Thị trường chứng khoán đóng băng

Ngân hàng Trung ương Nga (CBR) hôm 12/3 cho biết, họ đã quyết định không mở lại giao dịch thị trường chứng khoán trên Sở Giao dịch Moscow (MOEX) từ ngày 14 đến ngày 18/3, ngoại trừ một số giao dịch ngoài thị trường mở, giao dịch sử dụng hệ thống thanh toán SPFI. Theo đó, thị trường ngoại hối, thị trường tiền tệ và thị trường repo sẽ mở cửa lúc 07:00 theo giờ GMT. Ngân hàng cho biết sẽ công bố phương thức hoạt động trong tuần này từ 14/3.

Sở Giao dịch Moscow là sàn giao dịch chứng khoán quan trọng của Nga, tạo điều kiện thuận lợi cho các giao dịch cổ phiếu, trái phiếu, phái sinh, ngoại hối, thị trường tiền tệ và kim loại quý. Đây cũng là cơ quan lưu ký chứng khoán trung tâm của đất nước và đóng vai trò là cơ quan thanh toán bù trừ lớn nhất của Nga.

MOEX được thành lập vào ngày 19/12/2011 bằng sự hợp nhất của Sở giao dịch tiền tệ liên ngân hàng Moscow (MICEX) và sàn giao dịch chứng khoán của Hệ thống giao dịch Nga (RTS).

RTS thường được coi là chỉ số thị trường chứng khoán quan trọng của Nga. RTS theo dõi hiệu suất của 50 cổ phiếu lớn nhất và có tính thanh khoản cao nhất. Nó được mệnh giá bằng USD.

Chỉ số thứ hai, MOEX cũng theo dõi hoạt động của 50 cổ phiếu lớn nhất và có tính thanh khoản cao nhất trên mười lĩnh vực trong cả nước. Nó được mệnh giá bằng đồng rúp.

Sàn giao dịch Moscow đã đóng cửa vào thứ Sáu, ngày 25/2, một ngày sau khi lực lượng Nga tiến quân vào Ukraine và vẫn đóng cửa kể từ đó. Từ thứ Hai, Reuters đưa tin, Ngân hàng Trung ương Nga đã cấm các cá nhân và tổ chức nước ngoài bán chứng khoán của Nga.

Thị trường chứng khoán Nga đã bị đóng băng vào ngày 28/2 do Ngân hàng Trung ương Nga đình chỉ các phiên giao dịch và thanh toán trên tất cả các thị trường của Moscow Exchange.

Khi Nga tấn công Ukraine, thị trường chứng khoán đã sụp đổ, với RTS giảm từ mức giá mở cửa là 1.233,49 USD vào ngày 23/2 xuống còn 808,76 USD khi thị trường mở cửa vào ngày 25/2 - giảm hơn 33%.

Theo một cuộc họp báo ngày 28/2 từ Oxford Economics, áp lực đối với tài sản của Nga đã trở nên "cực độ" vào thời điểm này và CBR buộc phải thực hiện các biện pháp để cố gắng thúc đẩy nền kinh tế.

Trong đó, bao gồm việc CBR tăng lãi suất lên 20%, đưa ra các biện pháp kiểm soát để buộc các nhà xuất khẩu bán 80% số tiền thu được trên thị trường mở và các biện pháp hỗ trợ các ngân hàng đang đối mặt với lệnh trừng phạt.

Thị trường chứng khoán Nga sẽ ra sao?

Việc thị trường đóng cửa đã khiến giao dịch cổ phiếu của các công ty lớn nhất của Nga bị đóng băng. Sau khi áp đặt các biện pháp trừng phạt cứng rắn của phương Tây đối với Moscow, giá chứng từ lưu ký toàn cầu được niêm yết tại London của các công ty như Sberbank đã giảm xuống từng xu.

Sàn giao dịch chứng khoán London từ ngày 4/3 đã đình chỉ nhiều cổ phiếu của doanh nghiệp Nga bao gồm: công ty đầu tư Nga Sistema JSFC, công ty phát triển và xây dựng Etalon Group PLC, Magnit. Trước đó ngày 3/3, sàn giao dịch cũng đã đình chỉ hơn 50 cổ phiếu Nga, động thái nhằm ngăn cản các nhà đầu tư mua và bán chứng khoán Nga trong và ngoài nước.

Mikhail Karkhalev, nhà phân tích thị trường tại Capital.com, cho biết: “Hiện tại thị trường chứng khoán và thị trường tương lai của Nga đang đóng cửa để tránh tình trạng bán tháo hoảng loạn và sự mất giá của chứng khoán Nga về 0”.

“Đây là thông lệ tiêu chuẩn khi có sự hỗn loạn trên thị trường tài chính", nhà phân tích nói thêm.

Sự kết hợp của các biện pháp trừng phạt và các phản ứng chính sách của Nga đã tạo thành một loạt các tình huống phức tạp, có nghĩa là triển vọng thị trường chứng khoán Nga vẫn chưa rõ ràng.

“Nga đang cấm các công ty nước ngoài bán tài sản của Nga. Sàn giao dịch chứng khoán Moscow đóng cửa. Sở Giao dịch Chứng khoán London đã đình chỉ giao dịch chứng khoán Nga”, Russ Mold, Giám đốc đầu tư AJ Bell, giải thích trong một ghi chú được chia sẻ với Capital.com.

“Ngay cả khi bạn có thể bán, vẫn còn vấn đề là tìm được người mua sẵn lòng, đồng ý một mức giá (bất kỳ giá nào?), cùng với đó phải thu xếp thanh toán, bằng đô la Mỹ, Rúp hoặc bất kỳ loại tiền tệ nào khác, dựa trên các lệnh trừng phạt đã được áp dụng qua SWIFT và các hệ thống thanh toán”, Mold nói.

Trong bối cảnh hiện nay, điều gì đang chờ đợi thị trường chứng khoán Nga? Vào năm 2014, công ty đầu tư Research Affiliates đã điều tra tác động của sáu cuộc xung đột thời hiện đại và tác động của chúng đối với thị trường chứng khoán, được thúc đẩy bởi việc xác nhập bán đảo Crime vào Nga. Theo đó, thị trường đã phục hồi sau khi chiến tranh bắt đầu. Báo cáo cho biết: “Khi các cuộc chiến tranh trong khu vực nổ ra, tác động tiêu cực là rõ nét nhưng tương đối ngắn”.

Với việc thị trường chứng khoán Moscow bị đóng băng và các cổ phiếu có trụ sở tại Nga bị đình chỉ trên các sàn giao dịch lớn trên toàn cầu, rất khó để biết được những biến động giá nào có thể xảy ra khi thị trường cuối cùng mở cửa trở lại.

Khi thị trường chứng khoán cuối cùng mở cửa trở lại, liệu chúng ta có thể thấy sự phục hồi nếu một số nhà đầu tư bị cám dỗ bởi cơ hội mua với giá thấp? Như Giám đốc của AJ Bell đã chỉ ra, trong một số trường hợp, “các tài sản - mỏ vàng, giếng dầu, nhà máy thép, v.v. - vẫn giống nhau”.

Không thể giảm bớt tác động rộng lớn hơn của chiến sự giữa Nga và Ukraine. Một báo cáo tóm tắt ngày 7/3 của Capital Economics đã báo cáo một sự thay đổi đáng kể trong hành vi của công ty, với việc BP và Shell rút khỏi các liên doanh ở Nga, và các công ty như Apple và Ikea ngừng bán hàng tại nước này.

Và khi thị trường chứng khoán đóng băng kết thúc, thị trường sẽ phải đối mặt với nhiều khó khăn. Russ Mold, Giám đốc đầu tư AJ Bell  cho biết: “Hiện tại, hầu như không có mức giá nào mà các nhà đầu tư muốn chạm vào tài sản hoặc tiền tệ của Nga, vì những lo ngại về địa chính trị và nhiều thách thức liên quan đến chúng”.

Tuy nhiên, Karkhalev của Capital.com tỏ ra lạc quan hơn, nói rằng sau cú sốc ban đầu, thị trường chứng khoán sẽ phục hồi: “Ngay sau khi xung đột ở Ukraine kết thúc, cũng như nhờ sự can thiệp của Ngân hàng Trung ương Nga và mua lại cổ phiếu, thị trường chứng khoán Nga sẽ dần bắt đầu phục hồi. Tất nhiên, sẽ không thể không có sóng gió, và bạn cũng không nên mong đợi sự tăng trưởng đáng kinh ngạc”.

 Thị trường chứng khoán Nga có thể chưa chết, nhưng nó có vẻ sẽ gây ra một cú sốc lớn khi nó thức dậy sau chế độ ngủ đông.