Thực hiện chỉ đạo của Thủ Tướng Chính phủ tại Công văn số 963/TTg-KTTH ngày 15/10/2022 về việc phân công các Tổ công tác kiểm tra, đôn đốc giải ngân vốn đầu tư công năm 2022 tại một số Bộ, cơ quan, địa phương, Bộ trưởng Bộ Tài chính được giao làm Tổ trưởng Đoàn công tác số 6 kiểm tra tại 06 địa phương gồm: Hà Giang, Cao Bằng, Bắc Kạn, Điện Biên, Lai Châu, Bình Dương.

Ngày 28/11/2022, Bộ Tài chính đã có Công văn số 12439/BTC-ĐT gửi các địa phương về kiểm tra đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đẩy mạnh giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công theo Công văn số 963/TTg-KTTH của Thủ tướng Chính phủ và đã có Công văn số 12441/BTC-ĐT ngày 28/11/2022 báo cáo Thủ tướng Chính phủ về kết quả kiểm tra.

Theo báo cáo của các địa phương và báo cáo của Kho bạc Nhà nước, tỷ lệ giải ngân bình quân chung của các địa phương được kiểm tra tháng 10/2022 là 35%, tháng 11/2022 tăng lên 43% (trong đó vốn ngân sách địa phương là 53,4%, vốn ngân sách trung ương là 43,1%), ước giải ngân 13 tháng (đến ngày 31/01/2023) của 02 nguồn vốn này chủ yếu từ 95% đến 100%.

Đối với vốn Chương trình mục tiêu quốc gia Trung ương giao vào tháng 5/2022 nên tỷ lệ giải ngân tháng 10/2022 là 1,2%, tháng 11/2022 tăng lên 10,7% kế hoạch. Nguồn vốn này được phép kéo dài thời gian thực hiện và giải ngân đến hết ngày 31/12/2023 theo Nghị quyết số 69/2022/QH15 của Quốc hội.

Như vậy, sau khi có công văn kiểm tra đôn đốc, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc đẩy mạnh giải ngân kế hoạch vốn đầu tư công của Bộ Tài chính gửi các địa phương, công tác giải ngân vốn đầu tư công đã có chuyển biến tích cực. Trong đó, tỉnh Lai Châu là địa phương có chuyển biến cao nhất số giải ngân tăng 13,1% (tháng 10 là 40,1%, tháng 11 tăng lên 53,9%); tỉnh Bình Dương chuyển biến thấp nhất trong 05 tỉnh, số giải ngân tăng 5,1%.

Tuy nhiên, các địa phương này vẫn là các địa phương có tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công 11 tháng năm 2022 thuộc nhóm thấp hơn bình quân chung cả nước là 58,48%.

Theo Bộ Tài chính, kiểm tra chi tiết trên báo cáo giải ngân vốn ngân sách trung ương cho thấy, cả 06 địa phương đều có các dự án chưa giải ngân hoặc số vốn đã giải ngân rất thấp, dưới mức bình quân chung các địa phương là 40%.

Trong đó, tỉnh Hà Giang có 20 dự án, tỉnh Cao Bằng 06 dự án, tỉnh Bắc Kạn 06 dự án, tỉnh Lai Châu 04 dự án, Điện Biên 9 dự án, tỉnh Bình Dương 01 dự án. Nguyên nhân chậm giải ngân các địa phương báo cáo không mới, đều là các nội dung đã được tổng hợp báo cáo Thủ tướng Chính phủ.

Theo quy định, thời hạn thực hiện thanh toán vốn đầu tư công kế hoạch năm 2022 qua Kho bạc Nhà nước chỉ còn 01 tháng với số vốn chưa giải ngân của 06 địa phương còn rất lớn. Không tính vốn 03 Chương trình mục tiêu quốc gia thì số vốn chưa giải ngân còn khoảng 11.986,502 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách địa phương 5.843.035 tỷ đồng và vốn ngân sách trung ương 6.143,467 tỷ đồng.

Công văn của Bộ Tài chính nêu rõ, đây là nhiệm vụ rất nặng nề, yêu cầu các cấp chính quyền địa phương phải coi việc thực hiện và giải ngân vốn đầu tư theo kế hoạch đã được giao là nhiệm vụ chính trị trọng tâm. Theo đó, tập trung chỉ đạo tiếp tục khắc phục những tồn tại, hạn chế, tạo chuyển biến mạnh mẽ hơn nữa trong giải ngân vốn đầu tư công năm 2022; quyết liệt triển khai theo chức năng, nhiệm vụ về thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công mà Tổ trưởng Tổ công tác số 06 đã có ý kiến.

Bộ Tài chính đề nghị, đến hết ngày 31/01/2023, dự án không giải ngân được hết vốn kế hoạch năm 2022 đã giao, không thuộc diện được phép kéo dài theo quy định thực hiện hủy dự toán, hoàn trả ngân sách trung ương.