Tìm lối thoát cho nợ xấu bất động sản
Thời gian qua, thị trường bất động sản (BĐS) đã có những phục hồi tích cực. Tuy nhiên, nợ xấu vẫn là một vấn đề cần phải được quan tâm giải quyết trong thời gian tới nhằm tháo gỡ tận gốc khó khăn cho thị trường.
Thực tế cho thấy, thị trường BĐS đã có nhiều khởi sắc nhưng chủ yếu tại phân khúc trung bình và khá, do những DN có năng lực tài chính thực hiện. Còn đối với những dự án có nợ xấu thì vẫn án binh bất động.
Nhận định về vấn đề trên, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trịnh Đình Dũng cho rằng: Trong thời gian qua, mặc dù trải qua nhiều giai đoạn khó khăn, nhưng thị trường BĐS đã được điều chỉnh bằng các giải pháp phù hợp để tiếp tục phát triển, đồng thời cũng đã diễn ra sự sàng lọc mạnh các nhà đầu tư.
Điều này được thể hiện khi các nhà đầu tư có năng lực, hoạt động chuyên nghiệp, có chiến lược dài hạn, đầu tư tập trung không dàn trải, có uy tín... đã huy động được các nguồn lực để vượt qua các giai đoạn khó khăn của thị trường, đến nay tiếp tục phát triển tốt.
Bên cạnh đó, các dự án phát triển nhà ở được triển khai tốt, nhất là tại phân khúc nhà ở trung bình và nhà ở xã hội, đã làm thay đổi về chất nguồn cung - cầu hàng hóa thị trường BĐS, sản phẩm BĐS. Các dự án nhà ở đã đáp ứng được nhu cầu đa dạng và thiết thực của người dân có nhu cầu ở thực và nhu cầu của các nhà đầu tư trên thị trường.
Tuy nhiên, vẫn còn một số nhà đầu tư thiếu tầm nhìn và chiến lược dài hạn, năng lực yếu, đầu tư kinh doanh ăn xổi, không chú trọng đến quyền lợi của khách hàng đều lâm vào tình trạng khó khăn nợ xấu, dự án bị đình trệ. Các dự án này hiện nay vẫn còn đang là vấn đề tồn tại của thị trường BĐS.
Chính vì vậy, theo Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng, để tháo gỡ khó khăn cho các dự án này, đòi hỏi cần có sự nỗ lực từ nhiều phía. Trong giai đoạn từ năm 2012 đến nay, Bộ Xây dựng đã đề xuất Chính phủ ban hành và phối hợp cùng với các Bộ, ngành, địa phương thực hiện rà soát phân loại dự án; cho phép thực hiện chuyển đổi dự án nhà ở thương mại sang nhà ở xã hội, chia nhỏ diện tích căn hộ, khuyến khích và hỗ trợ phát triển các dự án nhà ở xã hội, các địa phương xây dựng và thực hiện chiến lược phát triển nhà ở...
Hiện tại, Bộ Xây dựng đang hoàn thiện Nghị định hướng dẫn thi hành Luật Kinh doanh BĐS 2014 thay thế Nghị định số 153/2007/NĐ-CP để kịp ban hành. Trong đó sẽ hướng dẫn cụ thể và chi tiết các nội dung liên quan về chuyển nhượng dự án được quy định trong Luật. Cùng với đó, ngày 25/11/2014, Quốc hội cũng đã thông qua Luật Nhà ở, trong đó quy định về việc thế chấp và xử lý tài sản thế chấp là dự án đầu tư xây dựng nhà ở. Các quy định này cùng với các quy định về chuyển nhượng dự án quy định tại Luật Kinh doanh BĐS 2014 sẽ góp phần hoàn chỉnh hệ thống các quy định pháp luật nhằm tháo gỡ khó khăn, bất cập về chuyển nhượng dự án, xử lý nợ xấu…
Với sự khởi sắc của thị trường BĐS tại mọi phân khúc nhà ở, đặc biệt là nhà ở trung bình, nhà ở xã hội đang có tỷ lệ giao dịch tốt nhất hiện nay, đã đem lại chỗ ở ổn định cho hàng trăm gia đình có nhu cầu. Tuy nhiên, có không ít ý kiến cho rằng, vẫn chỉ có khoảng 50% người mua BĐS là có nhu cầu thực về nhà ở, còn lại khoảng 50% mua để đầu cơ. Nếu đúng như vậy thì có thể sẽ lại tái diễn kịch bản làn sóng đầu cơ như trước đây, khiến cho thị trường BĐS trầm lắng, phục hồi chậm…
Theo Bộ trưởng Trịnh Đình Dũng, tháo gỡ khó khăn cho thị trường BĐS phải gắn với việc thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở, để sản phẩm của thị trường BĐS đến được với mọi người dân, đặc biệt là việc tập trung phát triển nhà ở xã hội phục vụ cho nhu cầu của các đối tượng chính sách xã hội, người nghèo, người có thu nhập thấp. Vấn đề này đang được các cấp, các ngành, các địa phương tập trung triển khai thực hiện.
Bộ trưởng cho biết, việc bắt đầu triển khai thi hành Luật Nhà ở, Luật Kinh doanh BĐS từ ngày 01/7/2015 với nhiều quy định mới để thị trường BĐS nói chung và thị trường nhà ở nói riêng phát triển một cách ổn định, lành mạnh thì có thể dự báo tình hình thị trường BĐS thời gian tới sẽ tiếp tục có những chuyển biến tích cực, tiếp tục tăng trưởng.
Cụ thể, lượng giao dịch tiếp tục tăng, kể cả ở phân khúc căn hộ trung, cao cấp nhưng không quá đột biến. Giá cả tiếp tục ổn định. Một số dự án có tiến độ tốt, đang chuẩn bị hoàn thành hoặc đã hoàn thành, gần trung tâm, có vị trí đẹp, hạ tầng tốt thì giá bán sẽ có tăng ít nhiều…
Đồng thời, lượng hàng tồn kho tiếp tục giảm nhưng chậm. Xu hướng mua bán sáp nhập các dự án tiếp tục tăng. Nhiều dự án trước kia tạm dừng sẽ được tiếp tục triển khai trở lại. Nhiều dự án mới có vị trí tốt sẽ được khởi công. Lượng cung ở phân khúc nhà ở xã hội và nhà ở thương mại có diện tích vừa và nhỏ sẽ tăng đáng kể để đáp ứng nhu cầu về nhà ở của các đối tượng chính sách xã hội, người nghèo, người thu nhập thấp, thu nhập trung bình…
Sau khi thị trường BĐS đã trải qua nhiều giai đoạn biến động (sụt giảm, phục hồi, phát triển), đến nay đã có sự thanh lọc khá mạnh và sâu rộng. Các giao dịch BĐS hiện nay phần lớn được thực hiện bởi người dân có nhu cầu thực về nhà ở. Đây là một nhân tố quan trọng đảm bảo cho sự phát triển bền vững của thị trường.
Vì vậy, để các hoạt động đầu tư được thực hiện hiệu quả, các DN cần có năng lực tài chính, tầm nhìn dài hạn, có chiến lược và kế hoạch đầu tư bài bản, bền vững, có tính chuyên nghiệp cao… Nếu đáp ứng được những yêu cầu trên thì sẽ giảm thiểu được nhiều rủi ro khi tham gia đầu tư BĐS…