Công văn của BHXH Việt Nam nêu, theo quy định tại Khoản 2, Điều 5, Chương I, Quyết định số 60/2015/QĐ-TTg ngày 27/11/2015 của Thủ tướng Chính phủ quy định cơ chế quản lý tài chính về BHXH, BHYT, BH thất nghiệp và chi phí quản lý BHXH, BHYT, BH thất nghiệp (Quyết định số 60/TTg) thì sau khi nhận được Quyết định giao dự toán của Thủ tướng Chính phủ, BHXH Việt Nam có trách nhiệm giao dự toán cho các đơn vị trực thuộc, BHXH Bộ Quốc phòng, BHXH Bộ Công an, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.

Theo đó, căn cứ vào Quyết định số 260/QĐ-TTg ngày 22/2/2017 của Thủ tướng Chính phủ về việc giao dự toán thu, chi năm 2017 của BHXH Việt Nam, BHXH Việt Nam đã ban hành Quyết định số 266/QĐ-BHXH ngày 28/2/2017 về việc giao dự toán thu, chi năm 2017 và Quyết định số 812/QĐ-BHXH ngày 19/5/2017 về việc giao dự toán chi khám, chữa bệnh BHYT cho các đơn vị năm 2017. Đồng thời, có văn bản hướng dẫn BHXH các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, BHXH Bộ Quốc phòng tổ chức thực hiện dự toán chi KCB BHYT năm 2017 (Công văn số 1856/BHXH-KHĐT ngày 19/5/2017).

Theo quy định của Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn thực hiện, quỹ BHYT là quỹ ngắn hạn, nguồn kinh phí khám chữa bệnh (KCB) BHYT được sử dụng trong năm  bằng 90% số thực thu quỹ BHYT; nguồn dự phòng được sử dụng trong năm cũng sẽ được cấp bổ sung trong trường hợp số chi lớn hơn số thu vì các nguyên nhân khách quan đã được thẩm định.

Tại Điểm 2.2, Khoản 2, Mục II, Công văn số 1856/BHXH – KHĐT ngày 19/5/2017 về việc hướng dẫn tổ chức thực hiện dự toán chi KCB BHYT năm 2017, BHXH Việt Nam đề nghị BHXH các tỉnh, thành phố phối hợp với Sở Y tế xây dựng kế hoạch chi KCB BHYT theo dự toán chi tiết đến từng cơ sở KCB gồm cơ sở KCB ban đầu, chi KCB đa tuyến đến, chi KCB đa tuyến đi. Đây là việc làm thường xuyên hằng năm và hoàn toàn đúng với các quy định của Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn thực hiện, đảm bảo tính công khai, minh bạch về tài chính, tạo điều kiện để các cơ sở KCB chủ động hơn về nguồn kinh phí KCB BHYT được sử dụng trong năm tài chính, góp phần tăng cường hiệu quả công tác quản lý, sử dụng quỹ BHYT.

Theo BHXH Việt Nam, thực tế thời gian qua cho thấy, chi phí KCB BHYT liên tục gia tăng qua các năm. Chỉ tính đến hết quý 1/2017 các cơ sở KCB đã đề nghị cơ quan BHXH thanh toán cho hơn 35,3 triệu lượt KCB với trên 17,5 nghìn tỷ đồng, tăng 40% so với cùng kỳ năm 2016.

Với tốc độ gia tăng chi phí trong 5 tháng đầu năm 2017 và không có các giải pháp hữu hiệu để kiểm soát chi phí thì dự báo quỹ KCB BHYT cả năm 2017 sẽ bị thiếu trên 10.000 tỷ đồng. Việc gia tăng chi phí KCB BHYT, ngoài nguyên nhân khách quan do điều chỉnh giá dịch vụ y tế có kết cấu thêm chi phí phụ cấp đặc thù và lương của nhân viên y tế (chiếm khoảng 30%) còn có nguyên nhân chủ quan từ tình trạng lạm dụng, trục lợi và lãng phí quỹ BHYT diễn ra phổ biến tại nhiều cơ sở KCB với các hình thức ngày càng tinh vi và rộng rãi hơn. Trong năm 2015-2016, cơ quan BHXH đã từ chối hàng nghìn tỷ đồng thanh toán sai quy định.

Trước tình hình đó, BHXH Việt Nam đã có nhiều văn bản đề nghị UBND các tỉnh, thành phố phối hợp chặt chẽ hơn nữa trong công tác chỉ đạo; đề nghị Sở Y tế và BHXH các địa phương triển khai mạnh mẽ, quyết liệt và đồng bộ các giải pháp để tăng cường kiểm soát chi phí và nâng cao hiệu quả sử dụng quỹ BHYT, phù hợp với điều kiện kinh tế - xã hội của đất nước cũng như khả năng chi trả của quỹ BHYT hiện nay. Những nội dung cụ thể nêu tại Khoản 2, Mục II, Công văn số 1856/BHXH-KHĐT ngày 19/5/2017 của BHXH Việt Nam cũng không nằm ngoài các mục tiêu nói trên.

Theo BHXH Việt Nam, việc BHXH Việt Nam thực hiện giao và hướng dẫn thực hiện dự toán thu, chi Quỹ BHXH, BHYT, bảo hiểm thất nghiệp cho BHXH các tỉnh, thành phố là hoàn toàn đúng với thẩm quyền theo Luật Ngân sách nhà nước, phân cấp quản lý ngân sách cho địa phương, Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và không trái với các quy định của Luật BHYT và các văn bản hướng dẫn thực hiện như ý kiến phản ánh tại Công văn 4069/BYT-BH ngày 15/8/2017 của Bộ Y tế.

Trên cơ sở đó, BHXH Việt Nam đề nghị Bộ Y tế có văn bản đính chính nội dung Công văn số 4069/BYT-BH. Đồng thời, chỉ đạo các Sở Y tế phối hợp chặt chẽ với BHXH các tỉnh, tăng cường kiểm soát chi phí KCB BHYT theo Chỉ thị của Bộ trưởng Bộ Y tế  và những nội dung đã được lãnh đạo Bộ Y tế và lãnh đạo BHXH Việt Nam thống nhất rất cao tại cuộc họp liên tịch ngày 21/8/2017.