Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng

Phóng viên: Thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã vào cuộc quyết liệt, kịp thời nhằm cải cách TTHC, giảm thời gian nộp thuế, giảm thời gian làm thủ tục hải quan cho các doanh nghiệp. Đề nghị Bộ trưởng có thể cho biết rõ hơn những kết quả triển khai trong thời gian qua?

Bộ trưởng Bộ Tài chính Đinh Tiến Dũng: Theo tiến trình phát triển của nền kinh tế, đáp ứng mục tiêu công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và trước xu thế cạnh tranh, hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu, rộng, Bộ Tài chính luôn tự nhận thức yêu cầu phải cải cách ngành tài chính nói chung, đặc biệt là cải cách TTHC trong lĩnh vực thuế, hải quan.

Trên cơ sở tự rà soát và tham khảo một số đánh giá của tổ chức quốc tế (Ngân hàng thế giới, Tổ chức tài chính quốc tế) trong tương quan giữa Việt Nam với mức bình quân chung một số nước trong khu vực và trên thế giới về tiêu chí thực hiện TTHC thuế thì thời gian thực hiện khai, nộp thuế của Việt Nam còn ở mức cao (537 giờ/năm). Bộ Tài chính đã xây dựng kế hoạch hành động nhằm mục tiêu cắt giảm tối đa thời gian thực hiện TTHC thuế cho người nộp thuế và thực hiện ngay trong năm 2014.

Đồng thời, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ về tăng cường quản lý và cải cách TTHC trong lĩnh vực thuế, hải quan (Nghị quyết số 63/NQ-CP ngày 25/8/2014 và Chỉ thị số 24/CT-TTg ngày 05/8/2014), Bộ Tài chính đã chỉ đạo quyết liệt cơ quan thuế, cơ quan hải quan thực hiện nhiều giải pháp về cải cách TTHC thuế, hải quan, giảm thời gian và thủ tục nộp thuế cho người dân, doanh nghiệp: Đối với những giải pháp thuộc thẩm quyền, Bộ Tài chính đã khẩn trương ban hành Thông tư số 119/2014/TT-BTC ngày 25/8/2014 sửa đổi, bổ sung 07 Thông tư về thuế nhằm cải cách TTHC, tạo thuận lợi cho người nộp thuế để thực hiện ngay từ ngày 01/9/2014. Cụ thể: sửa đổi các chỉ tiêu khai thuế giá trị gia tăng (GTGT), qua đó số giờ nộp thuế GTGT giảm khoảng 156 giờ/năm; khắc phục sự khác biệt giữa doanh thu kế toán và doanh thu tính thuế thu nhập doanh nghiệp (TNDN), khắc phục sự khác biệt giữa chi phí ghi nhận theo kế toán và chi phí được trừ khi tính thuế TNDN qua đó số giờ nộp thuế TNDN giảm khoảng 45,5 giờ/năm. Như vậy, việc triển khai, tổ chức thực hiện tốt Thông tư trên, thời gian thực hiện TTHC thuế giảm được 201,5 giờ/năm.

Đối với giải pháp thuộc thẩm quyền của Chính phủ, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của 04 Nghị định về thuế để thực hiện ngay, trong đó có nội dung quy định về cải cách TTHC như (i) chuyển khai thuế GTGT từ tháng sang quý (qua đó giảm số lần khai thuế GTGT từ 12 lần/năm xuống còn 04 lần/năm đối với người nộp thuế có tổng doanh thu của hàng hóa, dịch vụ của năm trước liền kề từ 50 tỷ đồng trở xuống); (ii) bỏ quy định về khai thuế TNDN theo quý mà chỉ cần thực hiện khai quyết toán năm (giảm số lần khai thuế TNDN từ 05 lần/năm xuống còn 01 lần/năm); (iii) bổ sung quy định về đối tượng được áp dụng biện pháp ưu tiên trong quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu. Thực hiện giải pháp này, góp phần giảm số giờ nộp thuế khoảng 88,36 giờ/năm (trong đó thuế GTGT giảm 41,36 giờ và thuế TNDN giảm 47 giờ).

Như vậy, trong thời gian tới của năm 2014, triển khai thực hiện tốt các giải pháp trên, đã có thể cắt giảm khoảng 290 giờ thực hiện TTHC thuế (tương đương hơn 54% số giờ khai, nộp thuế hiện nay theo đúng chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ).

Thưa Bộ trưởng, Chỉ thị về tăng cường quản lý và cải cách TTHC trong lĩnh vực thuế, hải quan, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã yêu cầu cụ thể những việc phải làm của toàn ngành Tài chính như: Cắt giảm tối thiểu 50% số giờ thực hiện TTHC thuế, phấn đấu đến năm 2015 bằng với mức trung bình của nhóm nước ASEAN-6 (171 giờ/năm)… Tuy nhiên, một trong những vấn đề người dân hết sức quan tâm hiện nay đó là sự công khai, minh bạch các quy trình, TTHC thuế, hải quan; cũng như thái độ phục vụ của công chức trong quá trình thực thi nhiệm vụ. Bộ trưởng có thể cho biết, vấn đề này sẽ được Bộ Tài chính ưu tiên thực hiện ra sao nhằm giảm tối đa những thủ tục, hay sự phiền hà, sách nhiễu của cán bộ công chức?

Đúng là bên cạnh các biện pháp cải cách TTHC, cắt giảm tối đa số giờ khai, nộp thuế để đưa về bằng với mức bình quân của các nước ASEAN-6 thì công tác quan trọng không kém là phải công khai, minh bạch các quy trình, TTHC và chấn chỉnh thái độ phục vụ của công chức thuế, hải quan trong thực thi nhiệm vụ.

Việc tuyên truyền, phố biến, công khai, minh bạch quy trình, TTHC thuế, hải quan đã được Bộ Tài chính thực hiện thường xuyên từ nhiều năm nay, tại từng cấp thực hiện thủ tục, cụ thể là tính đến ngày 31/12/2013, Bộ Tài chính đã ban hành: 07 Quyết định công bố TTHC thuộc lĩnh vực thuế được quy định tại 49 Thông tư với tổng số TTHC là 406 (trong đó cấp Tổng cục là 4; cấp Cục là 226; cấp Chi cục là 176); 04 Quyết định công bố TTHC trong lĩnh vực hải quan với tổng số TTHC là 202 (trong đó cấp Tổng cục là 28; cấp Cục là 26 và cấp Chi cục là 148).

Cũng ngay sau khi ban hành Thông tư số 119/2014/TT-BTC nêu trên, Bộ Tài chính đã tổ chức gặp mặt các phương tiện báo chí, truyền thông để giới thiệu, phố biến công khai các nội dung mới để cộng đồng doanh nghiệp được biết và giám sát cơ quan thuế, cơ quan hải quan trong quá trình tổ chức thực hiện; đồng thời đã quán triệt, tập huấn trong toàn ngành thuế để đưa ngay các chính sách, quy định mới vào đời sống, hoạt động của doanh nghiệp trên cả nước.

Qua đối thoại với người nộp thuế, dựa trên ý kiến phản ảnh của doanh nghiệp, người dân về trình độ năng lực, thái độ phục vụ của công chức thuế, hải quan, Bộ Tài chính cũng đã kiểm tra, rà soát, quyết liệt chỉ  đạo ngành thuế, hải quan phải tăng cường kỷ cương, kỷ luật trong quản lý thuế, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế (Chỉ thị số 03/CT-BTC ngày 20/5/2014), trong đó nội dung quan trọng là chấn chỉnh thái độ phục vụ, đẩy mạnh công tác giáo dục chính trị, tư tưởng, nâng cao nhận thức, trách nhiệm trong thực thi công vụ của cán bộ công chức thuế, tăng cường phân công, chịu trách nhiệm và chế tài xử lý nghiêm hành vi vi phạm của công chức thuế và cả người đứng đầu đơn vị.

Đồng thời, Bộ Tài chính cũng đã phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam xây dựng Đề án đánh giá sự hài lòng của người nộp thuế để triển khai, thực hiện ngay trong năm 2014. Mức độ hài lòng của người nộp thuế sẽ là thước đo quan trọng nhất để đánh giá đúng, chính xác về hiệu quả các giải pháp về cải cách thủ tục hành chính cũng như những điểm yếu, tồn tại cần khắc phục trong thực hiện công tác quản lý hành chính thuế, hải quan.

Dư luận thời gian qua hết sức hoan nghênh khi Bộ Tài chính trong một thời gian rất ngắn đã ban hành Thông tư số 119/2004/TT-BTC sửa đổi, bổ sung 07 Thông tư liên quan đến các hướng dẫn về thuế GTGT, thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế thu nhập cá nhân, quản lý thuế… có hiệu lực thi hành từ ngày 01/09/2014. Thời gian tới, Bộ Tài chính sẽ tiếp tục ban hành các văn bản pháp luật nào theo thẩm quyền; hoặc trình Chính phủ, Quốc hội ban hành để hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp trong sản xuất kinh doanh, thưa Bộ trưởng?

Các văn bản đang được Bộ Tài chính khẩn trương ban hành hoặc tiếp tục trình cấp có thẩm quyền ban hành để hỗ trợ tối đa cho doanh nghiệp là:

- Trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định về thuế để thực hiện ngay từ năm 2014. Bộ Tài chính cũng đã chỉ đạo các cơ quan liên quan xây dựng và hoàn thiện văn bản hướng dẫn Nghị định nêu trên để kịp thời ban hành và tổ chức thực hiện ngay khi Nghị định được ban hành.

- Trình Quốc hội xem xét, thông qua Nghị quyết về ban hành một số chính sách thuế tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, trong đó có quy định về cải cách TTHC, cắt giảm thủ tục khai, nộp thuế GTGT, thuế TNDN chiếm nhiều thời gian khai, nộp thuế của doanh nghiệp.

Trường hợp Nghị quyết trên được Quốc hội thông qua, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị  định quy định cụ thể về các nội dung của Nghị quyết, đồng thời ban hành Thông tư hướng dẫn doanh nghiệp và các cơ quan liên quan thực hiện cụ thể.

Ngoài ra, Bộ Tài chính cũng đang tiếp tục nghiên cứu để trong năm 2014 báo cáo Thủ tướng Chính phủ, Chính phủ, Quốc hội theo thẩm quyền để quyết định về các giải pháp cải cách TTHC nhằm cắt giảm số giờ khai nộp các khoản bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cùng với việc cắt giảm số giờ khai, nộp thuế.

Thưa Bộ trưởng, cải cách TTHC không có nghĩa chỉ cắt giảm các TTHC. Bộ trưởng có thể cho biết, song song với việc cắt giảm, rà soát thủ tục thuế, hải quan, Bộ sẽ làm gì để kiểm soát việc ban hành các quy định mới phát sinh mà không gây tốn kém thời gian, tiền bạc của doanh nghiệp?

Bộ Tài chính đã thành lập Ban chỉ đạo tăng cường quản lý và cải cách thủ tục hành chính trong lĩnh vực thuế, hải quan do đồng chí Lãnh đạo Bộ là trưởng ban chỉ đạo (Quyết định số 1983/QĐ-BTC ngày 13/8/2014 của Bộ trưởng Bộ Tài chính). Đây là bộ phận đầu mối chuyên trách để chỉ đạo, tổ chức triển khai, kiểm soát việc thực hiện các quy định mới đảm bảo tiết kiệm, hiệu quả, thuận lợi cho doanh nghiệp, kịp thời giải quyết vướng mắc và nghiên cứu sửa đổi những quy định còn chưa phù hợp, là rào cản trong việc tạo thuận lợi cho người nộp thuế.  

Đặc biệt, với tính chất quan trọng của Đề án đánh giá sự hài lòng của người nộp thuế trong việc đánh giá hiệu quả và kiểm soát các biện pháp về cải cách TTHC tạo thuận lợi cho người nộp thuế, Bộ Tài chính sẽ tổ chức thực hiện Đề án này đảm bảo đi vào thực chất.