Phát triển quan hệ đối tác với doanh nghiệp ở cả 3 cấp

Qua 10 năm (2014- 2024), công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp và các bên liên quan đã mang lại nhiều kết quả tích cực cho cả cơ quan Hải quan và cộng đồng doanh nghiệp. Trong bối cảnh trong nước và trên thế giới đang có nhiều khó khăn hiện nay, việc phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp tiếp tục được ngành Hải quan quan tâm, chú trọng với những định hướng, giải pháp mới ngày càng thực chất và có chiều sâu hơn.

Tại Diễn đàn Hải quan - Doanh nghiệp 2024 do Tạp chí Hải quan và Ban Cải cách hiện đại hoá Hải quan tổ chức ngày 10/9/2024, ông Đặng Thanh Dũng - Phó Trưởng Ban Cải cách Hiện đại hóa Hải quan- Tổng cục Hải quan cho biết, 10 năm qua, công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp và các bên liên quan luôn được ngành Hải quan đặc biệt quan tâm và xác định là một nhiệm vụ trọng tâm, thường xuyên của Ngành. Công tác này được thực hiện ở cả 3 cấp Tổng cục, Cục, Chi cục.

Tại cấp Tổng cục, hoạt động đối tác tập trung vào các vấn đề về chính sách, phương thức quản lý. Tại cấp Cục hoạt động đối tác gắn với các vấn đề tổ chức thực thi. Tại cấp chi cục, các hoạt động đối tác gắn với các hoạt động thường xuyên hàng ngày của đơn vị. Việc thực hiện gồm 4 nhóm giải pháp lớn: thông tin, tham vấn, tham gia, hợp tác.

Những kết quả nổi bật trong công tác phát triển quan hệ đối tác Hải quan- doanh nghiệp trong 10 năm qua được thể hiện rõ ở các mặt. Điển hình là hoàn thiện tương đối đầy đủ cơ sở pháp lý, hệ thống văn bản hướng dẫn công tác phát triển quan hệ đối tác; hoàn thiện một bước về tổ chức bộ máy thực hiện công tác phát triển quan hệ đối tác.

Theo đó, Ban Cải cách hiện đại hóa là đơn vị được giao chủ trì tham mưu, hướng dẫn và tổ chức thực hiện nhiệm vụ phát triển quan hệ đối tác; có trách nhiệm hỗ trợ các đơn vị triển khai hoạt động đối tác; chủ trì thực hiện một số hoạt động đối tác theo phân công của Tổng cục Hải quan, là đầu mối trong xây dựng quan hệ đối tác với các hiệp hội doanh nghiệp. Tổng cục Hải quan cũng tổ chức thành lập các Tổ tư vấn Hải quan - doanh nghiệp, Tổ xử lý vướng mắc… tại cấp cục và các chi cục để làm đầu mối thực hiện công tác phát triển quan hệ đối tác tại từng đơn vị.

Hoạt động tham vấn cộng đồng doanh nghiệp cũng được ngành Hải quan tổ chức ở cả cấp trung ương và địa phương, tập trung tham vấn các quy định chính sách pháp luật về thuế và hải quan mới; các chương trình cải cách, hiện đại hóa hải quan; các giải pháp tháo gỡ vướng mắc của doanh nghiệp.

Tại địa phương, nhiều đơn vị đã tích cực triển khai hoạt động tham vấn với doanh nghiệp trên địa bàn như: TP. Hải Phòng, TP. Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Bình Dương. Năm 2023, toàn Ngành đã thực hiện 846 lượt hải quan tham vấn doanh nghiệp, nội dung chủ yếu về các quy định chính sách pháp luật về thuế và hải quan, các chương trình cải cách hiện đại hóa hải quan.

Việc hỗ trợ, giải đáp vướng mắc cho doanh nghiệp cũng được chú trọng. Chỉ riêng năm 2013, có 17.179 lượt yêu cầu giải đáp vướng mắc pháp luật hải quan, trong đó Cục Hải quan các tỉnh, thành phố đã tiếp nhận 15.784 vướng mắc; các đơn vị vụ, cục nghiệp vụ đã tiếp nhận 1.395 vướng mắc. Các vướng mắc được ngành Hải quan giải đáp thông qua email, điện thoại, qua văn bản, thông qua các hội nghị, hội thảo, đối thoại, tập huấn, tọa đàm…

Thiết thực hỗ trợ doanh nghiệp lưu thông hàng hoá

Đánh giá cao nỗ lực của cơ quan hải quan trong phát triển đối tác với doanh nghiệp, ông Trần Tiến Dũng - Phó Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp dịch vụ logistics Việt Nam (VLA) cho rằng, cơ quan hải quan không chỉ đóng vai trò then chốt trong việc quản lý, giám sát hoạt động xuất nhập khẩu, mà còn là cầu nối quan trọng giúp doanh nghiệp logistics vượt qua các rào cản thương mại, thúc đẩy sự lưu thông hàng hóa một cách thuận lợi và hiệu quả.

Việc phát triển hợp tác giữa VLA và cơ quan hải quan trong suốt thời gian qua đã mang lại nhiều lợi ích thiết thực không chỉ cho doanh nghiệp mà còn tạo điều kiện thuận lợi để hàng hóa Việt Nam nhanh chóng tiếp cận thị trường quốc tế. Hơn nữa, sự phối hợp chặt chẽ này còn góp phần xây dựng một môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, tạo niềm tin cho các nhà đầu tư và đối tác quốc tế, từ đó thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Đồng quan điểm trên, ông Yoshihara Toru - Trưởng ban Hải quan- Hiệp hội doanh nghiệp Nhật Bản tại Việt Nam (JCCI) cho hay, trong mối quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp, JCCI đóng vai trò kết nối các doanh nghiệp thành viên với Tổng cục Hải quan và các cục, chi cục hải quan các địa phương. 

Nhờ hoạt động trao đổi thông tin hiệu quả với Tổng cục Hải quan, các doanh nghiệp thành viên JCCI đã thuận lợi hơn trong quá trình thông quan, giúp cải thiện môi trường kinh doanh của các doanh nghiệp FDI. Các doanh nghiệp cũng được cập nhật các văn bản pháp luật mới ban hành, giúp nâng cao nhận thức về tuân thủ pháp luật trong khai báo hải quan. 

Theo Tổng cục Hải quan, để hoạt động đối tác hải quan - doanh nghiệp và các bên liên quan thật sự hiệu quả, chất lượng, dễ theo dõi, đánh giá, ngành Hải quan sẽ đẩy mạnh việc xây dựng và tổ chức quản trị hoạt động đối tác. Trong đó, tiếp tục duy trì xây dựng kế hoạch phát triển đối tác hải quan – doanh nghiệp và các bên liên quan tại cấp Tổng cục và Cục hải quan tỉnh hàng năm, cấp Chi cục lồng ghép nội dung này vào kế hoạch công tác hàng năm của đơn vị. 

Cùng với nội dung trên, ngành Hải quan tiếp tục xây dựng bộ chỉ số theo dõi, đánh giá hoạt động phát triển quan hệ đối tác, thiết lập cơ sở dữ liệu chung về hoạt động phát triển quan hệ đối tác trên Cổng thông tin điện tử Hải quan.

Bên cạnh đó, toàn Ngành sẽ tăng cường trao đổi, đánh giá, đôn đốc thực hiện công tác phát triển quan hệ đối tác hải quan – doanh nghiệp và các bên liên quan trong toàn Ngành, để vừa khắc phục kịp thời những tồn tại, hạn chế, vừa nhân rộng những điển hình, kinh nghiệm hay, các sáng kiến trong công tác này.

Nhân dịp này, Tổng cục Hải quan đã trao Kỷ niệm chương doanh nghiệp, cá nhân doanh nghiệp, hiệp hội doanh nghiệp có thành tích tiêu biểu phát triển quan hệ đối tác Hải quan - Doanh nghiệp và trao tặng Giấy khen tập thể và cá nhân hải quan.