Cục Thuế Bắc Ninh:

Phân loại mô hình kinh doanh thương mại điện tử để quản lý

Thùy Linh

Dù việc quản lý thuế với hoạt động kinh doanh thương mại điện tử (TMĐT) còn nhiều khó khăn nhưng thời gian qua, Cục Thuế Bắc Ninh đã giám sát chặt chẽ bằng việc phân loại, cũng như phối hợp với các cơ quan liên quan để chống thất thu cho ngân sách nhà nước.

Cục Thuế Bắc Ninh đã xác định phân loại theo từng mô hình hoạt động kinh doanh TMĐT khác nhau.
Cục Thuế Bắc Ninh đã xác định phân loại theo từng mô hình hoạt động kinh doanh TMĐT khác nhau.

Truy thu và phạt trong lĩnh vực TMĐT đạt 10,6 tỷ đồng

Trong những năm gần đây, hoạt động kinh doanh TMĐT phát triển mạnh mẽ, đa dạng trên nền tảng internet, các trang mạng xã hội như Facebook, Zalo, Youtube, Google… Chính vì vậy, Cục Thuế Bắc Ninh đã chủ động từng bước xây dựng các chương trình, kế hoạch, đưa ra các giải pháp, ban hành nhiều văn bản hướng dẫn, chỉ đạo tăng cường quản lý thuế TMĐT, phân công nhiệm vụ cụ thể đến từng phòng, các chi cục thuế; phối hợp chặt chẽ các sở, ngành như Sở Công thương, Sở Thông tin và truyền thông, Ngân hàng Nhà nước… và các doanh nghiệp có chức năng chuyển phát cung cấp thông tin người nộp thuế (NNT) có hoạt động kinh doanh TMĐT cho cơ quan thuế.

Để quản lý thuế với hoạt động kinh doanh TMĐT, Cục Thuế Bắc Ninh đã xác định phân loại theo từng mô hình hoạt động kinh doanh TMĐT khác nhau nên thu thập thông tin về doanh thu, dòng tiền là rất quan trọng, từ đó xác định cách làm để thu thập thông tin của từng nhóm đối tượng.

Đối với nhóm kinh doanh TMĐT bán hàng online thông qua các đơn vị trung gian có chức năng chuyển phát, Cục Thuế Bắc Ninh đề nghị Sở Thông tin và Truyền thông cung cấp danh sách các đơn vị chuyển phát trên địa bàn tỉnh, trên cơ sở đó đề nghị các tổ chức cá nhân này cung cấp danh sách, doanh thu, địa chỉ, số điện thoại… của các tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT cho cơ quan Thuế.

Đối với nhóm kinh doanh TMĐT trên nền tảng Facebook, Zalo…, Cục Thuế Bắc Ninh thành lập tổ triển khai tại Cục thuế làm thí điểm từ khâu thu thập thông tin NNT, số điện thoại, địa chỉ, doanh thu bán hàng, từ đó hướng dẫn cho các chi cục Thuế triển khai thực hiện thông nhất trên dịa bàn tỉnh.

Đối với nhóm kinh doanh TMĐT đăng tải sản phẩm, nội dung thông tin số trên các nền tảng nước ngoài, Cục Thuế Bắc Ninh đã phối hợp với Ngân hàng Nhà nước tỉnh có ý kiến chỉ đạo các ngân hàng thương mại cung cấp các khoản thu nhập từ Google, Data… cho cơ quan Thuế.

Đối với nhóm kinh doanh TMĐT qua sàn thương mại điện tử, Cục Thuế Bắc Ninh đã phối hợp Sở Công thương cung cấp các sàn thương mại tại Bắc Ninh, tuy nhiên tại Bắc Ninh chỉ có một sàn duy nhất không có giao dịch. Cục Thuế hướng dẫn các chi cục thuế khai thác dữ liệu tại Tổng cục Thuế  để rà soát đưa vào quản lý thu thuế.

Đặc biệt, để chống thất thu thuế, Cục Thuế Bắc Ninh xây dựng công tác tranh tra, kiểm tra đối với tổ chức có hoạt động TMĐT, có chức năng chuyển phát theo chuyên đề về TMĐT, nhằm tăng cường việc tuân thủ chấp hành pháp luật về thuế.

Nhờ những giải pháp đã triển khai để quản lý hoạt động kinh doanh TMĐT, theo thống kê của Cục Thuế Bắc Ninh, tính đến ngày 30/11/2023, tổng số tiền truy thu và phạt là 10,6 tỷ đồng. 

Nhiều khó khăn trong quản lý

Cục Thuế Bắc Ninh cho biết, hiện việc quản lý thuế với hoạt động kinh doanh TMĐT còn nhiều khó khăn, vướng mắc. Đơn cử như việc khai thác các thông tin, dữ liệu bán hàng hóa hoạt động kinh doanh trên nền tảng Facebook, Youtube, Tiktok,… gặp nhiều khó khăn do các chủ thể tham gia kinh doanh không cần đến cửa hàng, hoạt động mua bán diễn ra thông qua các thiết bị điện tử có kết nối internet trên các tài khoản mạng xã hội thường ẩn danh, sử dụng tài khoản có thông tin không chính chủ để giao dịch. Cùng với đó, phương thức thanh toán cũng trở nên đa dạng mà không cần dùng tiền mặt như thanh toán qua tài khoản ngân hàng, qua các ví điện tử trung gian… dẫn đến xác định đối tượng kinh doanh TMĐT gặp nhiều khó khăn.

Hoạt động bán hàng hóa xuyên biên giới thường thông qua các nền tảng công nghệ nước ngoài, các sàn giao dịch quốc tế không có trụ sở tại Việt Nam như Amazon, Ebay, Taobao… do đó để quản lý được đối tượng này đòi hỏi phải có sự phối hợp từ các bộ, ngành chức năng quản lý nhà nước từ trung ương đến địa phương.

Theo Cục Thuế Bắc Ninh, một khó khăn khác đó là các thông tin thu thập được để phục vụ quản lý thuế đối với hoạt động TMĐT, kinh doanh trên nền tảng số hiện nay chủ yếu dựa vào việc phối hợp với các đơn vị trung gian như ngân hàng thương mại, các tổ chức thanh toán trung gian, đơn vị cung cấp dịch vụ vận chuyển, giao hàng. Tuy nhiên, khi cơ quan thuế yêu cầu cung cấp thông tin thì nhiều đơn vị lấy lý do bảo mật thông tin khách hàng theo Luật tổ chức tín dụng, Luật Bưu chính viễn thông… để từ chối cung cấp thông tin hoặc cung cấp thông tin không đầy đủ.

Đặc biệt, việc xác định địa chỉ kinh doanh, địa chỉ nơi cư trú của hộ, cá nhân kinh doanh TMĐT thường khó khăn, có nhiều trường hợp xác định được nhưng cá nhân chối bỏ việc có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử và cho rằng bị lợi dụng thông tin cá nhân như Zalo, Instagram, Youtube, Tiktok… để đăng bài bán hàng trên mạng.

Để quản lý thuế với hoạt động kinh doanh TMĐT hiệu quả, tránh thất thu thuế, thời gian tới, Cục Thuế Bắc Ninh sẽ tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến chính sách thuế đối với hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực thương mại điện tử trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng bằng nhiều hình thức khác nhau.

Bên cạnh đó, tiếp tục khai thác dữ liệu từ các đơn vị có chức năng chuyển phát, phối hợp ngân hàng thương mại các sở, ngành cung cấp thông tin cơ sở dữ liệu, rà soát xác minh; đồng thời tổ chức nghiên cứu, áp dụng các phần mềm, công cụ tìm kiếm để kết xuất dữ liệu, truy vết các giao dịch liên quan đến hoạt động thương mại điện tử trên các sàn thương mại điện tử cũng như các trang mạng xã hội.

Cục Thuế Bắc Ninh cũng sẽ tăng cường thanh tra, kiểm tra đối với các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử; các doanh nghiệp có hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực giao nhận hàng hóa, chuyển phát nhanh.

Đặc biệt, Cục Thuế Bắc Ninh sẽ phối hợp chặt chẽ với các cơ quan khác như Quản lý thị trường, cơ quan Công an về cung cấp thông tin đối với tổ chức, cá nhân kinh doanh TMĐT; xác minh, xử lý đối với các hoạt động kinh doanh thương mại điện tử trên địa bàn, trong đó xử lý nghiêm một số trường hợp để răn đe và nâng cao ý thức tự giác của người nộp thuế trong việc đăng ký, kê khai và nộp thuế theo quy định của pháp luật về thuế.