Phát biểu tại hội nghị, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan Nguyễn Công Bình đánh giá cao sự nỗ lực của Cục Hải quan Hà Nội cùng với một số đơn vị thuộc Tổng cục Hải quan trong việc xây dựng cơ sở pháp lý đến chuẩn bị hệ thống để triển khai giám sát hàng hóa tự động tại sân bây quốc tế Nội Bài. 

Phó Tổng cục trưởng Nguyễn Công Bình nhấn mạnh, đây là lần đầu tiên Việt Nam có hệ thống tự động hoá kết nối giữa cơ quan Hải quan với DN kinh doanh tại cảng hàng không và các cơ quan quản lý trên địa bàn, đồng thời tiếp nhận được thông tin hàng hóa trước, phù hợp với tiêu chuẩn quốc tế cũng như quy định của Việt Nam. 

Các giải pháp mới của ngành Hải quan nhằm mục tiêu áp dụng phương pháp quản lý hải quan hiện đại, theo thông lệ quốc tế, cũng như thuận lợi tối đa cho hoạt động xuất nhập khẩu qua đường hàng không. Đặc biệt, trong bối cảnh tập trung phát triển logistics tại Thủ đô, thì hệ thống quản lý giám sát hàng hoá và các ứng dụng công nghệ thông tin sẽ là công cụ hữu hiệu giúp cơ quan Hải quan và các hãng hàng không nhanh chóng lưu thông hàng hoá, quản lý nhà nước hiệu lực, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ.

Về quá trình triển khai hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động đối với hàng hóa XK, NK, quá cảnh tại Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, Phó Cục trưởng Cục Hải quan Hà Nội Trần Quốc Định cho biết, Cục Hải quan Hà Nội đã có quá trình chuẩn bị kỹ lưỡng từ năm 2016, trong đó cơ quan Hải quan đã khảo sát thực tế và làm việc với các kho hàng không, cảng hàng không quốc tế Nội Bài, cảng vụ hàng không miền Bắc và các hãng hàng không. 

Đồng thời, Cục Hải quan Hà Nội phối hợp với các đơn vị thuộc Tổng cục hoàn thành đề xuất bài toán nghiệp vụ quản lý đối với hàng hóa đường hàng không; xây dựng chức năng hệ thống, các chỉ tiêu thông tin cần tiếp nhận điện tử và các quy định pháp lý để triển khai.

Cục Hải quan Hà Nội đã phối hợp trực tiếp với Cục Công nghệ thông tin và Thống kê hải quan, các doanh nghiệp kinh doanh kho hàng không và Hãng hàng không Vietnam Airlines lập nhóm chuyên gia gồm những người có kinh nghiệm trong các lĩnh vực công nghệ thông tin, khai thác hàng hóa, am hiểu về điện văn hàng không, vận đơn điện tử. Thiết lập cơ chế đối thoại, trao đổi thông qua email, điện thoại và họp nhóm làm việc trực tiếp hai tuần/lần. Tổ chức khảo sát và tham khảo ý kiến của các hãng hàng không, doanh nghiệp cảng và các công ty dịch vụ mặt đất về quy trình khai thác hàng hóa, quy trình gửi/nhận thông tin điện tử...

Phó Cục trưởng Trần Quốc Định cho biết, các công đoạn chuẩn bị đã được thực hiện nghiêm túc, với cường độ làm việc cao. Cho đến nay hệ thống đã được chính thức triển khai thí điểm từ 16/10.

Hệ thống quản lý, giám sát hải quan tự động đối với hàng hóa XK, NK, quá cảnh sẽ được triển khai theo phương thức cuốn chiếu, đầu tiên là Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hóa Nội bài (NCTS); tiếp sau Kho hàng không ALSC (của Công ty TNHH MTV Nhà ga hàng hoá) và kho hàng không ACSV (của Công ty cổ phần Dịch vụ hàng hóa hàng không) sẽ hoàn thành việc triển khai trong tháng 11/2017. Sau đó, Cục Hải quan Hà Nội sẽ tiếp tục triển khai với các kho hàng không kéo dài trên địa bàn quản lý; với DN chuyển phát nhanh.

Tại hội nghị đại diện Công ty Cổ phần Dịch vụ Hàng hóa Nội Bài (NCTS) cho biết, quá trình chuẩn bị triển khai của DN đã được cơ quan Hải quan hỗ trợ thường xuyên. Bản thân DN đã ý thức được ý nghĩa của hệ thống trong việc thúc đẩy thời gian thông quan hàng hóa vận chuyển đường hàng không. Chính vì vậy, DN đã có sự chuẩn bị kỹ lưỡng từ nhân lực đến hệ thống CNTT để sẵn sàng kết nối thông tin với cơ quan Hải quan.

Theo quy định về quản lý, giám sát tự động đối với hàng hóa đường hàng không, cơ quan Hải quan dựa trên thông tin trước chuyến bay, hàng hóa được cấp số định danh. Số định danh này gắn với tờ khai XNK. Doanh nghiệp kinh doanh kho phải gửi thông tin hàng nhập kho, xuất kho, danh sách hàng sai khác... kèm theo số định danh cho cơ quan Hải quan trong quá trình khai thác hàng hóa.

Cơ quan Hải quan quản lý được hàng tồn kho và trạng thái của mỗi lô hàng tại thời điểm bất kỳ. Đồng thời, có thể thực hiện đánh giá rủi ro và lập danh sách cần soi chiếu trước đối với hàng hóa xếp dỡ, lưu giữ tại kho hàng không. Hệ thống cũng cho phép kết nối tờ khai XNK để phân luồng khi hàng đến, giúp hạn chế trình trạng hủy tờ khai. 

Được biết, trên cơ sở kết quả thí điểm tại sân bay quốc tế Nội Bài, Tổng cục Hải quan sẽ đánh giá rút kinh nghiệm, triển khai mở rộng ra các sân bay khác.