Thực tế nhiều vướng mắc

Tính đến ngày 20/2/2017, việc cấp GCNQSDĐ lần đầu trong khu dân cư, tính lũy kế toàn TP. Hà Nội cấp được 1.319.397 giấy (đạt 90,35%); GCNQSDĐ cho hộ gia đình cá nhân sau dồn điền đổi thửa cấp được 605.714 giấy, đạt 96,44%...

Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường TP. Hà Nội Lê Tuấn Định cho biết, với tỷ lệ trên, việc cấp GCNQSDĐ bảo đảm đúng tiến độ kế hoạch.

Tuy nhiên, công tác cấp GCNQSDĐ đối với diện tích đất còn lại gặp rất nhiều khó khăn do một số quy định còn chưa phù hợp, người dân chưa chủ động kê khai đăng ký đất đai, đất có nguồn gốc vi phạm, các thửa đất tranh chấp hoặc vừa được quy hoạch, vướng mắc do cấp đất trái thẩm quyền, vướng mắc trong xử lý nghĩa vụ tài chính, một số xã, phường chưa có bản đồ địa chính...  

Đơn cử tại quận Hoàng Mai, trên địa bàn quận có 389 hộ, đến thời điểm này đã có 320 hộ được cấp GCNQSDĐ, chỉ còn 66 hộ chưa được cấp. Phần lớn các hộ chưa được cấp là do trước đây thu hồi đất làm dự án nhưng vì nhiều lý do khác nhau, dự án đã thay đổi song chủ đầu tư không làm thủ tục điều chỉnh quy hoạch để làm cơ sở cho địa phương quản lý, cấp GCNQSDĐ cho các hộ gia đình - Phó Chủ tịch UBND quận Hoàng Mai Nguyễn Kiều Oanh cho biết.

Tương tự, địa bàn quận Hà Đông hiện còn nhiều thửa đất trước đây được giao trái thẩm quyền; có thửa là đất lấn chiếm, tự ý chuyển mục đích sử dụng; thậm chí có cả tình trạng thôn, xã tự ý đổi đất của người dân sang vị trí đất công khác để xây dựng công trình.

Mặc dù quận đã đề xuất với tổ công tác, trường hợp đổi đất ở (trước đây đã được cấp GCNQSDĐ) để lấy đất nông nghiệp, đất công thì nay cho phép thu hồi GCNQSDĐ đã cấp, công nhận quyền sử dụng đất và cấp GCNQSDĐ tại vị trí đất được đổi theo diện tích ghi trên GCNQSDĐ cũ, tuy nhiên đến nay tình trạng này vẫn chưa được tháo gỡ, Chủ tịch UBND quận Hà Đông Vũ Ngọc Phụng nêu thực tế.

Liên quan đến xử lý nghĩa vụ tài chính đối với một số thửa đất gặp nhiều khó khăn, dẫn đến việc cấp GCNQSDĐ trên địa bàn quận chưa thể hoàn thành, Phó Chủ tịch UBND huyện Gia Lâm Nguyễn Ngọc Thuần cho biết: Các trường hợp đất vườn, ao liền kề trong cùng thửa đất có nhà ở rất khó xác định nghĩa vụ tài chính khi chuyển đổi mục đích sử dụng, vì phần đất đó nhiều nguồn gốc khác nhau.

Do đó, vấn đề áp nghĩa vụ tài chính đối với thửa đất tại thời điểm kê khai gặp nhiều khó khăn do người dân không đồng tình mà xin áp dụng vào thời điểm cấp giấy là thời điểm áp nghĩa vụ tài chính. Huyện đã có văn bản báo cáo tổ công tác liên ngành tháo gỡ khó khăn trong việc xác định hạn mức đất, để xử lý nghĩa vụ tài chính khi cấp GCNQSDĐ trường hợp thửa đất có 2 nguồn gốc (một phần là đất thổ cư, một phần do lấn chiếm), song đến nay vẫn chưa nhận được ý kiến chỉ đạo của Sở Tài nguyên và Môi trường.

Gỡ khó cho dân

Thực tế, để tháo gỡ khó khăn, vướng mắc cho các địa phương trong quá trình cấp GCNQSDĐ, thời gian qua, cụ thể là ngay những ngày đầu năm 2017, Sở Tài Nguyên và Môi trường đã thành lập 4 tổ công tác do trực tiếp giám đốc và các phó giám đốc làm tổ trưởng đã xuống làm việc trực tiếp với các quận, huyện, thị xã để hướng dẫn đôn đốc thực hiện đăng ký, cấp GCNQSDĐ; giao đất dịch vụ; đấu giá quyền sử dụng đất.

Tuy nhiên, Phó Chủ tịch UBND TP. Hà Nội Nguyễn Quốc Hùng cũng nêu rõ: Nếu không quyết tâm, không cộng đồng trách nhiệm thì công tác cấp GCNQSDĐ khó hoàn thành đúng tiến độ.

Sở Tài nguyên và Môi trường cần tiếp tục phối hợp cùng các quận, huyện, thị xã kịp thời tháo gỡ những khó khăn, quyết tâm hoàn thành công tác cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở cho các tổ chức, cá nhân, bảo đảm thực hiện theo đúng tinh thần Chỉ thị số 11/CT-UBND ngày 17/5/2016 của UBND thành phố về các nhiệm vụ và giải pháp đẩy nhanh tiến độ cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất cho các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trên địa bàn Hà Nội.

Đối với việc cấp GCNQSDĐ cho cơ quan, xí nghiệp, nhà tập thể, Phó Chủ tịch UBND TP Nguyễn Quốc Hùng yêu cầu các quận, huyện rà soát, phân loại những nội dung nào gặp khó khăn về tài chính hay vướng mắc về đất đai, sớm tổng hợp báo cáo Sở Tài chính, Sở Tài Nguyên và Môi Trường và Sở Xây dựng để kịp thời giải quyết, hoàn tất trước ngày 5/3/2017.

Đối với công tác cấp GCNQSDĐ sau dồn điền đổi thửa, các đơn vị cần tích cực thực hiện, không được trì hoãn, đến 31/3/2017 phải hoàn thành và kết thúc việc cấp GCNQSDĐ cho người dân sau dồn điền đổi thửa. Về công tác cấp GCNQSDĐ, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất, các đơn vị tập trung hoàn thành việc kê khai đất, tài sản gắn với đất theo đúng quy định của pháp luật, trong đó cần tích cực tuyên truyền, vận động người dân cùng tham gia thực hiện quyền và lợi ích liên quan.