Nhà cao tầng vẫn “tăng tốc” trong nội đô không theo Luật Thủ đô
Mở rộng Hà Nội với lý do thiếu không gian phát triển và mục đích giãn dân ra khỏi nội đô, nhưng mất 5 năm không ban hành nổi quy chuẩn xây dựng trong khu vực này, cho thấy mục đích và hành động của Hà Nội chưa song hành với nhau.
Dân số vượt xa mục tiêu quy hoạch
Báo cáo giám sát cho biết, mặc dù Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đặt mục tiêu đến năm 2020 dân số tăng khoảng từ 7,3 - 7,9 triệu người nhưng đến năm 2017 dân số Hà Nội đã trên 9,6 triệu người (lớn hơn dân số dự báo đến năm 2030).
Theo tính toán của Uỷ ban Pháp luật của Quốc hội, với tốc độ tăng trung bình 3%/năm thì đến năm 2020 dân số ước tính sẽ là 10.489.772 người (gần bằng dân số dự báo đến năm 2050), vượt quá xa so với dự kiến. Điều này cho thấy việc quản lý dân cư với quy mô dân số theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô chưa bám sát được mục tiêu, kế hoạch đề ra
Đáng chú ý, trong quy hoạch chung xây dựng Thủ đô đề ra nhiệm vụhạn chế sự gia tăng dân số cơ học trong khu vực nội đô lịch sử nhưng qua giám sát cho thấy, tổng dân số trung bình của 4 quận này vẫn tăng đều qua các năm (từ năm 2013 đến năm 2017).
“Việc kiểm soát sự gia tăng dân số cơ học tại khu vực nội đô lịch sử chưa đạt được các yêu cầu đã đặt ra theo Quy hoạch chung xây dựng Thủ đô”, báo cáo nêu rõ.
Trong báo cáo số 135/BC-CP của Chính phủ, năm 2013, tổng số dân số của 4 quận nội đô lịch sử (bao gồm Hoàn Kiếm, Ba Đình, Đống Đa, Hai Bà Trưng) là 966.806 người.
Tuy nhiên, đến năm 2014, dân số của 4 quận này là 1,09 triệu người (tỷ lệ tăng dân số đạt 113,21%) và đến năm 2017, con số này lên tới 1,13 triệu người (tỷ lệ tăng dân số đạt 117,33%).
Dân số ở các huyện ngoại thành như Gia Lâm, Đông Anh, Mê Linh tăng đều hàng năm và vượt quy hoạch. Đến năm 2017, tổng số dân số trung bình của các quận, huyện Long Biên, Gia Lâm, Mê Linh, Đông Anh là khoảng3,58 triệu người, vượt quá Quy hoạch cho phép khoảng 1,88 triệu người.
Nội đô nhà cao tầng vẫn mọc
Theo báo cáo giám sát, chính sách ưu tiên đầu tư tại Nghị quyết số 07/2013/NQ-HĐND của HĐND TP. Hà Nội chưa thực sự thu hút các nhà đầu tư.
Các dự án đầu tư được thực hiện chủ yếu trên cơ sở quy định của pháp luật về đầu tư mà chưa có các chính sách riêng theo Luật Thủ đô nên các chủ đầu tư còn tâm lý e ngại. Điều này có ý nghĩa quyết định phê duyệt quy hoạch mạng lưới cơ sở giáo dục đại học, trường cao đẳng nghề trên địa bàn thủ đô; quy chuẩn, tiêu chuẩn về quy hoạch, kiến trúc đối với khu vực cải tạo, tái thiết đô thị tại các quận: Ba Đình, Hoàn Kiếm, Đống Đa và Hai Bà Trưng.
Dù theo Quy hoạch chung xây dựng thủ đô, khu vực nội đô lịch sử được xác định là hạn chế phát triển nhà, công trình cao tầng, giảm mật độ xây dựng và mật độ cư trú.
Bên cạnh đó, theo quy định thì quỹ đất sau khi di dời các cơ sở sản xuất công nghiệp được ưu tiên để xây dựng, phát triển các công trình công cộng nhưng trên thực tế thì rất nhiều chung cư cao tầng được xây dựng trên nền đất này.
Qua thống kê sơ bộ trong năm 2017 cho thấy, quận Ba Đình có 7 dự án chung cư cao tầng, đều nằm trên những tuyến phố chính như Liễu Giai, Đội Cấn, Giảng Võ, Láng Hạ, Yên Phụ.
Quận Đống Đa có 7 dự án như Tòa nhà HongKong Tower tại Đê La Thành; tổ hợp văn phòng cho thuê, căn hộ tại Viettronic Nguyễn Chí Thanh; một số dự án tại Hoàng Cầu, Hào Nam...
Quận Hai Bà Trưng có 6 dự án đều xây dựng trên nền đất của các công ty cổ phần trên phố Minh Khai và Lê Đại Hành như Công ty cổ phần Terra Gold Việt Nam, Công ty cổ phần đầu tư xây dựng nhà số 7, Công ty cổ phần bánh kẹo Hải Châu...
Hiện TP. Hà Nội đã xem xét, giới thiệu địa điểm đầu tư xây dựng để phục vụ công tác di dời các bệnh viện tuyến trung ương; bố trí, giới thiệu quỹ đất cho các trường đại học và phục vụ di dời trụ sở làm việc của 9 Bộ, ngành của Trung ương. Rà soát và xác định lộ trình đến năm 2020 sẽ di dời tổng số 117 cơ sở trên địa bàn theo từng nhóm, tiêu chí, thứ tự và lộ trình cụ thể.
Đồng thời, Thành phố cũng đã ban hành một số chính sách đặc biệt, khuyến khích dân cư sống ở các khu vực chung cư cũ chuyển ra sinh sống ở ngoại thành Hà Nội.