Phát triển ngành Năng lượng theo hướng xanh, sạch và bền vững
Theo Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên, Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII có ý nghĩa quan trọng, mở ra không gian phát triển mới cho ngành năng lượng Việt Nam theo hướng xanh, sạch và bền vững.
Định hướng chuyển dịch năng lượng
Tại Hội nghị triển khai Kế hoạch thực hiện Quy hoạch Phát triển Điện lực Quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII) do Bộ Công Thương đã tổ chức ngày 3/4, ông Tô Xuân Bảo – Cục trưởng Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho biết, tại Quyết định số 262/QĐ-TTg ngày 01/4/2023, Thủ tướng Chính phủ đã phê duyệt Kế hoạch thực hiện Quy hoạch Phát triển Điện lực Quốc gia thời kỳ 2021 – 2030, tầm nhìn đến năm 2050 (Quy hoạch điện VIII).
Bản Kế hoạch này đã được Bộ Công Thương chi tiết hóa nhiều nội dung của Quy hoạch điện VIII được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt. Trong đó, đã xác định cụ thể tiến độ đưa vào vận hành các dự án nguồn điện quan trọng, ưu tiên của ngành điện giai đoạn tới năm 2025 và giai đoạn 2026-2030 để làm cơ sở triển khai và điều hành phát triển nguồn điện (gồm có dự án điện khí trong nước, khí LNG, thủy điện vừa và lớn, thủy điện tích năng...).
Theo Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên, Quy hoạch điện VIII có vai trò rất quan trọng không chỉ trong việc định hướng phát triển ngành điện nói riêng và ngành Năng lượng nói chung, nhất là trong bối cảnh chuyển dịch năng lượng đang diễn ra mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu và theo cam kết của Việt Nam với quốc tế mà còn có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế, xã hội, an ninh của đất nước.
Kế hoạch này đã bám sát các định hướng, mục tiêu của Quy hoạch điện VIII; cập nhật đầy đủ các nội dung cơ bản của các Nghị quyết có liên quan của Đảng, Quốc hội, Chính phủ với tầm nhìn dài hạn. Nội dung này có ý nghĩa quan trọng, mở ra không gian phát triển mới cho ngành Năng lượng Việt Nam theo hướng xanh, sạch và bền vững; đồng thời là kim chỉ nam cho việc phát triển mạnh mẽ các nguồn năng lượng tái tạo trong thời gian tới nhằm từng bước hiện thực hóa cam kết trung hòa Cacbon vào năm 2050 của Việt Nam tại COP26, phù hợp với các quan điểm, chủ trương của Đảng, Nhà nước về chuyển đổi năng lượng và xu thế phát triển chung của thế giới.
Vào cuộc để thực hiện thành công kế hoạch
Để tổ chức thực hiện thành công Kế hoạch thực hiện Quy hoạch điện VIII, Bộ trưởng Bộ Công Thương đề nghị các bộ, ngành Trung ương theo chức năng, nhiệm vụ được phân công, nghiên cứu đề xuất các cấp có thẩm quyền ban hành quy định về thẩm quyền quyết định chủ trương đầu tư đối với các dự án điện đặc thù như: Điện khí, điện gió ngoài khơi, các dự án sản xuất hydrogen/amoniac sử dụng nguồn năng lượng tái tạo hay dự án xuất khẩu điện gió ngoài khơi.
Bên cạnh đó, tiếp tục nghiên cứu, đề xuất xây dựng, sửa đổi, bổ sung các văn bản quy phạm pháp luật, cơ chế chính sách có liên quan, nhất là chính sách liên quan tới các cơ chế tài chính, cơ chế giá điện, cơ chế khuyến khích để hỗ trợ thực hiện. Các bộ, ngành cần xây dựng các chương trình quốc gia về khoa học và công nghệ, đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành Năng lượng mới, năng lượng tái tạo nhằm thúc đẩy hoạt động nghiên cứu, phát triển công nghệ sản xuất, nội địa hóa thiết bị của ngành để phát triển ngành Năng lượng mới một cách đủ động và đảm bảo giá thành điện năng hợp lý.
Đối với các địa phương, Người đứng đầu ngành Công Thương đề nghị khẩn trương rà soát, cập nhật, điều chỉnh Quy hoạch tỉnh, bảo đảm thống nhất với Quy hoạch điện lực cũng như các quy hoạch ngành quốc gia. Đồng thời, rà soát, cập nhật các Quy hoạch, Kế hoạch chuyên ngành của địa phương, nhất là Quy hoạch, Kế hoạch về sử dụng đất, Quy hoạch xây dựng để sẵn sàng tiếp nhận các dự án đầu tư.
Bên cạnh đó, khẩn trương thực hiện việc lựa chọn chủ đầu tư các dự án điện theo quy định của pháp luật về đầu tư, nhất là các dự án điện quy mô lớn, điện nền và dự án truyền tải. Các địa phương cần bố trí quỹ đất cho phát triển các công trình điện theo quy định của pháp luật về đất đai; chủ trì, phối hợp chặt chẽ với các chủ đầu tư thực hiện việc giải phóng mặt bằng, bồi thường, di dân, tái định cư cho các dự án nguồn điện, lưới điện theo quy định.
Đối với 17 địa phương chưa gửi, hoặc gửi muộn văn bản đề xuất phát triển danh mục các dự án năng lượng tái tạo, Bộ trưởng đề nghị khẩn trương rà soát, hoàn thành việc cung cấp/bổ sung các dữ liệu bảo đảm các tiêu chí theo hướng dẫn của Bộ và gửi về Bộ Công Thương trước ngày 10/4/2024 để tổng hợp, trình Thủ tướng Chính phủ xem xét phê duyệt trước 30/4/2024.
Đối với các Tập đoàn, Tổng công ty, doanh nghiệp trong lĩnh vực năng lượng và các Hiệp hội ngành nghề, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đề nghị chủ động nghiên cứu, đề xuất và tích cực tham gia với các cơ quan có thẩm quyền trong việc xây dựng, ban hành các quy định, cơ chế chính sách khả thi để thúc đẩy phát triển năng lượng tái tạo, nhất là các cơ chế lựa chọn các nhà đầu tư cho dự án nguồn điện lớn, dự án điện gió ngoài khơi, dự án truyền tải, cơ chế đặc thù cho các dự án thủy điện tích năng…
Riêng Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), Tổng công ty Truyền tải điện quốc gia (EVNNPT) cần tập trung mọi nguồn lực để triển khai công trình đường dây 500 kV mạch 3 từ Quảng Trạch (Quảng Bình) ra Phố Nối (Hưng Yên) bảo đảm tiến độ theo kế hoạch trong tháng 6/2024. Đồng thời, chủ động đề xuất triển khai thực hiện dự án truyền tải điện biên giới Việt - Lào và các dự án truyền tải khu vực phía Bắc được đề ra trong Quy hoạch điện VIII.