ sản xuất, kinh doanh; tổng doanh thu, lợi nhuận, nộp ngân sách, giá trị vốn đầu tư phát triển thực hiện và thu nhập bình quân của người lao động tăng lên, một số tập đoàn, tổng công ty đạt kim ngạch xuất khẩu lớn.

Bên cạnh đó, các DNNN, trọng tâm là các tập đoàn, tổng công ty đã đóng vai trò quan trọng của nền kinh tế, là DN đầu tàu, chủ chốt trong các lĩnh vực sản xuất. Điển hình như DNNN có vai trò lớn trong bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia như Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN), Tập đoàn Công nghiệp Than Khoáng sản Việt Nam (TKV)... Đối với lĩnh vực viễn thông, Viettel, VNPT và Mobifone đã thể hiện rõ nét vai trò dẫn dắt trong chuyển đổi số, xây dựng hạ tầng số cho các cơ quan của Chính phủ và nhiều địa phương, tổ chức, DN.

Đồng thời, một số DNNN xây dựng được các thương hiệu sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ có uy tín, có ảnh hưởng lớn trong khu vực và quốc tế về nhiều lĩnh vực như dịch vụ vận tải (Vietnam Airlines), cảng biển và logistics (Saigonnewport), cao su...

Tuy nhiên, báo cáo của Chính phủ cũng chỉ ra những hạn chế của DNNN như: Chưa thể hiện rõ vai trò nổi bật trong dẫn dắt, tạo động lực, thúc đẩy liên kết chuỗi giá trị gia tăng; DNNN còn yếu ở những ngành có ảnh hưởng tới nâng cao cạnh tranh của nền kinh tế, như công nghệ cao, các ngành có khả năng dẫn dắt chuyển đổi cơ cấu kinh tế như sản xuất chế tạo linh kiện, máy móc và thiết bị hoàn chỉnh cho các ngành sản xuất... Cùng với đó, hiệu quả hoạt động chưa tương xứng với nguồn lực nắm giữ. Một số dự án đầu tư còn chậm tiến độ triển khai; công tác thanh quyết toán các dự án xây dựng cơ bản kéo dài làm giảm hiệu quả sử dụng nguồn lực.

Để khắc phục những hạn chế, Chính phủ cho biết sẽ sửa đổi toàn diện Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại DN nhằm hoàn thiện, xây dựng khung khổ pháp lý về quản lý, đầu tư vốn nhà nước tại DN, đồng bộ với quá trình và nội dung sửa đổi tại Luật Đấu thầu, Luật Đất đai…

Cùng với đó là nâng cao hiệu quả hoạt động, sắp xếp của DNNN; tiếp tục đẩy mạnh chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ; đẩy mạnh thanh tra việc thực hiện pháp luật về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong DNNN; Hoàn thiện hệ thống tiêu chí giám sát, đánh giá hiệu quả và xếp loại DN và người quản lý theo các tiêu chí tổng thể...