Hợp thức hóa đồng tiền phi pháp

Theo Thông tư số 148/2010/TT-BTC của Bộ Tài chính ban hành ngày 24/9/2010, trò chơi giải trí có thưởng được định nghĩa là các hoạt động kinh doanh xổ số, đặt cược, casino và trò chơi điện tử có thưởng. 

Các loại hình trò chơi giải trí có thưởng trên là một trong những lĩnh vực lọt vào tầm ngắm của tội phạm rửa tiền và các tổ chức tội phạm nhằm khống chế thị trường ngầm bằng cách “mượn cớ” thắng trong các trò chơi giải trí có thưởng để "làm sạch" và hợp thức hóa đồng tiền phi pháp.

Chia sẻ về vấn đề này, Phó Cục trưởng Cục Phòng chống rửa tiền (Ngân hàng Nhà nước Việt Nam) Nguyễn Thị Thúy Ngọc cho biết: “Tội phạm có tiền bẩn sẵn sàng bỏ ra từ 10% đến 20% để có được tờ vé số trúng thưởng… Do vậy, cần tăng cường kiểm soát, làm sao để ngăn chặn và thu hồi dòng tiền bẩn đang tồn tại”.

Tuy nhiên, khi mà thị trường ngầm phát triển mạnh như hiện nay, việc nhận biết được đối tượng và cách thức rửa tiền qua hoạt động kinh doanh trò chơi giải trí có thưởng là không dễ. Trên thực tế, chỉ cần nguồn tiền được hợp thức hóa và đủ điều kiện để chuyển đi một cách hợp pháp thì việc người chơi trúng thưởng sử dụng khoản tiền này sau đó như thế nào thì Ngân hàng Nhà nước hay các cơ quan chức năng ở Việt Nam khó có thể ngăn chặn được.

Chính dòng tiền phi pháp này nếu được lưu thông sẽ lại quay về phục vụ cho hoạt động tội pháp tiếp diễn... Như vậy, phòng chống rửa tiền qua trò chơi giải trí có thưởng hiệu quả sẽ góp sức rất lớn để ngăn ngừa các loại tội phạm khác.

Dấu hiệu nhận biết “chiêu” rửa tiền

Để nhận biết và đề phòng tội phạm rửa tiền qua trò chơi giải trí có thưởng, trước tiên cần chú ý tới các giao dịch có giá trị lớn được hướng dẫn trong thông tư 148/2010/TT-BTC của Bộ Tài chính, cụ thể: mức giá trị giao dịch có giá trị lớn đối với lĩnh vực trò chơi giải trí có thưởng được xác định khi khách hàng là cá nhân thực hiện một hoặc nhiều giao dịch mua vé xổ số, vé đặt cược, đồng tiền quy ước bằng tiền mặt trong một ngày có tổng giá trị từ 200.000.000 đồng (hai trăm triệu đồng) trở lên bằng tiền Việt Nam hoặc ngoại tệ được quy đổi sang tiền Việt Nam theo tỷ giá bình quân liên ngân hàng tại thời điểm phát sinh giao dịch.  

Bên cạnh đó, trường hợp khách hàng là người đại diện cho một hoặc nhiều khách hàng cá nhân để thực hiện giao dịch mua vé xổ số, vé đặt cược, đồng tiền quy ước thì giao dịch có giá trị lớn là một hoặc nhiều giao dịch bằng tiền mặt trong một ngày được tính theo bình quân đầu khách hàng có tổng giá trị từ 200.000.000 đồng (hai trăm triệu đồng) trên 01 khách hàng cá nhân trở lên bằng tiền Việt Nam hoặc ngoại tệ được quy đổi sang tiền Việt Nam theo tỷ giá bình quân liên ngân hàng tại thời điểm phát sinh giao dịch cũng được xem là dấu hiệu của giao dịch giá trị lớn.

Để nhận biết một cách cụ thể và dễ dàng phát hiện tội phạm rửa tiền qua trò chơi giải trí có thưởng, thông tư 148/2010/TT-BTC đã đưa ra các dấu hiệu khác của giao dịch đáng ngờ đối với lĩnh vực trò chơi giải trí có thưởng, cụ thể:

Thứ nhất, khách hàng có dấu hiệu liên tục cố tình thua khi tham gia các trò chơi có thưởng tại điểm kinh doanh casino và điểm kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng;

Thứ hai, khách hàng mua số lượng đồng tiền quy ước có giá trị lớn tại điểm kinh doanh casino và điểm kinh doanh trò chơi điện tử có thưởng nhưng không tham gia chơi hoặc chơi với số lượng rất nhỏ sau đó đổi lại thành tiền và yêu cầu doanh nghiệp thanh toán bằng séc, hối phiếu ngân hàng hoặc chuyển tiền đến tài khoản khác;

Thứ ba, khách hàng yêu cầu chuyển tiền thắng cược, trúng thưởng cho bên thứ ba không có mối quan hệ rõ ràng với khách hàng, đặc biệt khi bên thứ ba không ở cùng nơi thường trú của khách hàng;

Thứ tư, khách hàng bổ sung tiền mặt hoặc séc vào số tiền thắng cược, trúng thưởng và yêu cầu doanh nghiệp chuyển thành một séc chung có giá trị lớn;

Thứ năm, khách hàng nhiều lần trong một ngày yêu cầu doanh nghiệp đổi số lượng đồng tiền quy ước thành tiền có giá trị lớn mà không có nguồn gốc rõ ràng;

Thứ sáu, khách hàng nhiều lần trong một ngày yêu cầu bên thứ ba mua hộ số lượng đồng tiền quy ước có giá trị lớn và nhờ bên thứ ba chơi cá cược hộ;

Thứ bảy, khách hàng nhiều lần trong một ngày mua vé xổ số, vé đặt cược, đồng tiền quy ước ở gần mức giới hạn giao dịch có giá trị lớn.