Thời gian qua, thương mại điện tử đã và đang trở thành lĩnh vực có ảnh hưởng quan trọng đến tăng trưởng kinh tế của các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Điều này đặt ra thách thức mới đối với công tác quản lý thuế như: khả năng quản lý đầy đủ các nguồn thu, người nộp thuế; yêu cầu chuyển đổi phương pháp quản lý hiện đại, phù hợp thông lệ quốc tế.

Nhằm đáp ứng yêu cầu này, ngành Thuế đã triển khai hàng loạt giải pháp theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ cũng như Bộ Tài chính. Các giải pháp trọng tâm bao gồm hoàn thiện hệ thống pháp luật và chính sách thuế liên quan đến thương mại điện tử, triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, xây dựng cơ sở dữ liệu lớn và ứng dụng công nghệ hiện đại trong quản lý thuế.

Một trong những bước đột phá quan trọng của ngành Thuế là việc triển khai Cổng Thông tin điện tử dành cho Nhà cung cấp nước ngoài (NCCNN) từ tháng 3/2022. Cổng thông tin này cho phép các tổ chức quốc tế thực hiện đăng ký, kê khai và nộp thuế trực tiếp từ bất kỳ nơi nào trên thế giới. Tính đến nay, 119 nhà cung cấp nước ngoài đã sử dụng cổng này, đóng góp tổng số thuế lên tới 8.687 tỷ đồng trong năm 2024.

Song song với đó, Tổng cục Thuế đã đưa vào vận hành Cổng thông tin thương mại điện tử vào tháng 12/2022 để tiếp nhận thông tin từ doanh nghiệp và cá nhân kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử. Đến nay, có 439 sàn thương mại điện tử đã gửi thông tin đến cơ quan thuế, góp phần quan trọng trong việc định danh và quản lý hơn 68.000 tổ chức, 502.000 cá nhân kinh doanh trong nước và hơn 330 tổ chức, cá nhân nước ngoài.

Công tác triển khai hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền cũng đạt được những kết quả đáng ghi nhận. Đến cuối năm 2024, có hơn 90.900 doanh nghiệp và hộ kinh doanh đã đăng ký sử dụng, với tổng số hóa đơn phát hành đạt 1,23 tỷ hóa đơn. Giải pháp này không chỉ giúp minh bạch hóa giao dịch mà còn giảm thiểu rủi ro trong quản lý thuế.

Để tạo điều kiện thuận lợi hơn cho hộ kinh doanh và cá nhân kinh doanh trên nền tảng số, ngành Thuế đã chính thức triển khai Cổng Thông tin điện tử dành riêng cho đối tượng này từ ngày 19/12/2024. Cổng thông tin mới cho phép thực hiện đăng ký, khai thuế và nộp thuế một cách dễ dàng, đồng thời đảm bảo tính chính xác và minh bạch trong các giao dịch trực tuyến.

Nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, ngành Thuế đã đẩy mạnh kết nối và chia sẻ dữ liệu với các bộ, ngành và tổ chức liên quan. Cụ thể, cơ quan thuế đã kết nối với Bộ Công an để sử dụng cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư; hợp tác với Bộ Công Thương để thu thập thông tin từ gần 1.000 sàn thương mại điện tử và các chủ sở hữu sàn; trao đổi dữ liệu với các ngân hàng thương mại về 165 triệu tài khoản thanh toán; và phối hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông để quản lý thông tin từ 130 tổ chức hoạt động trong lĩnh vực viễn thông, quảng cáo, phát thanh và truyền hình.

Ngoài ra, cơ quan thuế cũng chủ động thu thập dữ liệu từ các sàn thương mại điện tử lớn như Shopee, Lazada, Tiki, và sử dụng công cụ quét dữ liệu trên internet để đối chiếu thông tin thu thập được với dữ liệu kê khai thuế của người nộp thuế. Kết quả từ các cuộc thanh tra, kiểm tra cũng là nguồn thông tin quan trọng giúp nâng cao hiệu quả quản lý.

Có thể thấy, tất cả những nỗ lực này đã giúp Tổng cục Thuế cơ bản xây dựng được cơ sở dữ liệu quản lý thuế thương mại điện tử toàn diện, phục vụ hiệu quả cho công tác đánh giá rủi ro và quản lý hoạt động kinh doanh trực tuyến. Việc đẩy mạnh kết nối, chia sẻ dữ liệu không chỉ góp phần thúc đẩy sự phát triển bền vững của thương mại điện tử mà còn ngăn ngừa thất thu thuế, góp phần vào sự phát triển kinh tế của Đất nước.