Tháng 10 vừa qua, BHXH Việt Nam đã ban hành Công văn số 4027/BHXH-ST về việc hướng dẫn rà soát và bàn giao sổ BHXH cho người lao động theo quy định của Luật BHXH.

Bàn giao trong năm nay

Theo đó, quy trình rà soát thông tin trên sổ BHXH của người lao động
đang tham gia BHXH bắt buộc tại các đơn vị sử dụng lao động phải bảo đảm đầy đủ, chính xác các thông tin về nhân thân; thời gian tham gia BHXH: Quá trình đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp; cấp bậc, chức vụ, chức danh nghề, công việc, tên đơn vị; tiền lương, thâm niên nghề, phụ cấp đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp…

Nguyên tắc và quy trình bàn giao sổ BHXH. Việc bàn giao chỉ thực hiện sau khi đã rà soát, nhập xong thông tin trên sổ BHXH của người lao động vào cơ sở dữ liệu và đã được nghiệm thu. Cơ quan BHXH phối hợp với đơn vị bàn giao trực tiếp sổ BHXH cho người lao động...

Tại cuộc họp báo mới đây, ông Trần Đình Liệu - Phó Tổng Giám đốc BHXH Việt Nam, cho biết rằng cả nước hiện có hơn 13 triệu sổ thẻ BHXH, trong đó có khoảng 1 triệu sổ BHXH thuộc lực lượng vũ trang và công an (nhóm này sẽ có quy chế riêng thực hiện riêng).

Còn lại khoảng hơn 12 triệu sổ thẻ BHXH, gồm khoảng 7 triệu sổ BHXH của những người tham gia từ năm 2008 tới nay. Đây là những sổ BHXH theo hình thức mới, cơ sở dữ liệu và công tác rà soát số về cơ bản đã hoàn thành. BHXH Việt Nam sẽ thực hiện trả sổ BHXH cho người lao động thuộc diện này trong năm 2016.

Với khoảng 5 triệu sổ BHXH ghi thủ công của thời gian trước năm 2008, BHXH Việt Nam đang khẩn trương rà soát kỹ các thông số trước khi trả, như: nhân thân, thời gian đóng, mức đóng, các điều kiện đóng. Năm 2017, BHXH Việt Nam sẽ thực hiện trả nốt cho nhóm 5 triệu sổ này.

Ông Liệu cho biết, việc trả và tiến tới thực hiện quản lý sổ BHXH bằng hệ thống công nghệ thông tin là mong mỏi của người lao động và BHXH Việt Nam trong việc giám sát công tác thực hiện pháp luật BHXH.

Đồng thời, hiện nay, BHXH Việt Nam đang cập nhật và đồng bộ dữ liệu của 2 nhóm thẻ trên. Mục tiêu đến năm 2020, BHXH Việt Nam đồng loạt thực hiện quản lý sổ BHXH điện tử, người chủ sổ sẽ dễ dàng liệt kê được quá trình đóng - hưởng theo năm, theo quý. Thậm chí, người có thời gian làm việc trước năm 1995 cũng sẽ nắm được thông tin của mình.

Theo Luật BHXH sửa đổi 2014 có hiệu lực đầu năm 2016, người lao động có quyền tự quản lý sổ BHXH thay vì chủ sử dụng lao động giữ như hiện hành. Hàng năm, người lao động sẽ được cơ quan BHXH xác nhận về việc đóng BHXH, được yêu cầu người sử dụng lao động và cơ quan BHXH cung cấp thông tin về đóng BHXH.

Người lao động biết mình có đóng BHXH

Luật cũng quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động định kỳ 6 tháng phải niêm yết công khai thông tin về việc đóng BHXH cho người lao động và niêm yết công khai thông tin đóng BHXH do cơ quan BHXH cung cấp hàng năm.

Đánh giá về ý nghĩa của quy định mới này, bà Trần Thị Thúy Nga - Vụ trưởng Vụ BHXH (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội), cho biết: Thay vì chủ sử dụng lao động quản lý, nắm giữ sổ bảo hiểm của người lao động như trước đây, thì người lao động có quyền tự quản lý sổ BHXH.

Cùng với đó, Luật cũng bổ sung thêm các quyền đối với tổ chức BHXH, như yêu cầu người sử dụng lao động xuất trình sổ quản lý lao động, bảng lương và thông tin, tài liệu khác liên quan đến việc đóng, hưởng BHXH.

“Việc trả lại sổ BHXH cho người lao động tự quản lý giúp công khai, minh bạch được thông tin, quá trình đóng BHXH. Đặc biệt, giúp giảm thiểu được tình trạng doanh nghiệp chậm đóng bảo hiểm hoặc đã thu tiền của người lao động nhưng không đóng cho người lao động. Qua đó, người lao động cũng kiểm tra và nắm rõ được việc doanh nghiệp có đóng BHXH cho mình thế nào”, bà Nga cho biết.