Theo tâm lý học hành vi, các ngày lễ thường có tác động tích cực đến tâm lý, đặc biệt Tết Nguyên đán lại là ngày lễ cổ truyền lớn nhất của Việt Nam. Sau khi kết thúc năm cũ và nhận được tiền thưởng cuối năm, nhà đầu tư đang trở nên tự tin hơn và sẵn sàng đầu tư vào các tài sản có rủi ro cao.

Trong những dịp Tết trước đây, thống kê từ các công ty chứng khoán đều cho rằng, giai đoạn 5 ngày trước Tết, nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu trung bình đạt tỷ suất lợi nhuận lần lượt cao hơn 0,25% và 0,3% so với những ngày thường.

Dịp cận Tết khác lạ

Trong những năm gần đây, những con sóng thường xuất hiện quanh dịp Tết thường diễn ra liên tục khiến các nhà đầu tư không khỏi chú ý đến biến động thị trường trong giai đoạn này.

Gần nhất, dịp Tết 2020, thị trường đã ghi nhận mức tăng điểm khá tốt nhờ 3 nhân tố chính hỗ trợ, bao gồm: thông tin tích cực về hoạt động kinh doanh của nhóm ngân hàng; dòng vốn khối ngoại đổ vào thị trường và kết quả kinh doanh quý IV/2019. Các nhà đầu tư bám sát thị trường cũng kiếm được những khoản lợi nhuận không tồi.

Theo đánh giá của các chuyên gia, sóng thị trường quanh dịp Tết ngoài yếu tố tâm lý nhà đầu tư còn mang tính chất logic khi giai đoạn sau là giai đoạn các hoạt động tái cơ cấu danh mục diễn ra khá mạnh, luồng tiền sẽ có xu hướng chạy vào những cổ phiếu được dự đoán hoạt động tốt trong năm vừa qua.

Ngoài ra, sóng của thị trường trong dịp đầu năm cũng phụ thuộc vào dự đoán của nhà đầu tư về tình hình kinh tế chung của năm đó và thị trường chứng khoán vẫn thường là “hàn thử biểu” của nền kinh tế, nhưng các biến động của nó thường diễn ra sớm hơn một chút.

Tuy nhiên, đây là quy luật, động thái của thị trường những năm về trước còn đối với dịp Tết Tân Sửu sắp tới đây khó có thể đoán định được thị trường sẽ tiếp tục đi đúng quy luật hay không.

Đầu tiên là các diễn biến của thị trường chứng khoán trong năm 2020 vốn đã được xem là "khác lạ" do tác động của dịch Covid-19 khiến sự góp mặt của các F0 đông đảo hơn bao giờ hết. Rõ ràng, chưa bao giờ chứng khoán phủ sóng khắp mọi con phố, nẻo đường, hàng quán, mọi tầng lớp người lao động như năm vừa qua.

Nhờ sự hỗ trợ lớn của dòng tiền này, các chỉ số thị trường cứ thế đi lên mà không vướng bất kỳ chướng ngại vật nào. Thế nhưng, chính sự tăng nóng này đã khiến các nhà đầu tư vốn không có nhiều kiến thức liên tiếp rơi vào trạng thái hoang mang khi thị trường lao dốc nhanh chóng vào những phiên giao dịch cuối tháng 1 vừa qua.

Đây cũng chính là thời điểm bước vào chuỗi ngày giao dịch cuối cùng của năm Canh Tý và cũng là giai đoạn các nhà đầu tư  đón nhận quá nhiều tin xấu liên quan đến tình hình dịch bệnh Covid-19 trước đợt bùng phát thứ 3 với tốc độ lây lan "chóng mặt".

Theo số liệu từ Ban chỉ đạo Quốc gia về phòng chống dịch Covid-19, tính đến sáng ngày 1/2, Việt Nam có tổng cộng 933 ca mắc Covid-19 do lây nhiễm trong cộng đồng, trong đó số lượng ca mắc mới tính từ ngày 27/1 đến nay là 240 ca.

Dù phiên giao dịch ngày 29/1 đã có sự hồi phục trở lại nhưng cũng không thể "cứu" được thị trường trong phiên giao dịch đầu tiên của tháng 2 khi chỉ số Vn-Index tiếp tục "đánh rơi" hơn 21 điểm, bảng điện tử bị phủ kín bởi sắc đỏ.

Đầu tư cổ phiếu nào?

Trước diễn biễn "đỏ lửa" của thị trường trong phiên đầu tiên của tháng 2, các chuyên gia cho rằng, với nhiều yếu tố hỗ trợ từ nền kinh tế vĩ mô cùng với việc kênh chứng khoán vẫn hấp dẫn trong mắt các nhà đầu tư thông qua việc các tài khoản mở mới không hề giảm đi. Thị trường có thể hồi phục dần dần, nhất là khi nhà đầu tư đã bình tĩnh trở lại sau đợt xả hàng quyết liệt, cộng thêm khối ngoại liên tiếp mua ròng.

Theo ông Châu Phạm-chuyên viên phân tích cấp cao của Công ty chứng khoán TP.HCM (HSC), sự "thay máu" dòng tiền đã diễn ra nên mức độ bền vừng của thị trường tăng lên, rủi ro bán tháo sẽ không còn.

Cũng theo ông Châu, phản ứng của các nhà đầu tư trước thông tin về dịch bệnh chỉ mang tính sự kiện hơn là vấn đề cốt lõi tác động đến Vn-Index. Nhiều khả năng nền giá vững chắc quanh 1.100 điểm đã được xây nếu không có thông tin này, thị trường sẽ mất thêm thời gian để thực hiện.

Hơn nữa, đây là tuần giao dịch trọn vẹn trước Tết Nguyên đán nên có thể nhịp độ giao dịch sẽ giảm dần. Thị trường khó xuất hiện nhịp tăng hình chữ V hay các lệnh đua trần, nhưng thay vào đó sẽ dao động trong biên độ hẹp.

Đồng quan điểm, ông Huỳnh Hữu Phước - Trưởng phòng môi giới khách hàng cá nhân của Công ty chứng khoán Rồng Việt (VDSC) cho rằng, theo thông lệ khoảng 5 phiên trước khi bước vào kỳ nghỉ Tết, thị trường sẽ bắt đầu giao dịch trong trạng thái cầm chừng.

Nguyên nhân là nhà đầu tư không mặn mà nắm giữ xuyên Tết vì không biết được trong giai đoạn đó sẽ xuất hiện những biến cố nào có thể ảnh hưởng đến thị trường, như đã xảy ra đầu năm 2020.

"Xu hướng dài hạn vẫn tốt nhưng áp lực chốt lời còn trong 2-3 phiên đầu tuần này, sau đó hạ nhiệt dần", ông Phước nhận định.

Tuy nhiên, khi mà dòng tiền tại thị trường chứng khoán vẫn còn đang yếu ớt là một lựa chọn không hề dễ dàng.

Theo nhận định của một chuyên viên phân tích từ Công ty chứng khoán Tân Việt (TVSI), hiện nhiều mã lớn như FPT, VNM, VHM...vẫn trong quá trình giảm điểm nhưng đây vẫn là những cổ phiếu thuộc nhóm tương đối ổn định.

Cũng theo chuyên viên phân tích này, các mã cổ phiếu của các công ty vốn hoá nhỏ cũng vẫn là sự lựa chọn đáng lưu ý trong bối cảnh lãi suất tiền gửi ngân hàng đang thấp như hiện nay.