Về báo cáo tổng hợp thông tin tài chính theo quy ước
Ngày 14/2/2022, Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư số 10/2022/TT-BTC quy định báo cáo tổng hợp thông tin tài chính theo quy ước, trong đó bao gồm nội dung: tình hình tài chính, kết quả hoạt động, thuyết minh báo cáo tổng hợp tình hình tài chính...
Nguyên tắc chung khi lập báo cáo tổng hợp (BCTH) tình hình tài chính (TTTC) theo quy ước. Tổng hợp TTTC theo quy ước là việc doanh nghiệp (DN) thu thập, phân loại, tổng hợp và trình bày TTTC nhằm minh họa ảnh hưởng của sự kiện hoặc giao dịch trọng yếu đối với TTTC chưa điều chỉnh của DN nếu giả định sự kiện đã xảy ra hoặc giao dịch đã được thực hiện tại thời điểm lựa chọn.
Việc tổng hợp thông tin này gồm các bước sau: Xác định nguồn TTTC chưa điều chỉnh được sử dụng để tổng hợp TTTC theo quy ước; Ghi nhận các điều chỉnh theo quy ước vào TTTC chưa điều chỉnh cho mục đích trình bày TTTC theo quy ước.
Các điều chỉnh theo quy ước bao gồm: Các điều chỉnh đối với TTTC chưa điều chỉnh để minh họa cho ảnh hưởng của sự kiện hoặc giao dịch trọng yếu nếu giả định sự kiện đã xảy ra hoặc giao dịch đã được thực hiện tại một ngày trước đó được chọn cho mục đích minh họa; Các điều chỉnh đối với TTTC chưa điều chỉnh mà cần thiết cho việc tổng hợp TTTC theo quy ước trên cơ sở nhất quán với khuôn khổ về lập và trình bày báo cáo tài chính (BCTC) được áp dụng của đơn vị báo cáo và với chính sách kế toán phù hợp với khuôn khổ đó. Trình bày kết quả TTTC theo quy ước và những thuyết minh kèm theo.
Nguồn các thông tin chưa điều chỉnh để lập BCTH tình hình tài chính theo quy ước và BCTH kết quả hoạt động theo quy ước quy định tại Điều 6 Thông tư này là BCTC (Bảng cân đối kế toán) và Báo cáo kết quả hoạt động (Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh) cho giai đoạn BCTH TTTC theo quy ước. Đối với DN là công ty mẹ phải lập báo cáo tài chính hợp nhất thì thông tin chưa điều chỉnh được sử dụng để lập BCTH tình hình tài chính theo quy ước và BCTH kết quả hoạt động theo quy ước là Báo cáo tình hình tài chính hợp nhất (Bảng cân đối kế toán hợp nhất) và Báo cáo kết quả hoạt động hợp nhất (Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh hợp nhất).
BCTH TTTC theo quy ước được lập trên cơ sở giả định hoạt động cơ cấu lại, tách công ty đã được hoàn tất trong giai đoạn BCTH TTTC theo quy ước. Quy định cụ thể nguyên tắc lập được quy định tại khoản 2 và khoản 3 Điều 6 Thông tư số 10/2022/ TT-BTC.
Kỹ thuật sử dụng để tổng hợp TTTC theo quy ước được thực hiện theo quy định của chế độ kế toán, chuẩn mực kế toán Việt Nam hiện hành. DN không áp dụng các quy định về kế toán tạm thời theo Chuẩn mực kế toán Việt Nam số 11 - Hợp nhất kinh doanh.
BCTH TTTC theo quy ước phải thực hiện các điều chỉnh theo quy ước đối với ảnh hưởng của các giao dịch tài trợ vốn bổ sung (vốn vay hoặc vốn chủ sở hữu) để hoàn thành giao dịch cơ cấu lại, thường bao gồm điều chỉnh cho khoản vốn bổ sung và các chi phí liên quan, ví dụ như gốc vay, chi phí lãi vay.
Khi thỏa thuận về giao dịch cơ cấu lại cho phép điều chỉnh giá phí tùy thuộc vào sự kiện trong tương lai, DN phải thuyết minh trong BCTH thông tin theo quy ước các điều khoản của thỏa thuận liên quan đến điều chỉnh giá phí và ảnh hưởng có thể có của điều chỉnh này đối với thu nhập trong tương lai.
Các điều chỉnh theo quy ước trên BCTH TTTC theo quy ước phải được ghi nhận nhất quán với khuôn khổ lập báo cáo tài chính và chính sách kế toán được áp dụng cho các sự kiện hoặc giao dịch này trên báo cáo tài chính của DN hình thành sau cơ cấu lại, tách công ty trừ trường hợp có quy định khác tại Thông tư số 10/2022/TT-BTC.
BCTH TTTC theo quy ước chỉ ghi nhận các điều chỉnh theo quy ước cho các sự kiện có đồng thời các đặc điểm sau: Có liên quan trực tiếp đến hoạt động cơ cấu lại, tách công ty; Đã phát sinh đến thời điểm phải lập BCTH TTTC theo quy ước; Được chứng minh bằng các bằng chứng thực tế.
Các sự kiện phát sinh trực tiếp từ hoạt động cơ cấu lại, tách công ty và sẽ không phát sinh lại trong các kỳ sau không được phản ánh vào BCTH kết quả hoạt động theo quy ước mà chỉ phản ánh vào BCTH TTTC theo quy ước. DN phải nêu rõ ràng những sự kiện này không được phản ánh trong BCTH kết quả hoạt động theo quy ước và thuyết minh các khoản thu nhập, chi phí và các ảnh hưởng của thuế liên quan.
BCTH TTTC theo quy ước không phản ánh các thông tin mang tính dự báo, xét đoán, thông tin về các sự kiện chưa phát sinh, ví dụ như các thông tin về các ảnh hưởng có thể xảy ra hoặc kỳ vọng sẽ xảy ra liên quan đến các giao dịch mà Ban Giám đốc DN dự kiến sẽ thực hiện do ảnh hưởng của hoạt động cơ cấu lại, tách công ty.
BCTH TTTC theo quy ước và BCTH kết quả hoạt động theo quy ước phải trình bày riêng số liệu trước khi thực hiện các điều chỉnh theo quy ước, các điều chỉnh theo quy ước cho từng hoạt động cơ cấu lại, tách công ty và BCTH theo quy ước. DN phải giải thích chi tiết cho từng điều chỉnh theo quy ước trong Thuyết minh BCTH TTTC theo quy ước.
Trường hợp DN có nhiều hoạt động cơ cấu lại, tách công ty phải lập BCTH TTTC theo quy ước thì DN phải trình bày riêng biệt điều chỉnh theo quy ước cho từng giao dịch trên BCTH thông tin TTTC theo quy ước và BCTH thông tin kết quả hoạt động theo quy ước.
Các ảnh hưởng của thuế phải được tính toán dựa trên thuế suất có hiệu lực theo quy định của pháp luật về thuế trong giai đoạn lập BCTH kết quả hoạt động theo quy ước.
Trường hợp tại thời điểm ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại, thuế thu nhập hoãn lại phải trả DN đã biết trước sẽ có sự thay đổi về thuế suất thuế TNDN trong tương lai, nếu tài sản thuế thu nhập hoãn lại, thuế thu nhập hoãn lại phải trả sẽ được hoàn nhập khi thuế suất mới đã có hiệu lực thì DN áp dụng thuế suất mới đó để ghi nhận tài sản thuế thu nhập hoãn lại, thuế thu nhập hoãn lại phải trả trong BCTH TTTC theo quy ước.