Nhìn lại bức tranh tỷ giá 6 tháng đầu năm 2016

Theo Báo cáo triển vọng kinh tế 6 tháng cuối năm 2016 của Công ty chứng khoán Vietcombank (VCBS), thị trường ngoại hối và tỷ giá tương đối ổn định trong nửa đầu năm 2016. Rủi ro tỷ giá đã giảm bớt so với giai đoạn cuối năm 2015, dù rằng vẫn cần lưu tâm với những áp lực đến từ thị trường thế giới. Chúng tôi hạ dự báo về việc giảm giá của VND so với USD xuống mức 1% – 3% trong năm 2016.

VCBS phân tích, trong nửa đầu năm 2016, tỷ giá và thị trường ngoại hối nhìn chung khá ổn định, chỉ có một vài thời điểm nóng lên nhất định nhưng không kéo dài. Tỷ giá bán tại nhiều NHTM hiện phổ biến vào khoảng 22.330 – 22.340 VND/USD, giảm khoảng 200 đồng (-1%) so với thời điểm cuối năm 2015.

Trong giai đoạn vừa qua, tỷ giá và thị trường ngoại hối đã nhận được nhiều yếu tố hỗ trợ.

Thứ nhất, hàng loạt những biện pháp và quy định mới trong việc điều hành tỷ giá và thị trường ngoại hối của NHNN phát huy tác dụng trong việc bình ổn thị trường như hạ lãi suất USD, áp dụng cơ chế điều hành tỷ giá trung tâm hàng ngày.

Thứ hai, xét trên góc độ cung cầu, trong nửa đầu năm 2016, nguồn cung ngoại tệ được đánh giá là tương đối dồi dào với FDI giải ngân đạt 7,3 tỷ USD, tăng mạnh 15,1% yoy; Việt Nam ghi nhận xuất siêu 1,5 tỷ USD thay cho mức nhập siêu lên đến hơn 3 tỷ USD của cùng kỳ 2015; kiều hối duy trì xu hướng tăng tích cực (+10% yoy) và thường tập trung nhiều vào giai đoạn đầu năm và một số thương vụ đầu tư nước ngoài với giá trị lớn vào doanh nghiệp Việt Nam được ghi nhận.

Ở chiều ngược lại, với những biện pháp và chính sách điều hành của NHNN, cầu ngoại tệ sau giai đoạn căng thẳng vào cuối năm 2015 cũng dịu lại đáng kể (tín dụng bằng USD vào cuối tháng 6 giảm hơn 5% ytd).

Thứ ba, diễn biến trên thị trường thế giới theo chiều hướng thuận lợi hơn, đặc biệt là khi FED liên tiếp đưa ra thông điệp trì hoãn và không vội vã trong việc tiếp tục tăng lãi suất.

Tiếp tục ổn định tỷ giá những tháng cuối năm

Trong 6 tháng cuối năm 2016, VCBS cho rằng diễn biến của nền kinh tế trong nước vẫn đang ủng hộ cho sự ổn định của tỷ giá, đặc biệt là khi NHNN đã mua được thêm khoảng 8 tỷ USD củng cố dữ trự ngoại hối trong khi dòng vốn FDI vào Việt Nam vẫn đang duy trì xu hướng tăng tích cực.

Nhận định này cũng đồng quan điểm với báo cáo của BVSC khi nhìn lại diễn biến thị trường ngoại hối sau sự kiện Brexit. Theo BVSC, sau sự kiện Brexit, diễn biến tỷ giá trong nước gần như không có biến động nào đáng kể. “Trong ngắn hạn, chúng tôi cũng chưa nhìn thấy nhiều rủi ro gây áp lực lên tỷ giá khi các số liệu về xuất siêu vẫn tương đối tích cực (6 tháng đầu năm, Việt Nam xuất siêu 1,7 tỷ USD). Chúng tôi duy trì dự báo tỷ giá sẽ tiếp tục xoay quanh mức 22.300 VND/USD trong một vài tuần tới” – tổ chức này dự báo.

Trong cuộc hội thảo gần đây, VEPR cũng đưa ra nhận định về thị trường ngoại hối. Theo đó, VEPR đánh giá thị trường vẫn giữ ổn định. So với thời điểm cuối năm 2015, tỷ giá chỉ giảm nhẹ khoảng 0,1%. Điều này giúp tạo dư địa cho Ngân hàng Nhà nước thực hiện mua ròng ngoại tệ nhằm bổ sung phần dự trữ đã sử dụng trong năm 2015.

“Chúng tôi cho rằng, sau khi tỷ giá dần đi vào ổn định, NHNN sẽ thực hiện mua vào USD để tăng dự trữ ngoại hối cũng như đề phòng khả năng FED tăng lãi suất trong kỳ họp tháng 5” – Viện trưởng VEPR ông Nguyễn Đức Thành cho hay.

Tuy nhiên, VCBS cũng lưu ý, khi xét đến các áp lực từ phía thế giới, rủi ro tỷ giá vẫn cần được lưu tâm khi nền kinh tế Việt Nam được nhìn nhận là một nền kinh tế nhỏ nhưng có độ mở lớn và theo đó, khả năng chống chịu với những biến động lớn trên thế giới là không cao.

Với việc Trung Quốc là đối tác nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam trong khi Châu Âu chiếm khoảng 20% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam, những biến động của hai nền kinh tế lớn hàng đầu thế giới này sẽ có những ảnh hưởng đến tỷ giá và thị trường ngoại hối Việt Nam.

Đặc biệt là việc giảm tốc của nền kinh tế Trung Quốc đi cùng khả năng tiếp tục giảm giá của đồng CNY và triển vọng ảm đạm của nền kinh tế Châu Âu với kết quả trưng cầu dân ý tại Anh về quyết định rời khỏi EU (Brexit).

Bên cạnh đó, mặc dù FED nhiều khả năng sẽ không tăng lãi suất trong năm nay nhưng áp lực từ khả năng mạnh lên của đồng USD cũng cần tính đến khi triển vọng tăng trưởng của kinh tế Mỹ đang ở mức tích cực hơn so với nhiều khu vực trên thế giới, đặc biệt là sau sự kiện Brexit.