Phát biểu tại Hội nghị, Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ nhấn mạnh, xây dựng nông thôn mới được xem là một giải pháp quan trọng để thực hiện Nghị quyết số 26 của Trung ương về nông nghiệp, nông dân và nông thôn và đã trở thành phong trào thu hút sự tham gia sâu rộng của người dân.

Đồng thời, Phó Thủ tướng cũng đánh giá cao kết quả mà Chương trình đạt được trong 5 năm qua. Theo đó, Chương trình đã tạo ra đột phá lớn trong phát triển hạ tầng kinh tế-xã hội, làm thay đổi bộ mặt nông thôn, phát huy được dân chủ, vai trò của tổ chức Đảng, chính quyền và quan trọng hơn là nâng cao đời sống cư dân nông thôn về vật chất và tinh thần.

Đến nay, cả nước đã có 1.965 xã đạt chuẩn nông thôn mới, chiếm 22% tổng số xã của cả nước, tăng gần 5% so với cuối năm 2015; 23 đơn vị cấp huyện được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, tăng thêm 8 huyện so với cuối năm 2015. Bình quân cả nước đạt 13,0 tiêu chí/xã, tăng 8,3 tiêu chí so với năm 2010 khi bắt đầu thực hiện Chương trình và 3,0 tiêu chí so với cùng kỳ năm 2015.

Tuy nhiên, tình trạng nợ đọng xây dựng cơ bản trong xây dựng nông thôn mới tại nhiều địa phương còn phức tạp và vẫn chưa có giải pháp xử lý dứt điểm. Bởi vậy, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đề nghị các bộ, ngành, địa phương phân tích rõ thực trạng để có giải pháp hợp lý chấn chỉnh, xử lý vi phạm và rút kinh nghiệm cho giai đoạn tới. Đặc biệt là không nên xử lý “cào bằng”, mà chỉ xử lý những công trình, dự án có tiêu cực, bảo đảm vừa chấn chỉnh được thực trạng này vừa phát triển được Chương trình.

Để phát huy những kết quả đã đạt được của chương trình nông thôn mới, Phó Thủ tướng đề nghị các bộ, ngành đưa nội dung thực hiện nông thôn mới vào chương trình công tác cho 5 năm tới, phát huy tính chủ động, sáng tạo của mỗi bộ để nâng cao chất lượng thực hiện Chương trình; tập trung rà soát, hoàn thiện bộ tiêu chí quốc gia nông thôn mới cho cả cấp huyện và xã.

Trong đó, cần tăng cường thẩm quyền của cấp tỉnh khi xây dựng chất lượng của các tiêu chí để phù hợp với điều kiện của mỗi vùng miền, mỗi địa phương. Đồng thời, đối với các xã đã đạt chuẩn nông thôn mới của giai đoạn trước, các bộ, địa phương cần có biện pháp củng cố, phát huy các giá trị đã đạt được để trở thành nông thôn mới kiểu mẫu cho các xã khác tham khảo, thực hiện.

Về định hướng xây dựng nông thôn mới cho giai đoạn 2016-2020, Phó Thủ tướng chỉ rõ: Mục tiêu của chương trình là triển khai trên diện rộng nhưng có trọng điểm, tập trung vào những vùng khó khăn như hơn 300 xã mới đạt dưới 5 tiêu chí và hơn 400 xã biên giới, bãi ngang. Song song với đó là tiếp tục nâng bình quân số tiêu chí nông thôn mới của các xã trên cả nước; động viên gương điển hình trong xây dựng nông thôn mới; nâng tiêu chuẩn thi đua, tập trung vào những tiêu chí liên quan tới sản xuất, văn hóa, an ninh, xã hội, môi trường…