Tuyên bố trên được ông Trump đưa ra giữa lúc thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 giữa Mỹ và Trung Quốc đang trong giai đoạn thành hình, với mục tiêu của Mỹ là hoàn tất việc ký kết trước khi Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á-Thái Bình Dương (APEC) diễn ra tại Chile từ ngày 16-17/11/2019. Đây là thỏa thuận mà hai nước đạt được trong vòng đàm phán cấp cao diễn ra ở Washington vào đầu tháng 10, song mới chỉ là thỏa thuận “miệng”, chưa thành văn bản.

“Thỏa thuận với Trung Quốc đang diễn ra rất tốt. Họ muốn đi tới một thỏa thuận. Họ đại khái là muốn ký thỏa thuận vì chuỗi cung ứng của họ đang lao dốc”, ông Trump nói. 

Tuần trước, Tổng thống Mỹ cũng bày tỏ hy vọng thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 sẽ được ký kết vào giữa tháng 11. Đồng thời, ông Trump cho hay các vấn đề của thỏa thuận ở giai đoạn 2 sẽ được giải quyết theo nhiều cách dễ dàng hơn nhiều so với những vấn đề ở giai đoạn 1.

Tuy nhiên, theo đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer, giữa hai bên vẫn còn tồn tại nhiều vấn đề lớn chưa thể thống nhất. Được biết, các cuộc gặp cấp thứ trưởng giữa Mỹ và Trung Quốc đã diễn ra vào hôm qua, và ông Lighthizer cùng Bộ trưởng Bộ Tài chính Steven Mnuchin dự kiến tiếp tục trao đổi với các nhà đàm phán thương mại cấp cao nhất của Trung Quốc để nhanh chóng đi đến thoả thuận.

Dẫu vậy, Bộ trưởng Bộ Thương mại Wilbur Ross cho biết, thời điểm ký thỏa thuận không quan trọng bằng việc đạt "thỏa thuận đúng đắn". Trong khi đó, cố vấn kinh tế Nhà Trắng Larry Kudlow lại nói thuế quan 15% mà Mỹ định áp trên nhiều mặt hàng tiêu dùng nhập từ Trung Quốc có thể được hoãn lại nếu đàm phán tiến bộ.

Ở chiều ngược lại, Phó Thủ tướng Trung Quốc Lưu Hạc cũng phát đi tín hiệu lạc quan tương tự. Bloomberg News dẫn lời ông Lưu tại một sự kiện vào thứ Bảy tuần trước như sau: “Trung Quốc và Mỹ đã đạt được tiến bộ đáng kể trên nhiều khía cạnh, cũng như đặt nền móng quan trọng cho thoả thuận giai đoạn 1”.

Song, dù đàm phán thương mại có chiều hướng tích cực, Trung Quốc vẫn muốn được Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) cho phép trả đũa Mỹ bằng hàng rào thuế quan trị giá 2,4 tỷ USD, vì Washington không tuân thủ một phán quyết của WTO trong một vụ việc từ thời Tổng thống Barack Obama, theo Reuters.

Hồi tháng 7/2019, toà trọng tài WTO ra phán quyết Mỹ không tuân thủ đầy đủ phán quyết WTO trong vụ kiện nói trên và có thể bị Trung Quốc trừng phạt nếu không gỡ bỏ một số hàng rào thuế quan nhất định đã vi phạm phán quyết.

Đến tháng 8/2019, WTO "bật đèn xanh" cho phép Bắc Kinh triển khai biện pháp trừng phạt. Khi đó, Mỹ tuyên bố không coi phán quyết của WTO là hợp pháp, và cho rằng toà trọng tài đã "đưa ra diễn giải pháp lý không chính xác trong tranh chấp này".