Giảm tối đa thủ tục nộp thuế cho doanh nghiệp

Phóng viên: Thưa Bộ trưởng, hiện nay chỉ tính riêng việc kê khai thuế của DN đã mất gần 4 tháng/ năm. Vậy Bộ Tài chính có kế hoạch như thế nào để rút ngắn thời gian trên cho DN?

Bộ trưởng Bộ Tài chính
Đinh Tiến Dũng

Thực hiện Nghị quyết của Chính phủ và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, thời gian vừa qua Bộ Tài chính đã nghiêm túc triển khai, phối hợp với Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam và các tổ chức quốc tế do WB chỉ định, để đánh giá thời gian nộp thuế. Đồng thời, phối hợp chặt chẽ với Hiệp hội DN, Hiệp hội tư vấn thuế, rà soát và thực hiện các chương trình hành động cụ thể nhằm giảm bớt số lần kê khai và giảm thời gian nộp thuế, thực hiện thủ tục hải quan...

Tại Kỳ họp Chính phủ thường kỳ tháng 7 vừa qua, Bộ Tài chính cũng đã trình Chính phủ Nghị quyết tháo gỡ khó khăn vướng mắc, đẩy mạnh sự phát triển của DN. Trong đó, tập trung mạnh mẽ vào nội dung cải cách thủ tục hành chính thuế và hải quan. Theo dự tính, nếu thực hiện được các giải pháp này, sẽ giảm 290 giờ kê khai nộp thuế trên tổng số 537 giờ mà WB đã tính toán trong năm 2012.

Như Bộ trưởng đã chia sẻ, thời gian tới, sẽ có thêm nhiều thủ tục hành chính được bãi bỏ với số giờ lượng tính giảm gần 300 giờ. Vậy xin Bộ trưởng cho biết, khi nào DN sẽ được thụ hưởng những lợi ích này?

Bộ Tài chính đang quyết liệt triển khai các giải pháp thuộc 3 cấp thẩm quyền (của Quốc hội, Chính phủ và của Bộ Tài chính). Theo thẩm quyền của mình, Bộ Tài chính đang thực hiện về rà soát, bãi bỏ các thủ tục không cần thiết, gây phiền hà cho DN, cho người nộp thuế... phấn đấu từ nay đến giữa tháng 9/2014 giảm thời gian kê khai thuế xuống còn 201 giờ. Cụ thể, sẽ sửa đổi các chỉ tiêu kê khai thuế giá trị gia tăng (giảm khoảng 156 giờ); Khắc phục sự khác biệt giữa doanh thu kế toán và doanh thu tính thuế thu nhập DN (giảm khoảng 35 giờ); Khắc phục “nút thắt” giữa chi phí kế toán với chi phí tính thuế (giảm khoảng 10 giờ) và đẩy mạnh kê khai nộp thuế điện tử (giảm khoảng 23 giờ).

Về thẩm quyền của Chính phủ, Bộ Tài chính đã đề xuất các giải pháp hỗ trợ về thuế cho DN để trình Chính phủ, trình Quốc hội ký và gửi sang các bộ, ngành lấy ý kiến. Theo đó, sẽ giảm khoảng 88 giờ đối với số lần kê khai, nộp thuế thu nhập DN và thuế giá trị gia tăng của DN theo quy định hiện nay là 17 lần/năm, tương lai sẽ giảm tiếp xuống còn 5 lần/năm.

Nội dung thuộc thẩm quyền của Quốc hội, tại Nghị quyết của Chính phủ đã thống nhất ủy quyền cho Bộ Tài chính ký trình Quốc hội một số văn bản liên quan tại Kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XIII diễn ra vào cuối năm 2014.

Mạnh tay cắt bỏ các thủ tục không cần thiết!

Được biết, Bộ trưởng đang giữ thêm cả chức danh Chủ tịch Hội đồng quản lý Bảo hiểm xã hội Việt Nam - lĩnh vực cũng không kém phức tạp. Xin hỏi Bộ trưởng đã có kế hoạch cải cách thủ tục hành chính lĩnh vực này?

Cùng với việc đơn giản hóa thủ tục kê khai và nộp thuế, hiện cơ quan Bảo hiểm xã hội Việt Nam cũng đang tiến hành rà soát tất cả hệ thống để làm sao giảm thêm nữa thời gian nộp bảo hiểm xã hội. Theo tính toán của WB, thời gian nộp bảo hiểm xã hội của DN là 335 giờ/năm và theo quy định hiện hành, DN phải kê khai, nộp bảo hiểm xã hội theo hàng tháng. Sau khi rà soát, Bảo hiểm xã hội Việt Nam sẽ có các giải pháp phù hợp, tương tự như các giải pháp cải cách hành chính thuế và hải quan, phấn đấu đến cuối năm 2014 cũng sẽ giảm 1/3 số lần kê khai nộp bảo hiểm xã hội; Cơ bản giảm 50% số giờ kê khai, nộp bảo hiểm xã hội.

Một số nhà đầu tư chứng khoán chia sẻ, khi DN kinh doanh có lãi, đơn vị này đã nộp thuế thu nhập DN nhưng khi nhận cổ tức lại phải nộp thêm 5% thuế nữa. Trong khi đó, người gửi tiền tiết kiệm vào ngân hàng thì lại không mất thuế. Đây có phải là hiện tượng thuế chồng thuế không thưa Bộ trưởng?

Mỗi một sắc thuế có mục tiêu và yêu cầu khác nhau. Tuy nhiên, quá trình cải cách thuế của Việt Nam hiện nay đã hướng theo theo thông lệ của quốc tế. Do đó, khi DN hoạt động có lãi thì phải thực hiện nghĩa vụ về thuế. Cụ thể, từ 1/1/2014 thuế suất thuế phổ thông, thuế thu nhập DN còn 22% (năm 2013 là 25%) và theo lộ trình, đến năm 2016 thuế thu nhập DN phổ thông giảm xuống còn 20%. Những khoản lãi còn lại của DN không được chia cho cổ đông và để lại tái đầu tư thì Luật Thuế thu nhập DN quy định là không phải nộp thêm khoản thuế nào khác. Trường hợp lãi được chia cho các cá nhân và cổ đông thì phải nộp thêm 5% trên số cổ tức được nhận, đấy chính là thuế thu nhập cá nhân.

Như vậy, về bản chất khoản thu nhập cá nhân từ đầu tư vốn góp; từ kinh doanh cũng không khác gì so với các hoạt động kinh doanh khác, đều phải chịu thuế thu nhập cá nhân. Còn đối với lãi suất tiền gửi ngân hàng, sở dĩ không thu thuế thu nhập cá nhân là để khuyến khích người dân trong xã hội tiết kiệm chi tiêu, gửi tiết kiệm, tạo nguồn lực hỗ trợ cho đầu tư phát triển. Chính vì thế, lãi suất tiền gửi tiết kiệm được xem như khoản thu nhập không phải chịu thuế thu nhập cá nhân.

Bài đăng trên Tài chính & Đầu tư số 8 - 2014