Việt Nam rộng cửa đón dòng vốn đầu tư Nhật Bản

 

Gần 100 nhà đầu tư (NĐT) Nhật Bản, trong đó có đại diện nhiều tổ chức lớn như SBI Holding, Sumitomo Mitsui Asset Manegment Co., Sumitomo life Insurance Company, Daiwa Securities, Daiwa Institute of Research, The TOA Institution, Misubishi Corporation, Knowledge Company, Mizuho Bank, Recof Cororation, Normura Securities, Resona Bank, JP Morgan Securities, Aizawa Securitie... đã tham dự Hội nghị: “Việt Nam, điểm đến của dòng vốn đầu tư Nhật Bản” diễn ra tại Tokyo ngày 25/4/2014.

 

Phát biểu khai mạc, Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, sau chuyến thăm cấp Nhà nước tại Nhật Bản của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng và Chủ tịch nước Trương Tấn Sang gần đây, lãnh đạo hai nước đã thống nhất và nâng cấp quan hệ đối tác chiến lược - mối quan hệ hợp tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh của châu Á. Đây là sự khởi đầu cho việc tiếp nối và làm sâu sắc các mối quan hệ hợp tác lâu dài trên nhiều mặt giữa Việt Nam và Nhật Bản.

 

Theo Bộ trưởng, Nhật Bản là quốc gia có vốn đầu tư trực tiếp FDI lớn nhất tại Việt Nam, với tổng số vốn lên đến 35,4 tỷ USD, thương mại hai chiều giữa Việt Nam và Nhật Bản năm 2013 đạt 25,3 tỷ USD, đặc biệt trong 20 năm qua, Nhật Bản là quốc gia tài trợ vốn vay ODA lớn nhất cho Việt Nam. Hầu hết các tập đoàn lớn, trong đó có các tập đoàn tài chính của Nhật Bản đã có sự hiện diện tại Việt Nam. Nêu những sự kiện và con số nêu trên, tư lệnh ngành Tài chính Việt Nam đánh giá, NĐT Nhật Bản có vai trò rất quan trọng trong sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam và mong rằng, NĐT sẽ tham gia đầu tư nhiều hơn nữa, sâu hơn nữa vào Việt Nam.

 

Thông điệp của Bộ trưởng được nhiều NĐT Nhật Bản hưởng ứng trong bối cảnh sự ổn định kinh tế vĩ mô của Việt Nam được giữ vững, lạm phát được kiềm chế, tỷ giá hối đoái ổn định, trong khi dự trữ ngoại hối ngày càng tăng cao, dòng vốn đầu tư trực tiếp, vốn đầu tư gián tiếp và kiều hối có sự tăng trưởng. Dự trữ ngoại hối của Việt Nam đã tăng gấp 3 lần trong 3 năm qua, ước đạt 32 tỷ USD cuối năm 2013.

 

Quý I/2014, nền kinh tế Việt Nam tiếp tục có kết quả đáng khích lệ, khi tăng trưởng GDP đạt 4,96% và là mức tăng cao nhất trong vòng 3 năm qua. Với sự khởi sắc của nền kinh tế, thị trường chứng khoán (TTCK) Việt Nam có sự tăng trưởng mạnh mẽ trong quý I khi VN-Index tăng 22%, HNX-Index tăng trên 30%, đưa Việt Nam trở thành nước có mức độ phục hồi của TTCK mạnh nhất thế giới. Những con số cụ thể đến từ Việt Nam đã thu hút sự chú ý rất lớn của các NĐT đến từ xứ sở hoa Anh đào.

NĐT Nhật đặt nhiều câu hỏi cho Việt Nam

Diễn đàn đối thoại về chính sách cổ phần hóa và thu hút vốn đầu tư nước ngoài diễn ra ngay sau thông điệp của Bộ trưởng Bộ Tài chính, với sự điều phối của chuyên gia Nomura, ông Tesuya Inoue. Câu hỏi đầu tiên ông Tesuya Inoue, người thay mặt cho các NĐT Nhật Bản, đặt ra với quan chức Việt Nam là trong quá trình đẩy mạnh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước (DNNN), quyết tâm và những cam kết cụ thể thực hiện kế hoạch của Việt Nam là gì?

 

Ông Phạm Viết Muôn, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho biết, cải cách nền kinh tế trong đó có cải cách DNNN là quyết tâm chính trị đã được Nhà nước đặt ra với lộ trình và chế tài cụ thể. Theo đó, từ nay đến hết năm 2015, Việt Nam sẽ cổ phần hóa 432 DNNN, những DN làm chậm, thuộc trách nhiệm của người đứng đầu, có thể sẽ thay người lãnh đạo.

 

“Chúng tôi muốn chia sẻ rằng, cổ phần hóa của Việt Nam là thực chất, hiệu quả, trên cơ sở sự quyết tâm đổi mới mạnh mẽ từ Chính phủ đến các DN. Chúng tôi đã và sẽ tiếp tục sửa đổi các điểm vướng mắc về cơ chế chính sách để thực hiện kế hoạch này. Cơ hội cho các bạn - những NĐT Nhật Bản - đầu tư vào DNNN cổ phần hóa là rất lớn”, ông Muôn nói và mong rằng, NĐT Nhật Bản hãy đến gần hơn với Chính phủ Việt Nam, DN Việt Nam để cùng thảo luận các cơ hội đầu tư phù hợp nhất.

 

Liên quan đến TTCK, ông Masafumi Muto thuộc HSBC Securites đặt câu hỏi: cổ phần hóa DNNN có ảnh hưởng như thế nào đến TTCK Việt Nam? Trả lời câu hỏi này, ông Vũ Bằng, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, trong số hơn 700 DN niêm yết trên TTCK hiện nay, có trên 60% DN hình thành từ cổ phần hóa DNNN.

 

“Cổ phần hóa DNNN có vai trò quan trọng với TTCK, vì đó là nguồn cung hàng lớn nhất cho TTCK của Việt Nam”, ông Bằng nói.

 

Theo ông Bằng, quá trình cổ phần hóa chính là quá trình giúp các DNNN minh bạch hơn, quản trị tốt hơn, từ đó, thu hút nhiều hơn sự quan tâm của các thành phần kinh tế.

 

“Chính sự đa dạng hóa sở hữu này đã giúp TTCK thanh khoản và chúng tôi sẽ thực hiện nhiều giải pháp để hỗ trợ thanh khoản thị trường cao hơn”, ông Bằng nhấn mạnh.

 

Đại diện một CTCK Nhật Bản nêu câu hỏi, họ gặp khó khăn khi Việt Nam không cho phép 1 tài khoản giao dịch được cùng mua - bán một loại cổ phiếu trong 1 phiên giao dịch, trong khi CTCK này có 1 tài khoản, nhưng thực chất phục vụ rất nhiều NĐT Nhật Bản. Ông Vũ Bằng cho biết, mục đích của quy định này là để tránh các giao dịch làm giá cổ phiếu.

 

“Tuy nhiên, trước sự vướng mắc của NĐT nước ngoài, trước khi sang Nhật Bản, UBCKNN đã có quyết định cho phép CTCK nước ngoài cùng đặt lệnh mua - bán một loại chứng khoán trên cùng tài khoản, với điều kiện lệnh này đến từ nhu cầu giao dịch của các NĐT khác nhau”, ông Bằng nói.

 

Điểm hẹn cung - cầu thị trường vốn

 

Nếu như phiên đối thoại chính sách giữa NĐT Nhật với Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng, Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ Phạm Viết Muôn và Chủ tịch UBCKNN Vũ Bằng sáng 25/4 diễn ra trang trọng, thiết thực, thì phiên đối thoại buổi chiều cùng ngày giữa các DN lớn với NĐT Nhật diễn ra rất sôi nổi, gần gũi. Với sự điều phối của một người nước ngoài, có 20 năm gắn bó đầu tư tại Việt Nam -Tổng giám đốc Dragon Capital, ông Dominic Scriven, lãnh đạo Vietnam Airlines, Vinatex, HSC, VFM, SSIAM đã chia sẻ nhiều thông tin thu hút sự quan tâm của NĐT Nhật Bản. Hàng loạt cuộc tiếp xúc trực tiếp giữa DN Việt Nam và Nhật Bản diễn ra ngay sau đó, là tín hiệu đầu tiên dự báo khả năng dòng vốn Nhật sẽ ghi thêm vị trí số 1 về đầu tư gián tiếp vào Việt Nam, bên cạnh vị trí số 1 về vốn đầu tư ODA và vốn đầu tư trực tiếp.

 

Trả lời phỏng vấn về chất lượng Hội nghị, ông Tesuya Inoue, chuyên gia Nomura đánh giá, sự hiện diện của các quan chức đầu ngành của Việt Nam là sự khích lệ các NĐT Nhật Bản, đồng thời thông tin về quá trình cổ phần hóa DNNN và nỗ lực phát triển TTCK mở ra nhiều cơ hội đáng quan tâm cho các NĐT.

Theo ông Tesuya Inoue, so với các nước trong khu vực, Việt Nam là một thị trường nhiều tiềm năng, sự cởi mở của Chính phủ Việt Nam, sự nỗ lực của các định chế tài chính trung gian tại Việt Nam là cơ hội mở rộng không gian đầu tư cho người Nhật, với hy vọng Nhật Bản sẽ khẳng định vị trí dẫn đầu về vốn đầu tư gián tiếp vào một nền kinh tế đang phát triển, có tới 90 triệu dân.