Điều kiện đối với thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ

Ngày 10/7/2023, Sở Giao dịch Chứng khoán Việt Nam (VNX) có Quyết định số 55/QĐ-SGDVN ban hành Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ. Theo đánh giá chung, Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ được ban hành đã tạo hành lang pháp lý đầy đủ từ nghị định, thông tư đến Quy chế hướng dẫn, tạo điều kiện thuận lợi cho thành viên tham gia thị trường TPDN riêng lẻ.

Thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ gồm thành viên giao dịch đặc biệt và thành viên giao dịch. Thành viên giao dịch đặc biệt là các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được thực hiện mua, bán trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ cho chính mình. Trong khi đó, thành viên giao dịch là công ty chứng khoán (CTCK) được thực hiện mua, bán TPDN riêng lẻ cho khách hàng và cho chính mình.           

Theo quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP, việc giao dịch trái phiếu phải được thực hiện thông qua thành viên giao dịch và chỉ được phép giao dịch giữa các đối tượng là nhà đầu tư nêu tại phương án phát hành trái phiếu, trừ trường hợp thực hiện theo bản án, quyết định của Tòa án đã có hiệu lực pháp luật, quyết định của Trọng tài hoặc thừa kế theo quy định của pháp luật.

Thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ có trách nhiệm tuân thủ quy định tại Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ do VNX ban hành. Đồng thời, thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ phải tuân thủ quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP, Thông tư số 30/2023/TT-BTC như:

- CTCK là thành viên giao dịch chịu trách nhiệm xác định tư cách nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp, đảm bảo nhà đầu tư thuộc đúng đối tượng mua trái phiếu theo quy định tại khoản 6, khoản 13 Điều 1 Nghị định số 65/2022/NĐ-CP và khoản 1 Điều 3 Nghị định số 08/2023/NĐ-CP và ký xác nhận vào văn bản xác nhận của nhà đầu tư trước khi mua trái phiếu theo mẫu tại Phụ lục V ban hành kèm theo Nghị định số 65/2022/NĐ-CP trước khi nhập lệnh vào hệ thống giao dịch TPND riêng lẻ (khoản 6 Điều 4 Thông tư số 30/2023/TT-BTC).

- Đảm bảo cho chính mình và khách hàng của mình (trường hợp thành viên là CTCK) có đủ tiền và trái phiếu trước khi thực hiện giao dịch, đồng thời kiểm tra tính hợp lệ, hợp pháp của các lệnh giao dịch theo quy định của pháp luật;

- Đảm bảo tính chính xác, đầy đủ của thông tin giao dịch trên hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ...

Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ quy định đơn giản hóa hồ sơ và thủ tục đăng ký thành viên đối với tổ chức đăng ký thành viên đang là thành viên giao dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch; thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ của VNX; qua đó, tạo điều kiện thuận lợi cho các thành viên sớm tham gia và triển khai hoạt động giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trên hệ thống của HNX.

Hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ

Hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ áp dụng đối với CTCK được quy định đối với 02 trường hợp:

Thứ nhất, đối với CTCK không là thành viên giao dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch, thành viên giao dịch công cụ nợ của VNX, hồ sơ đăng ký thành viên được tương tự như hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch công cụ nợ.

Thứ hai, đối với CTCK đang là thành viên giao dịch chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch, thành viên giao dịch công cụ nợ của VNX, hồ sơ đăng ký thành viên được quy định rút gọn và thành viên được lược bỏ các tài liệu đã nộp cho VNX, cụ thể gồm:

- Giấy đăng ký thành viên giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ theo mẫu quy định tại Phụ lục 02/QCTVTPRL ban hành kèm theo Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ;

- Thuyết minh cơ sở vật chất, nhân sự theo mẫu quy định tại Phụ lục 03/QCTVTPRL ban hành kèm theo Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ;

- Hồ sơ đăng ký kết nối giao dịch.

Hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt TPDN riêng lẻ

Hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt TPDN riêng lẻ đối với các ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài được quy định trong 02 trường hợp:

Thứ nhất, đối với Ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài không là thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ của VNX, hồ sơ đăng ký thành viên được quy định tương tự hồ sơ đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ.

Thứ hai, đối với Ngân hàng thương mại, chi nhánh ngân hàng nước ngoài đang là thành viên giao dịch đặc biệt công cụ nợ của VNX, hồ sơ đăng ký thành viên được quy định rút gọn và thành viên được lược bỏ các tài liệu đã nộp cho VNX, cụ thể gồm:

- Giấy đăng ký thành viên giao dịch đặc biệt trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ theo mẫu quy định tại Phụ lục 02/QCTVTPRL ban hành kèm theo Quy chế này.

- Thuyết minh cơ sở vật chất, nhân sự theo mẫu quy định tại Phụ lục 03/QCTVTPRL ban hành kèm theo Quy chế thành viên giao dịch TPDN riêng lẻ.

- Hồ sơ đăng ký kết nối giao dịch.

Thủ tục đăng ký thành viên

Tổ chức đăng ký thành viên nộp hồ sơ đăng ký thành viên trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện cho VNX, đồng thời nộp hồ sơ đăng ký kết nối giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ trực tiếp hoặc gửi qua đường bưu điện cho HNX.

Thủ tục đăng ký thành viên được thực hiện tương tự thủ tục đăng ký thành viên quy định tại Điều 15 Quy chế thành viên của VNX ban hành kèm theo Quyết định số 01/QĐ-SGDVN ngày 20/01/2022.

Trường hợp tổ chức đăng ký thành viên chỉ đăng ký kết nối giao dịch từ xa và sử dụng máy trạm đã được HNX chấp thuận kết nối giao dịch từ xa trên thị trường chứng khoán niêm yết, đăng ký giao dịch và thị trường công cụ nợ để kết nối giao dịch từ xa trên thị trường trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ, việc kiểm tra cơ sở vật chất được thực hiện rút gọn thông qua hình thức kiểm tra từ xa.

Các quy định về xử lý vi phạm thành viên, đình chỉ hoạt động giao dịch, hủy bỏ tư cách thành viên, chế độ báo cáo và công bố thông tin, kiểm tra thành viên được quy định tương tự như quy định tại Quy chế thành viên của VNX ban hành kèm theo Quyết định số 01/QĐ/SGDVN ngày 20/01/2022 của Tổng Giám đốc VNX.