Quản lý đóng, hưởng chế độ BHXH, BHYT theo mã số

Phân tích về những lợi ích của việc cấp thẻ BHYT, sổ BHXH theo mã số, ông Vũ Mạnh Chữ cho biết, với việc cấp thẻ BHYT, sổ BHXH theo mã số sẽ giúp quản lý xuyên suốt quá trình đóng BHXH, BHYT của mỗi cá nhân, kiểm soát việc trốn đóng BHXH, BHYT của các đơn vị sử dụng lao động.

Cụ thể, về mã số BHXH là dãy số tự nhiên bao gồm 10 chữ số (gồm 02 số đầu là mã tỉnh, 08 số tiếp theo là số tự nhiên) và là số sổ BHXH và là 10 số cuối thẻ BHYT. Sổ BHXH, thẻ BHYT được cấp mới, cấp lại theo mã số BHXH từ ngày 1/8/2017.

Theo đó, mã số BHXH là mã số định danh cá nhân duy nhất của người tham gia do cơ quan BHXH cấp để ghi trên sổ BHXH, thẻ BHYT. Mục tiêu của việc cấp mã số BHXH là nhằm quản lý xuyên suốt quá trình tham gia đóng, hưởng chế độ BHXH, BHYT và chống lạm dụng Quỹ BHXH, BHYT; qua đó làm căn cứ cấp sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử.

Điểm khác biệt đáng chú ý là, trên sổ BHXH mới sẽ thay thế cụm từ “số sổ” in trên bìa và tờ rời của sổ BHXH bằng cụm từ “mã số”. Ví dụ: Bìa và tờ rời sổ BHXH trước đây in là “số sổ: 0118000001”, nay được in là “mã số: 0118000001”. Bên cạnh đó, trên thẻ BHYT cũng thay thế từ “số” in trên thẻ bằng cụm từ “mã số” và thời hạn sử dụng thẻ BHYT chỉ in “giá trị sử dụng: Từ ngày.../.../....”.

BHXH Việt Nam cho biết, từ ngày 1/8/2017, cơ quan BHXH đã cấp sổ BHXH cho người lao động theo mã số BHXH mới. Đối với người tham gia, trường hợp có mã số BHXH, người lao động chỉ cần cung cấp mã số BHXH khi tham gia, hưởng các chế độ BHXH, BHYT được thuận lợi trên phạm vi toàn quốc. Trường hợp không nhớ, cơ quan BHXH phải có trách nhiệm đối chiếu dữ liệu quản lý. Trường hợp chưa có mã số BHXH, người tham gia sẽ kê khai lập Tờ khai tham gia, điều chỉnh thông tin BHXH, BHYT theo mẫu của BHXH.

Thông qua mã số BHXH, người tham gia tự kiểm tra thông tin quá trình tham gia đóng, hưởng chế độ BHXH, BHYT. Đối với cơ quan BHXH, việc cấp mã số BHXH sẽ tạo thuận tiện trong việc giải quyết chế độ BHXH, BHYT; đồng thời giảm thời gian kê khai, cập nhật thông tin của người tham gia BHXH, BHYT.

Nhiều tiện ích cho người tham gia

Đánh giá về tiện ích của việc cấp sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử theo một mẫu thống nhất, ông Vũ Mạnh Chữ cho biết, việc cấp thẻ BHYT, sổ BHXH theo mã số sẽ cắt giảm thủ tục hành chính, giảm giờ giao dịch của cá nhân, tổ chức với cơ quan BHXH, tạo điều kiện thuận tiện cho người tham gia khi giao dịch với cơ quan BHXH hưởng chế độ BHXH, BHYT.

Quan trọng hơn, với việc cấp sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử theo một mẫu thống nhất sẽ giúp quản lý chặt chẽ quá trình đóng, hưởng chế độ BHXH, BHYT của người tham gia, từ đó sẽ kiểm soát việc trốn đóng BHXH, BHYT của các đơn vị sử dụng lao động.

Đối với đơn vị nợ tiền đóng BHXH, bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) nếu người lao động đủ điều kiện hưởng BHXH hoặc chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc thì đơn vị có trách nhiệm đóng đủ BHXH, BHTN bao gồm cả tiền lãi chậm đóng theo quy định, cơ quan BHXH xác nhận sổ BHXH để kịp thời giải quyết chế độ BHXH, BHYT, BHTN cho người lao động.

Trường hợp đơn vị chưa đóng đủ thì xác nhận sổ BHXH đến thời điểm đã đóng BHXH, BHTN. Sau khi thu hồi được số tiền đơn vị còn nợ thì xác nhận bổ sung trên sổ BHXH.

Việc cấp sổ BHXH, thẻ BHYT điện tử sẽ giúp dữ liệu thẻ BHYT được quản lý tập trung và liên thông với dữ liệu thu. Các cơ sở khám chữa bệnh (KCB) khi tiếp nhận thẻ BHYT của bệnh nhân đến khám bệnh thực hiện tra cứu thông tin về dữ liệu thẻ BHYT trên cổng tiếp nhận dữ liệu hệ thống thông tin giám định BHYT để xác định giá trị sử dụng của thẻ BHYT.

Lưu ý đối với những đơn vị chậm đóng BHYT từ 30 ngày trở lên, thẻ BHYT hết giá trị sử dụng, ông Chữ nhấn mạnh, khi người lao động phát sinh chi phí KCB trong thời hạn thẻ BHYT hết giá trị sử dụng, đơn vị sử dụng lao động phải chi trả, cơ quan BHXH thực hiện thanh toán trực tiếp chi phí KCB theo quy định sau khi đơn vị đã đóng đủ số tiền chậm đóng BHYT. BHXH Việt Nam đang hướng dẫn, chỉ đạo cán bộ chuyên quản thu đôn đốc, thông báo cho đơn vị sử dụng lao động sau 2 lần gửi thông báo mà đơn vị vẫn không nộp tiền thì mới thực hiện giảm giá trị sử dụng của thẻ BHYT.

Đổi thẻ BHYT không gây xáo trộn cho người lao động

Trả lời câu hỏi của các cơ quan báo chí về việc cấp thẻ BHYT, sổ BHXH theo mã số BHXH có gây xáo trộn, gây khó khăn gì cho người lao động hay không?, ông Vũ Mạnh Chữ cho biết, việc đổi thẻ BHYT này sẽ không làm ảnh hưởng đến quyền lợi của người tham gia.

“Việc cấp số BHXH định danh cá nhân các trường thông tin cá nhân đã được đồng bộ với thông tin mã hộ gia đình, nên sẽ không làm xáo trộn đến hệ thống cấp thẻ BHYT cho người tham gia. Việc cấp mã số thẻ mới cũng được thực hiện theo lộ trình, những thẻ BHYT đang còn thời hạn sử dụng vẫn được sử dụng đến hết hạn”, ông Chữ cho biết.

Trong thời gian chờ đổi thẻ BHYT mới (theo mã số BHXH), người tham gia có thẻ BHYT đã cấp theo cấu trúc mã thẻ cũ mà còn giá trị sử dụng, thì tiếp tục được sử dụng để đi KCB BHYT theo quy định.

Trường hợp dữ liệu thẻ BHYT chưa đúng với quy định hoặc hồ sơ, chứng từ thực tế như: Thời điểm lập danh sách báo giảm, số tiền đóng, mã đối tượng, mức hưởng, thời điểm tham gia đủ 5 năm liên tục...), thì cơ quan BHXH sẽ bố trí cán bộ phối hợp với cơ sở KCB kiểm tra và giải đáp ngay mọi thắc mắc.

Cơ quan BHXH có trách nhiệm hướng dẫn thủ tục để giải quyết nhanh chóng, thuận tiện, đảm bảo đúng quyền lợi khi đến KCB cho người tham gia BHYT theo quy định.