Sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân: Đơn giản, hợp lý, tạo thuận lợi cho người nộp thuế
Bộ Tài chính vừa công bố Dự án Luật sửa 5 Luật Thuế trong đó có Luật Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) nhằm thể chế hóa chủ trương, quan điểm của Đảng và Nhà nước về chính sách thuế TNCN. Qua đó, góp phần cơ cấu lại nguồn thu ngân sách nhà nước; xây dựng hệ thống chính sách thuế đồng bộ, góp phần tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Bộ Tài chính cho biết, qua thực tiễn triển khai thực hiện Luật Thuế TNCN thời gian qua cho thấy, một số quy định tại Luật thuế TNCN hiện hành còn phức tạp, phát sinh thủ tục hành chính, chưa tạo thuận lợi cho người nộp thuế và khó khăn cho công tác quản lý thuế. Chưa có chính sách thuế phù hợp nhằm thu hút cá nhân là nhân lực công nghệ cao; chính sách thuế đối với cá nhân có thu nhập từ trúng thưởng...
Bởi vậy, cần thiết phải sửa đổi, bổ sung nhằm thực hiện mục tiêu cải cách, xây dựng hệ thống thuế đồng bộ, phù hợp thông lệ quốc tế, tháo gỡ khó khăn cho sản xuất kinh doanh, tăng khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp và tạo thuận lợi cho người nộp thuế.
Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất nghiên cứu sửa đổi, bổ sung Luật Thuế TNCN theo hướng mở rộng cơ sở thuế và xác định rõ thu nhập chịu thuế; sửa đổi, bổ sung phương pháp tính thuế đối với từng khoản thu nhập theo hướng đơn giản, phù hợp với thông lệ quốc tế để nâng cao tính tuân thủ pháp luật của người nộp thuế và tạo thuận lợi cho công tác quản lý thuế.
Đồng thời, điều chỉnh số lượng thuế suất phù hợp với thu nhập chịu thuế và đối tượng nộp thuế; cơ bản thống nhất mức thuế suất đối với thu nhập cùng loại hoạt động hoặc hoạt động tương tự đảm bảo công bằng về nghĩa vụ thuế giữa thể nhân và pháp nhân (doanh nghiệp); điều chỉnh mức thuế suất hợp lý nhằm động viên, khuyến khích cá nhân làm giàu hợp pháp.
Một trong những nội dung được Bộ Tài chính đề xuất là bổ sung quy định không thu thuế TNCN đối với thu nhập từ lợi tức cổ phần của thành viên Hợp tác xã nông nghiệp, cá nhân là nông dân ký kết hợp đồng với doanh nghiệp tham gia “Cánh đồng lớn” nhằm khuyến khích cá nhân hợp tác, liên kết sản xuất với doanh nghiệp, qua đó thúc đẩy phát triển nền sản xuất nông nghiệp theo hướng tập trung, hiện đại, bền vững.
Bên cạnh đó, bổ sung quy định thu nhập từ bản quyền bao gồm cả thu nhập từ chuyển giao, chuyển quyền sử dụng tài nguyên internet theo quy định của Luật Viễn thông. Qua đó, pháp điển hóa quy định thu thuế TNCN đối với thu nhập từ chuyển giao, chuyển quyền sử dụng tài nguyên internet phù hợp với tính chất khoản thu nhập, phù hợp với pháp luật chuyên ngành và thực tế.
Trong Dự án Luật sửa đổi 5 Luật, Bộ Tài chính cũng đề xuất miễn thuế TNCN đối với một số đối tượng đặc biệt. Trong đó, chính sách ưu đãi miễn thuế TNCN đối với chuyên gia nước ngoài thực hiện chương trình, dự án ODA, viện trợ phi chính phủ nước ngoài vẫn cần thiết để khuyến khích, thu hút nguồn vốn vay và viện trợ nước ngoài, tạo điều kiện thuận lợi cho các tổ chức quốc tế hoạt động tại Việt Nam. Miễn thuế TNCN đối với nhân viên Việt Nam làm việc cho cơ quan đại diện của tổ chức quốc tế thuộc hệ thống Liên hợp quốc để bình đẳng về nghĩa vụ thuế vì khoản lương mà nhân viên Việt Nam nhận được đã thực hiện nghĩa vụ thuế thu nhập theo quy định của Liên hợp quốc.
Dự thảo Luật cũng đề xuất chính sách giảm thuế TNCN đối với nhân lực công nghệ cao nhằm thu hút các cá nhân có trình độ cao tham gia thực hiện trong các lĩnh vực như công nghệ thông tin hoặc các lĩnh vực đang ưu tiên phát triển như nông nghiệp, chế biến nông sản. Theo đó, Bộ Tài chính trình Chính phủ cho bổ sung quy định giảm 50% thuế TNCN đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của các cá nhân là nhân lực công nghệ cao làm việc trong lĩnh vực công nghệ thông tin, nông nghiệp, chế biến nông sản thuộc: dự án ứng dụng công nghệ cao, dự án sản xuất sản phẩm công nghệ cao thuộc danh mục công nghệ cao được ưu tiên đầu tư phát triển, danh mục sản phẩm công nghệ cao được khuyến khích phát triển.
Bộ Tài chính cũng trình Chính phủ cho sửa đổi quy định sửa đổi mức thuế suất đối với thu nhập từ chuyển nhượng vốn của cá nhân (cư trú và không cư trú) ở mức 1% trên giá chuyển nhượng. Đồng thời, tại dự thảo Luật cũng rà soát, bỏ quy định kỳ tính thuế theo năm đối với thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán tại Điều 7 Luật thuế TNCN để phù hợp với quy định thu nhập từ chuyển nhượng chứng khoán nộp thuế theo từng lần chuyển nhượng, không quyết toán lại theo năm theo quy định tại khoản 5, khoản 7 Điều 2 Luật số 71/2014/QH13.
Ngoài ra, tại Dự thảo Luật sửa đổi, Bộ Tài chính cũng đề xuất sửa đổi Biểu thuế lũy tiến từng phần đối với cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công theo hướng phù hợp với thực tế, đơn giản, dễ tính toán, tạo thuận lợi cho người nộp thuế. Sửa đổi mức thuế suất đối với thu nhập từ trúng thưởng xổ số Vietlott với 3 bậc thuế: thu nhập tính thuế đến 5 tỷ đồng áp mức thuế 10%, từ trên 5 tỷ đến 10 tỷ là 20% và trên 10 tỷ là 30%.
Bên cạnh đó, sửa đổi các quy định liên quan đến quyết toán thuế, hoàn thuế nhằm đơn giản thủ tục hành chính cho người nộp thuế và cơ quan thuế theo 2 phương án: Một là, bỏ quyết toán thuế, cá nhân có thu nhập từ tiền lương, tiền công tính thuế TNCN hàng tháng theo biểu thuế lũy tiến, cuối năm tổ chức chi trả có trách nhiệm tính lại theo thu nhập bình quân 12 tháng để xác định cá nhân phải nộp thêm hoặc nộp thừa và tự bù trừ cho cá nhân. Hai là, giữ quy định quyết toán thuế để phù hợp với thông lệ quốc tế nhưng bổ sung quy định ngưỡng tiền thuế dưới 300.000 đồng thì không xử lý hoàn thuế hoặc phải nộp thêm.