Nhiều nội dung cải cách

Thông tư số 33/2023/TT-BTC được Bộ Tài chính ban hành thay thế cho 4 thông tư gồm: Thông tư số 38/2018/TT-BTC; Thông tư số 62/2019/TT-BTC; Thông tư số 47/2020/TT-BTC; Thông tư số 07/2021/TT-BTC với nhiều nội dung cải cách nổi bật nhằm tạo thuận lợi trong khai, nộp C/O.

Theo đó, Thông tư số 33/2023/TT-BTC đã cụ thể hơn quy định về việc khai xuất xứ đối với hàng hóa xuất khẩu, nêu rõ trường hợp xác định được xuất xứ Việt Nam sẽ khai như thế nào và trường hợp không xác định được sẽ khai như thế nào.

Về việc chậm nộp C/O, Thông tư số 33/2023/TT-BTC của Bộ Tài chính không quy định việc khai chậm nộp mà căn cứ trên thời hạn hiệu lực của C/O nộp tại thời điểm nào. Nếu như giấy chứng nhận còn hiệu lực thì sẽ được áp dụng mức thuế suất ưu đãi đặc biệt tại thời điểm đó. Riêng đối với hàng hóa nhập khẩu thuộc diện phải áp dụng hạn ngạch thuế quan hoặc áp dụng biện pháp phòng vệ thương mại thì doanh nghiệp sẽ được chậm nộp trong thời hạn 30 ngày.

Một nội dung cải cách khác là quy định về bảo lãnh nộp thuế trong trường hợp mà chưa có giấy chứng nhận xuất xứ tại thời điểm làm thủ tục hải quan; quy định về trường hợp từ chối C/O. Theo đó, tại thời điểm làm thủ tục nhập khẩu nếu cơ quan hải quan kiểm tra phát hiện C/O đã quá thời hạn hiệu lực theo quy định của pháp luật và theo thông báo của cơ quan cấp nước xuất khẩu về C/O không đảm bảo đáp ứng các tiêu chí về xuất xứ hoặc không có hiệu lực để áp dụng mức thuế suất ưu đãi đặc biệt thì sẽ từ chối ngay.

Thông tư số 33/2023/TT-BTC cũng sửa đổi, bổ sung quy định về xử lý các trường hợp có sự khác biệt về mã số HS; trừ lùi C/O. Đặc biệt, Thông tư số 33/2023/TT-BTC cho phép nộp C/O dưới dạng bản dữ liệu điện tử hoặc là chứng từ điện tử được chuyển đổi từ chứng từ giấy. Hoặc trong trường hợp C/O được cấp trên Cổng Thông tin một cửa quốc gia, doanh nghiệp cũng không phải nộp mà chỉ khai số tham chiếu hoặc số hiệu của C/O ở trên tờ khai hải quan để được hưởng ưu đãi.

Đáp ứng xu hướng tạo thuận lợi thương mại

Theo ông Đào Duy Tám - Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan (Tổng cục Hải quan), Thông tư số 33/2023/TT-BTC đã khắc phục những vướng mắc, bất cập trong quá trình thực hiện các quy định trước đây trong việc: khai và nộp C/O; nộp bổ sung C/O sau khi hàng hóa đã thông quan; nộp C/O đối với trường hợp hàng hóa thay đổi mục đích sử dụng; quy định liên quan đến thời điểm nộp C/O; trừ lùi C/O cho hàng hóa gửi kho ngoại quan...

Những nội dung được quy định tại Thông tư này cũng đáp ứng các phương thức quản lý mới phù hợp với xu hướng tạo thuận lợi thương mại. Theo đó, đã sử dụng chứng từ điện tử thay thế cho chứng từ giấy, bảo lãnh cho hàng hóa nợ, thay đổi hình thức nộp C/O phù hợp mục tiêu hướng tới mô hình hải quan số, hải quan thông minh, hải quan phi giấy tờ trong tương lai của ngành Hải quan.

Để triển khai hiệu quả Thông tư này, ngay sau khi Thông tư ban hành, Tổng cục Hải quan đã phối hợp với các đơn vị tổ chức tập huấn cho doanh nghiệp cũng như hải quan địa phương. Những vấn đề vướng mắc của doanh nghiệp đều được cơ quan Hải quan giải đáp trực tiếp tại các hội thảo, đồng thời tổng hợp để có văn bản hướng dẫn cụ thể đảm bảo doanh nghiệp cũng như cơ quan Hải quan thống nhất cách hiểu và cách thức thực hiện.

Phó Cục trưởng Cục Giám sát quản lý về hải quan lưu ý, doanh nghiệp cần nghiên cứu kỹ các biểu thuế xuất khẩu, nhập khẩu ưu đãi đã được Chính phủ ban hành, nắm bắt rõ những yêu cầu liên quan đến C/O để đảm bảo đúng quy định mới được hưởng ưu đãi. Đặc biệt, với các hiệp định thế hệ mới, Việt Nam phải ký thỏa thuận thống nhất biểu thuế đối với từng quốc gia tham gia hiệp định, mỗi biểu lại có những quy định riêng.

Ngoài ra, doanh nghiệp phải khai báo chi tiết theo đúng hướng dẫn tại Thông tư vì có nhiều nội dung khai báo thiếu, không đính kèm chứng từ liên quan và không thuộc điểm được khai bổ sung, sửa chữa thì có thể bị cơ quan hải quan áp dụng xử lý vi phạm hành chính theo quy định.

Có thể nói, Thông tư số 33/2023/TT-BTC với nhiều nội dung cải cách được ban hành đã góp phần tạo thuận lợi thương mại, rút ngắn thời gian thông quan hàng hóa xuất nhập khẩu và cải cách thủ tục hành chính; đảm bảo tính minh bạch về xuất xứ hàng hóa.