Ngày 26/11/2014, Quốc hội đã thông qua Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69/2014/QH13 có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/7/2015). Để hướng dẫn thi hành các quy định tại Luật số 69/2014/QH13 nêu trên, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 91/2015/NĐ-CP ngày 13/10/2015 về đầu tư vốn nhà nước vào doanh nghiệp và quản lý, sử dụng vốn, tài sản tại doanh nghiệp. Nghị định số 91/2015/NĐ-CP có hiệu lực thi hành kể từ ngày 01/12/2015.

Theo Bộ Tài chính, trong gần 2 năm qua, về công tác triển khai thực hiện quy định tại Nghị định số 91/2015/NĐ-CP đã có phát sinh một số vướng mắc với quy định trong việc thoái vốn nhà nước và vốn của doanh nghiệp nhà nước (DNNN) đã đầu tư tại doanh nghiệp khác.

Đồng thời, thực hiện chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ Tài chính đã và đang xây dựng dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Điều của Nghị định số 91/2015/NĐ-CP.

Theo đó, Bộ Tài chính đề xuất về quy định nguyên tắc chuyển nhượng vốn nhà nước/vốn của DNNN tại doanh nghiệp khác: Dự thảo Nghị định đã bổ sung quy định về "Nhà đầu tư nước ngoài mua cổ phần, phần vốn góp khi cơ quan đại diện chủ sở hữu/ DNNN thực hiện chuyển nhượng vốn phải đảm bảo tỷ lệ sở hữu vốn thực góp trong vốn điều lệ tại doanh nghiệp có cổ phần, vốn góp theo quy định của pháp luật hiện hành. Việc mở, sử dụng tài khoản vốn đầu tư của nhà đầu tư nước ngoài liên quan đến mua cổ phần, phần vốn góp tại doanh nghiệp Việt Nam thực hiện theo quy định của pháp luật có liên quan".

Thêm vào đó, Dự thảo Nghị định cũng bổ sung thêm quy định nguyên tắc về trách nhiệm của Hội đồng thành viên của DNNN và cơ quan đại diện chủ sở hữu theo hướng: Hội đồng thành viên hoặc Chủ tịch công ty của DNNN, cơ quan đại diện chủ sở hữu chịu trách nhiệm giải quyết những tồn tại vướng mắc, khiếu nại, tố cáo liên quan đến quá trình thực hiện chuyển nhượng vốn nước theo thẩm quyền theo quy định của pháp luật hiện hành.

Về xác định giá khởi điểm khi thực hiện chuyển nhượng vốn nhà nước/vốn của DNNN đầu tư tại doanh nghiệp khác:

Vấn đề này theo Bộ Tài chính cần sửa đổi quy định về việc xác định giá khởi điểm đấu giá chuyển nhượng vốn tại dự thảo Nghị định (so với quy định của Nghị định số 91/2015/NĐ-CP thì tính thêm giá trị được tạo bởi quyền sử dụng đất thuê trả tiền một lần cho cả thời gian thuê vào giá khởi điểm vì người sử dụng đất thuê trả tiền một lần cho cả thời gian thuê có các quyền đầy đủ như đất giao theo quy định của pháp luật về đất đai).

Đề xuất sửa đổi quy định trên của Bộ Tài chính nhằm hướng tới đảm bảo nguyên tắc thị trường, công khai, minh bạch phù hợp với quy định về nguyên tắc chuyển nhượng vốn của Luật số 69/2014/QH13, đồng thời, phù hợp với quy định của Luật Doanh nghiệp 2014 về giá thị trường của phần vốn góp hoặc cổ phần là giá giao dịch trên thị trường cao nhất ngày hôm trước, giá thỏa thuận giữa người bán và người mua, hoặc giá do một tổ chức thẩm định giá chuyên nghiệp xác định, và đảm bảo giá trị thu hồi vốn cao nhất, phản ánh đúng giá trị thực tế của vốn đầu tư.

Nội dung sửa đổi cụ thể như sau: Việc xác định giá khởi điểm khi chuyển nhượng vốn được thực hiện thông qua doanh nghiệp có chức năng thẩm định giá theo quy định của pháp luật về thẩm định giá, đảm bảo xác định đầy đủ giá trị thực tế phần vốn nhà nước/của doanh nghiệp nhà nước đầu tư tại doanh nghiệp khác bao gồm cả giá trị được tạo bởi quyền sử dụng đất giao, quyền sử dụng đất thuê trả tiền một lần cho cả thời gian thuê, quyền sử dụng đất nhận chuyển nhượng hợp pháp theo quy định của pháp luật về đất đai và giá trị các quyền sở hữu trí tuệ (nếu có) của doanh nghiệp khác theo quy định của pháp luật tại thời điểm chuyển nhượng vốn.

Việc sử dụng giá khởi điểm để thực hiện chuyển nhượng vốn theo các phương thức quy định tại Nghị định này phải đảm bảo nguyên tắc tối đa không quá 6 tháng kể từ thời điểm chứng thư thẩm định giá có hiệu lực đến ngày công bố trúng giá chuyển nhượng vốn.