Trong số 18 cổ phiếu ngân hàng niêm yết trên HoSE, HNX và giao dịch trên UPCoM có 3 cổ phiếu là LPB, NVB và KLB trồi sụt quanh mệnh giá tính đến kết phiên ngày 6/7. Theo các chuyên gia, cổ phiếu dưới mệnh giá sẽ khiến các ngân hàng khó khăn trong việc huy động vốn trên thị trường chứng khoán.

Ngược với lợi nhuận 

Sau gần 3 năm niêm yết trên sàn UPCoM, giá cổ phiếu KLB của Ngân hàng TMCP Kiên Long (Kienlongbank) đến nay chỉ dao động quanh mức 9.000 - 10.000 đồng/cp (trong phiên giao dịch ngày 7/7, KLB giao dịch tại mức 9.900 đồng/cp).

Điều đáng nói, tại đại hội đồng cổ đông năm 2020, cổ đông của Kienlongbank đã thông qua qua kế hoạch kinh doanh năm 2020 với mục tiêu lợi nhuận trước thuế 750 tỷ đồng, gấp gần 9 lần so với con số đạt được năm 2019.

Trước đó, kết thúc năm 2019, lợi nhuận trước thuế của Kienlongbank chỉ đạt 86 tỷ đồng, giảm 70% so với năm 2018 và chỉ hoàn thành 28% kế hoạch năm.

Tuy nhiên, theo nhìn nhận của một số nhà phân tích, dù kết quả kinh doanh được kỳ vọng tăng trưởng mạnh nhưng con đường "vượt mệnh" của cổ phiếu KLB sẽ không dễ dàng trong năm 2020 bởi nợ xấu vẫn đang là "điểm yếu" cốt lõi của nhà băng này.

Báo cáo tài chính quý I/2020 của Kienlongbank cho thấy, nợ nhóm 5 của ngân hàng tăng vọt 1.888 tỷ đồng, tương đương tăng 790%. Nợ xấu nội bảng tăng 1.898 tỷ đồng, tương đương tăng 555%. Tỷ lệ nợ xấu tăng phi mã từ 1,02% lên đến 6,62%.

Nợ xấu cao, Kienlongbank đột ngột tăng trích lập chi phí dự phòng rủi ro tín dụng gấp 37 lần so với cùng kỳ năm 2019, chiếm gần 69 tỷ đồng. Đó là nguyên nhân khiến lợi nhuận trước thuế và sau thuế cùng giảm 23% so với cùng kỳ năm trước, còn hơn 57 tỷ đồng và 46 tỷ đồng.

Tương tự, nhiều năm qua, cổ phiếu LPB của Ngân hàng TMCP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) cũng không khá khẩm hơn khi chỉ xoay quanh mệnh giá. Tính từ đầu năm 2020 đến nay, cổ phiếu LPB chỉ dao động quanh mức 7.000 - 9.000 đồng/cp. Trong phiên giao dịch ngày 7/7, cổ phiếu LPB giao dịch ở mức 8.500 đồng/cp.

"Đường về mệnh giá" của cổ phiếu LPB cũng dài thêm khi nợ xấu của LienVietPostBank ngày càng tăng.

Báo cáo tài chính quý I/2020 cho thấy, ngân hàng đạt 485,6 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, tăng hơn 18,3% so với cùng kỳ năm 2019. Tuy nhiên, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng của LienVietPostBank là 37,3 tỷ đồng, tăng mạnh so với con số âm (-) 133,4 tỷ đồng trong quý I/2019. Theo thuyết minh báo cáo tài chính quý I/2020, nợ xấu các nhóm 3 và 4 tại LienVietPostBank lần lượt tăng 123,8 tỷ đồng và 31,7 tỷ đồng so với thời điểm đầu năm.

Trong khi đó, sau khi được niêm yết trên trên HNX với giá 11.900 đồng/cp vào năm 2010, giá cổ phiếu NVB của Ngân hàng TMCP Quốc Dân (tiền thân là Navibank) liên tục đi xuống. Trong phiên giao dịch ngày 7/7, cổ phiếu NVB đang giao dịch quanh mức 8.900 đồng/cp.

Tính từ đầu năm 2020 đến nay, cổ phiếu NVB dao động quanh mức 8.000 - 9.000 đồng/cp. Bao giờ thị giá cổ phiếu tại NVB trên 10.000 đồng/cp vẫn là câu hỏi dường như chưa có hồi đáp.

Khó huy động vốn

Giới phân tích nhận định, cổ phiếu ngành ngân hàng là nhóm chịu nhiều ảnh hưởng từ thông tin thị trường. Với đặc thù của ngành, những tác động từ cổ đông, lãi suất, chi phí trích lập dự phòng, và đặc biệt là nợ xấu ảnh hưởng trực tiếp tới thị giá cổ phiếu ngành này.

Do đó, việc giá cổ phiếu chìm sâu dưới mệnh giá khiến các ngân hàng niêm yết rất khó thành công trong việc phát hành cổ phiếu để tăng vốn.

"Ví dụ nếu thị giá cổ phiếu của một ngân hàng chỉ khoảng 7.000 - 8.000 đồng/cp, nhưng lại phát hành với giá bằng mệnh giá 10.000 đồng/cp, thì các nhà đầu tư thà mua theo giá thị trường còn hơn mua theo giá phát hành 10.000 đồng/cp", một chuyên gia nói.

"Các nhà đầu tư chấp nhận mua cổ phiếu phát hành với giá cao hơn thị giá chủ yếu là các nhà đầu tư chiến lược muốn gắn bó lâu dài với ngân hàng", một nhà đầu tư nhận định.

Năm nay, LienVietPostBank đưa ra phương án tăng vốn thông qua chi trả cổ tức bằng cổ phiếu. Theo đó, ngân hàng sẽ phát hành cổ phiếu để chi trả cổ tức cho cổ đông hiện hữu với tỷ lệ 10% trên tổng số cổ phiếu đang lưu hành tại thời điểm phát hành (97.694.831 cổ phần tương đương 976 tỷ đồng). Vốn điều lệ dự kiến sau khi phát hành cổ phiếu để chi trả cổ tức năm 2019 là 10.746 tỷ đồng.

Theo đánh giá của một nhà đầu tư, sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán chính là mở ra kênh huy động vốn cho doanh nghiệp. Tuy nhiên, với những cổ phiếu dưới mệnh giá của doanh nghiệp kinh doanh có lãi, nhà đầu tư có thể cân nhắc mua vì khả năng rủi ro giảm giá đã ở mức rất thấp, nhưng không thể tránh được rủi ro chung của thị trường. Trong trường hợp diễn biến thị trường chứng khoán quá xấu, nhà đầu tư sẽ không mua.

TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia tài chính ngân hàng cho rằng, một trong những mục tiêu lớn nhất của ngân hàng khi niêm yết trên sàn chứng khoán là được tiếp cận với kênh huy động vốn dài hạn. Nói cách khác, sức hấp dẫn của thị trường chứng khoán chính là mở ra kênh huy động vốn cho doanh nghiệp và ngân hàng. Tuy nhiên, nếu lên sàn nhiều năm mà không huy động được vốn, việc niêm yết trên sàn của ngân hàng không còn ý nghĩa.