Thúc đẩy hợp tác đầu tư, thương mại và ngoại giao giữa Việt Nam và châu Phi

Minh Khôi

Nhận lời mời của Chính phủ Cộng hoà Liên bang Nigeria, Cộng hòa Cameroon và Cộng hòa Nam Phi, Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ có chuyến thăm, làm việc tại các quốc gia châu Phi này từ ngày 28/10 đến ngày 6/11/2019. Chuyến thăm có ý nghĩa quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ nhiều mặt giữa Việt Nam với các quốc gia này.

Chuyến thăm và làm việc của Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ góp phần thúc đẩy và tăng cường quan hệ ngoại giao, hợp tác đầu tư, thương mại giữa song phương giữa Việt Nam với các quốc gia châu Phi.

Sự kiện này cũng tạo cơ hội để các bên tìm cách tháo gỡ những vướng mắc, khó khăn của cộng động doanh nghiệp khi đầu tư vào lĩnh vực viễn thông; tăng cường phối hợp trong giải quyết các vấn đề hai bên cùng quan tâm tại diễn đàn Liên Hợp quốc; tranh thủ sự ủng hộ của các quốc gia dành cho Việt Nam phát triển quan hệ với AU, khối ECOWAS và khối CEMAC...

Hiện nay, Nigeria, Cameroon và Nam Phi đều có vai trò rất quan trọng về chính trị, kinh tế tại châu Phi. Cameroon có quan hệ hữu nghị truyền thống, là đối tác đầu tư-thương mại quan trọng hàng đầu của Việt Nam tại khu vực Trung Phi với kim ngạch thương mại song phương đạt 200 triệu USD. Cameroon là quốc gia đứng thứ 12/72 quốc gia và vùng lãnh thổ mà Việt Nam đã đầu tư với tổng vốn đăng ký trên 1 tỷ USD cho 4 dự án, tiêu biểu có dự án viễn thông Nexttel của Tập đoàn Viettel. Hiện Cameroon cũng là nền kinh tế lớn nhất khu vực Trung Phi, đầu tàu của Cộng đồng Kinh tế và Tiền tệ Trung Phi (CEMAC). 

Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tặng quà lưu niệm cho Đại sứ quán Việt Nam tại Nigeria. Ảnh: VGP
Phó Thủ tướng Chính phủ Vương Đình Huệ tặng quà lưu niệm cho Đại sứ quán Việt Nam tại Nigeria. Ảnh: VGP

Trong khi đó, Nigeria là nền kinh tế hàng đầu của châu Phi và lớn nhất khu vực châu Phi Nam sa mạc Sahara với GDP theo sức mua đạt hơn 1,1 nghìn tỷ USD. Nigeria đang khẳng định vai trò và đóng góp tích cực tại các diễn đàn quốc tế, đặc biệt là diễn đàn Liên Hợp Quốc, Liên minh châu Phi (AU), Cộng đồng Kinh tế các nước Tây Phi (ECOWAS)... 

Được biết, kim ngạch thương mại hai chiều giữa hai quốc gia tăng liên tục, từ 288,4 triệu USD năm 2014 lên 456,3 triệu USD năm 2018, đưa Nigeria trở thành một trong những đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam tại châu Phi. Tuy nhiên, cán cân thương mại đang “lệch” nhiều về phía Nigeria khi Việt Nam là nhà nhập khẩu lớn về hạt điều từ quốc gia này (300 triệu USD) và Nigeria - quốc gia đông dân nhất châu Phi với 200 triệu người - vẫn còn nhiều cơ hội để các doanh nghiệp Việt Nam tìm kiếm cơ hội giao thương, đầu tư.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tiếp đoàn Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam. Ảnh: VGP
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tiếp đoàn Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam. Ảnh: VGP

Trong khi đó, kim ngạch song phương giữa Việt Nam và Nam Phi luôn duy trì ở mức khoảng 1 tỷ USD trong 5 năm gần đây. Hai nước đã xây dựng được các cơ chế hợp tác song phương quan trọng như Diễn đàn Đối tác liên Chính phủ, Ủy ban hỗn hợp Thương mại, Đối thoại Quốc phòng. Nam Phi được coi là đối tác “hợp tác phát triển” quan trọng bậc nhất tại châu lục của Việt Nam trong nhiều lĩnh vực quan trọng như chính trị, ngoại giao, an ninh, quốc phòng, thương mại.

Trong khuôn khổ chuyến thăm, tối 28/10 (rạng sáng ngày 29/10 giờ Việt Nam) khi tới Thủ đô Abuja (Nigeria), đoàn công tác đã tới thăm Đại sứ quán Việt Nam, bắt đầu hoạt động đầu tiên tại Nigeria và chuyến công tác tại châu Phi. Tại buổi làm việc, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ thông báo về tình hình kinh tế ở trong nước như: Kinh tế vĩ mô duy trì ổn định, lạm phát được kiểm soát thấp hơn mục tiêu đề ra; các cân đối lớn của nền kinh tế được cải thiện, an sinh xã hội được quan tâm đảm bảo; môi trường đầu tư, kinh doanh từng bước được cải thiện...

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ yêu cầu Đại sứ quán Việt Nam tại Nigeria tích cực quảng bá hình ảnh về đất nước Việt Nam hoà bình, thân thiện và năng động đến cộng đồng doanh nghiệp và người dân Nigeria, góp phần tăng cường hiểu biết lẫn nhau giữa hai quốc gia, dân tộc. “Việt Nam phải tiếp tục mở rộng thị trường xuất khẩu, thương mại và đầu tư, trong đó châu Phi là địa bàn quan trọng, nhất là các lĩnh vực nông nghiệp, viễn thông”, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tặng quà lưu niệm cho Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam. Ảnh: VGP
Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ tặng quà lưu niệm cho Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam. Ảnh: VGP

Sáng 29/10 (chiều Việt Nam), tại Thủ đô Abuja, Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ đã tiếp đoàn Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam tới chào xã giao. Ông Sani Bako - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam cho biết, Hiệp hội nhận được sự ủng hộ tích cực của Chính phủ Nigeria và Đại sứ quán Việt Nam tại Thủ đô Abuja. Trong tháng 12 tới, Hiệp hội sẽ cử đoàn cấp cao do Chủ tịch Hiệp hội dẫn đầu sang tham dự Hội trợ triển lãm quốc tế TP. Hồ Chí Minh, tiếp xúc với đại diện Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI), các doanh nghiệp tại Việt Nam. Ông Bako đánh giá cao chuyến thăm của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ và Đoàn công tác Chính phủ Việt Nam sẽ tạo ra bước phát triển mới cho quan hệ ngoại giao, kinh tế giữa hai nước và mong muốn thương mại hai chiều hai nước sẽ tăng trưởng không ngừng trong thời gian tới.

Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ hoan nghênh các tổ chức, doanh nghiệp của Nigeria đã thành lập Hiệp hội Doanh nghiệp Nigeria-Việt Nam và đề nghị phía Việt Nam cũng cần thành lập hiệp hội doanh nghiệp Việt Nam-Nigeria để tăng cường quan hệ đối tác. Phó Thủ tướng đề nghị Hiệp hội và các doanh nghiệp Việt Nam trước hết tập trung thúc đẩy hợp tác thương mại ngành hàng hạt điều đều là thế mạnh riêng của mỗi nước. Đồng thời, chú trọng một số nông sản chủ lực như lúa gạo, cà phê mà Việt Nam muốn tăng cường nhập khẩu sang Nigeria và bảo đảm cân bằng thương mại giữa hai nước...