Trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ lên sàn giúp khai thông thị trường

Minh Lâm

Hệ thống trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ (TPDNRL) vận hành sẽ góp phần thúc đẩy thanh khoản thị trường chứng khoán nói chung và thị trường trái phiếu doanh nghiệp nói riêng, hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư.

Ngày 19/7/2023, Bộ Tài chính tổ chức lễ khai trương và đưa vào vận hành hệ thống giao dịch TPDNRL tại Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX). HNX dự kiến có hơn 1.600 mã TPDNRL sẽ được đưa vào giao dịch sau khi khai trương hệ thống.

Phát biểu tại sự kiện, bà Vũ Thị Chân Phương - Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCKNN) cho biết, sự ra đời của hệ thống giao dịch TPDNRL sẽ giúp tăng cường tính minh bạch, nâng cao thanh khoản cho thị trường, giúp cơ quan quản lý, thành viên thị trường, công chúng đầu tư có thêm thông tin về thị trường TPDNRL từ sơ cấp đến thứ cấp, đồng thời nâng cao tính tự chịu trách nhiệm của nhà đầu tư trong hoạt động mua bán, trái phiếu, tăng cường hiệu quả quản lý, giám sát của cơ quan nhà nước đối với việc tuân thủ các quy định pháp luật về giao dịch TPDNRL.

Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương phát biểu tại lễ Khai trương hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Chủ tịch UBCKNN Vũ Thị Chân Phương phát biểu tại lễ Khai trương hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.

Theo Chủ tịch UBCKNN, hiện nay thị trường trái phiếu Việt Nam có 450 mã trái phiếu niêm yết và giá trị niêm yết đạt hơn 1,9 triệu tỷ đồng, tương đương 20% GDP. Tổng mức huy động vốn thực tế trên thị trường chứng khoán đến cuối tháng 5/2023 ước đạt 187,3 triệu tỷ đồng, tương tương tăng 86,2% so với cùng kỳ năm trước. 

Đối với thị trường TPDN, trong giai đoạn 2017-2022, thị trường đã có sự phát triển rất mạnh mẽ. Tính đến cuối năm 2022, dư nợ TPDN đạt 1,2 triệu tỷ đồng, tương đương với 12,66% GDP, giúp thị trường TPDN trở thành kênh huy động vốn ngày càng quan trọng cho các doanh nghiệp, góp phần từng bước phát triển cân bằng giữa thị trường vốn và thị trường tín dụng ngân hàng theo đúng chủ trương và định hướng của Đảng và Nhà nước.

Tuy nhiên, sự tăng trưởng nhanh của thị trường TPDNRL trong giai đoạn vừa qua cũng đã bộc lộ một số hạn chế. Một số doanh nghiệp phát hành sai mục đích có biểu hiện vi phạm pháp luật đang bị cơ quan chức năng xử lý. Tình hình sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp gặp khó khăn, doanh nghiệp phải giãn nợ kéo dài thời hạn trái phiếu, từ đó ảnh hưởng đến hoạt động phát hành TPDNRL, gây bất ổn trên thị trường tài chính cũng như dư luận xã hội.

Trước tình hình đó, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã có những chỉ đạo quyết liệt, kịp thời ban hành Nghị định số 65/2022/NĐ-CP ngày 16/9/2022 và Nghị định số 08/2023/NĐ-CP ngày 5/3/2023 với mục tiêu tăng cường quản lý hoạt động phát hành trái phiếu, nâng cao chất lượng TPDN phát hành, đồng thời tháo gỡ các khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp khi thực hiện phát hành, thanh toán TPDNRL, tổ chức thị trường thứ cấp tại Gở Giao dịch Chứng khoán, đảm bảo thúc đẩy thị trường TPDN phát triển bền vững, công khai, minh bạch.

Để đưa hệ thống giao dịch chào bán riêng lẻ vào vận hành chính thức theo quy định tại Nghị định số 65/2022/NĐ-CP, Bộ Tài chính đã chỉ đạo UBCKNN hoàn thiện khung pháp lý trình Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 30/2023/TT-BTC ngày 17/5/2023 hướng dẫn việc đăng ký, lưu ký, thực hiện quyền, chuyển quyền sở hữu, thanh toán giao dịch và tổ chức thị trường giao dịch TPDN chào bán riêng lẻ tại thị trường trong nước.

Về triển khai hạ tầng kỹ thuật, Bộ Tài chính đã chỉ đạo UBCKNN chỉ đạo Trung tâm Lưu ký Chứng khoán Việt Nam và Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội khẩn trương xây dựng và hoàn thiện hệ thống đăng ký, lưu ký, thanh toán trái phiếu, trách nhiệm riêng lẻ và hệ thống TPDNRL. Các đơn vị đã tiến hành nhiều đợt kiểm thử nội bộ và kiểm thử kết nối với công ty chứng khoán và ngân hàng thương mại. UBCKNN cũng đã chấp thuận Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam (Vietcombank) là Ngân hàng thực hiện thanh toán.

Bên cạnh đó, UBCKNN đã phối hợp với các đơn vị liên quan thường xuyên đăng tải thông tin, bài viết phổ biến chính sách, pháp luật và kiến thức về thị trường TPDNRL, đồng thời phối hợp với các đơn vị liên quan cung cấp cho các cơ quan thông tấn báo chí, trả lời phỏng vấn các vấn đề liên quan đến thị trường TPDNRL, cập nhật nội dung chính sách, văn bản pháp luật liên quan và trao đổi, thảo luận với các thành viên thị trường về thực tiễn hoạt động của thị trường TPDNRL.

“Tôi tin rằng, dưới sự chỉ đạo sát sao của Chính phủ, Bộ Tài chính, thị trường TPDNRL sẽ phát triển ổn định, hiệu quả, góp phần đa dạng hóa sản phẩm của TTCK, nâng cao hiệu quả hoạt động, phát triển và ổn định của TTCK nói chung và thị trường TPDNRL nói riêng, tạo kênh huy động vốn hiệu quả cho nền kinh tế”, bà Vũ Thị Chân Phương chia sẻ.