Bùng nổ hoạt động M&A trên nhiều lĩnh vực kinh tế
Chưa năm nào, phong trào khởi nghiệp và start-up được nhắc đến nhiều như hiện nay. Chỉ tính riêng trong năm 2015, số lượng các doanh nghiệp start-up nhận vốn đầu tư từ hoạt động mua bán và sáp nhập đã tăng 2,4 lần, từ 28 doanh nghiệp năm 2014 lên đến 67 doanh nghiệp năm 2015.
Trong số các thương vụ mua lại như Vietnammm.com mua lại Foodpanda, Weeby.co mua lại Tappy..., thương vụ ấn tượng tạo nhiều khích lệ cho cộng đồng start-up Việt chính là việc Tập đoàn Fossil bỏ ra tới 260 triệu USD mua lại Misfit, doanh nghiệp công nghệ thiên về thiết bị y tế đặt tại Việt Nam.
Các lĩnh vực được nhận nguồn vốn mạnh từ mua bán và sáp nhập (M&A) phải kể đến là thương mại điện tử, truyền thông, tài chính trên nền tảng công nghệ (fintech) và giáo dục trên nền tảng công nghệ (edtech). Trong đó, gần nửa số đầu tư ban đầu cho các doanh nghiệp Việt đến từ các nhà đầu tư nước ngoài.
Theo các chuyên gia, sau một thời gian tạm lắng, thị trường M&A đang đứng trước những cơ hội được mở ra từ chủ trương tái cơ cấu nền kinh tế, đặc biệt là chương trình cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, tái cấu trúc hệ thống ngân hàng và việc ký kết hàng loạt hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam với các đối tác lớn, cũng như việc hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN.
Tuy nhiên, chính các doanh nghiệp khởi nghiệp mới là nguồn cảm hứng lớn nhất cho các nhà đầu tư bỏ tiền vào. Có không ít thương vụ mà doanh nghiệp khởi nghiệp tại Việt Nam khi vừa vào giai đoạn tăng trưởng đã được đầu tư trên 10 triệu USD như: Foody nhận vốn từ Tiger Global Invesment, Cốc Cốc nhận 14 triệu USD từ Hubert Burda, Huy Vietnam nhận 15 triệu USD từ Templeton...
Theo ông John Ditty, Phó Giám đốc điều hành, Trưởng bộ phận tư vấn mua bán doanh nghiệp của Công ty KPMG Việt Nam, thị trường M&A Việt Nam đã thay đổi nhiều từ quy mô của các giao dịch ở mức đơn giản và nhỏ bé đến độ phức tạp, mục tiêu thực hiện cũng rõ ràng hơn. Rất nhiều thương vụ M&A diễn ra ở các doanh nghiệp nhỏ, siêu nhỏ hay doanh nghiệp vừa đã trở thành kênh huy động vốn hữu hiệu cũng như tái cấu trúc doanh nghiệp.
Tuy nhiên, mặc dù được coi là phát triển mạnh nhưng hoạt động M&A tại Việt Nam vẫn chủ yếu phụ thuộc vào việc các công ty nước ngoài tự tìm tới. Sự tham gia của các doanh nghiệp Việt Nam vẫn còn rất ít, đặc biệt doanh nghiệp Việt chưa có những thương vụ M&A tại nước ngoài.
Hiện nay, Việt Nam đã tham gia các hiệp định thương mại tự do, hầu hết hàng hóa của Việt Nam sẽ bước ra thế giới và ngược lại, với thuế suất bằng 0. Nếu doanh nghiệp thực hiện các thương vụ M&A hoặc đầu tư ra nước ngoài sẽ tạo thêm cơ hội để tăng thêm giá trị thương hiệu, khả năng phát triển cho thương hiệu Việt.
