Chính sách tài khóa được điều hành chủ động, linh hoạt, tháo gỡ nhiều khó khăn cho doanh nghiệp
Năm 2022, chính sách tài khóa đã được điều hành chủ động, linh hoạt, hỗ trợ tháo gỡ nhiều khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, ứng phó kịp thời với những diễn biến thực tế, góp phần tích cực ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.
Hoàn thành toàn diện các mục tiêu đề ra
Trình bày báo cáo đánh giá bổ sung kết quả thực hiện ngân sách nhà nước (NSNN) năm 2022, tình hình triển khai thực hiện dự toán NSNN năm 2023 tại Phiên họp thứ 23 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng cho biết, trong bối cảnh còn nhiều khó khăn, thách thức, nền kinh tế phục hồi tích cực sau đại dịch COVID-19, kết quả thực hiện nhiệm vụ NSNN năm 2022 khả quan hơn so với báo cáo đã trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 4, hoàn thành toàn diện các mục tiêu đề ra, góp phần tích cực vào việc hoàn thành thắng lợi mục tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, đảm bảo đời sống nhân dân.
Trong đó, chính sách tài khóa được điều hành chủ động, linh hoạt, hỗ trợ tháo gỡ nhiều khó khăn cho doanh nghiệp và người dân, ứng phó kịp thời với những diễn biến thực tế, góp phần tích cực ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy phục hồi phát triển kinh tế - xã hội.
Theo Thứ trưởng Võ Thành Hưng, kết quả thu NSNN năm 2022 không những bù đắp được số giảm thu do thực hiện các chính sách miễn, giảm thuế hỗ trợ cho doanh nghiệp và người dân (chưa được tính trong dự toán) mà còn vượt so với dự toán. Qua đó, đảm bảo nguồn lực cho Chương trình phục hồi, tăng chi đầu tư phát triển; thực hiện các nhiệm vụ cấp bách phát sinh. Đồng thời, tiếp tục tích lũy dành nguồn thực hiện cải cách chính sách tiền lương theo Nghị quyết số 27-NQ/TW của Trung ương.
Về chi NSNN, Thứ trưởng Võ Thành Hưng nhấn mạnh, năm 2022 được quản lý chặt chẽ, cắt giảm các nhiệm vụ chi chưa thực sự cần thiết, chậm triển khai; triệt để tiết kiệm, giảm chi thường xuyên, tăng chi đầu tư phát triển. Cùng với đó, công tác thanh tra, kiểm tra được tăng cường; kỷ luật, kỷ cương được nâng cao; góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động thu, chi NSNN, quản lý, sử dụng tài sản công. Đồng thời, đảm bảo cân đối ngân sách các cấp; giảm bội chi NSNN so với dự toán và báo cáo Quốc hội, trong khi vẫn đảm bảo được nguồn lực cho Chương trình phục hồi và bố trí kế hoạch vốn đầu tư cho 05 dự án đường bộ cao tốc được chuyển từ vay về cho vay lại, bảo lãnh Chính phủ thành vốn cấp phát NSNN của VEC và VIDIFI theo Nghị quyết của Quốc hội.
Đáng chú ý, nợ công giảm và thấp hơn mức trần ngưỡng cảnh báo quy định tại Nghị quyết Quốc hội, tiếp tục cơ cấu bền vững nợ công.
Bên cạnh những mặt đạt được, Thứ trưởng Võ Thành Hưng chỉ ra một số khó khăn, hạn chế như công tác triển khai dự toán chi NSNN của một số bộ, cơ quan trung ương, địa phương còn chậm; triển khai kế hoạch đầu tư công năm 2022 còn nhiều vướng mắc, tỷ lệ giải ngân còn thấp…
Nguyên nhân của những hạn chế này theo Thứ trưởng là do trong quá trình điều hành tiếp tục phát sinh nhiều vấn đề ảnh hưởng không thuận lợi đến việc thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và NSNN (như áp lực tăng tỷ giá, lãi suất, lạm phát; nguyên nhiên liệu đầu vào...), khiến nhiều dự án bị chậm, tăng vốn, đội vốn...
Quyết liệt thực hiện thu - chi ngân sách chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả
Liên quan đến tình hình phân bổ, giao dự toán NSNN năm 2023, Thứ trưởng Bộ Tài chính nêu rõ, dự toán NSNN năm 2023 được Quốc hội quyết định với tổng số thu là 1.620,7 nghìn tỷ đồng, tổng số chi là 2.076,2 nghìn tỷ đồng; bội chi NSNN là 455,5 nghìn tỷ đồng (4,42%GDP).
Cũng về vấn đề phân bổ và giao dự toán NSNN năm 2023, tại Phiên họp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội Vũ Thị Lưu Mai cho biết, đến hết tháng 4/2023, có 50/52 bộ, cơ quan trung ương có báo cáo gửi Bộ Tài chính với tổng vốn đầu tư phát triển đã phân bổ chi tiết đạt 94,29%. Số vốn kế hoạch chưa phân bổ chi tiết còn lại của 25 bộ, cơ quan trung ương là 11,09 nghìn tỷ đồng.
Về kinh phí thường xuyên, các bộ, cơ quan trung ương chưa phân bổ là 1,1 nghìn tỷ đồng; đồng thời hiện còn 6,4 nghìn tỷ đồng dự toán chi thường xuyên của các bộ, cơ quan trung ương mà Bộ Tài chính chưa thống nhất phân bổ do chưa đủ hồ sơ, thuyết minh căn cứ phân bổ.
Theo quy định, chậm nhất đến ngày 31/12/2022, phải thực hiện phân bổ và giao dự toán đến các đơn vị sử dụng ngân sách trực thuộc. Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách đề nghị Chính phủ chỉ đạo các bộ, ngành có liên quan đôn đốc việc phân bổ, khẩn trương giao số dự toán còn lại, tăng cường rà soát, kiểm tra việc phân bổ và giao dự toán theo đúng quy định của Luật NSNN.
Thường trực Ủy ban Tài chính, Ngân sách của Quốc hội đề nghị Chính phủ, các bộ, ngành liên quan bám sát mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội và Nghị quyết số 69/2022/QH15 của Quốc hội về dự toán NSNN năm 2023 để thu đúng, thu đủ, thu kịp thời số thu vào NSNN.
"Thực hiện chính sách tài khóa linh hoạt, phối hợp đồng bộ với chính sách tiền tệ để hỗ trợ sản xuất - kinh doanh phát triển. Triển khai nhanh chóng, hiệu quả các chính sách đã được ban hành. Kịp thời phân bổ, giao vốn theo đúng kế hoạch", bà Vũ Thị Lưu Mai nhấn mạnh.
Tại Phiên họp này, Thứ trưởng Bộ Tài chính Võ Thành Hưng khẳng định, để hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và NSNN năm 2023 đã được Quốc hội quyết định, Bộ Tài chính đã đề xuất các giải pháp, nhiệm vụ chủ yếu, trong đó tập trung thực hiện nhất quán mục tiêu ưu tiên giữ vững nền tảng kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, bảo đảm các cân đối lớn, thúc đẩy tăng trưởng, phục hồi và phát triển bền vững các lĩnh vực kinh tế - xã hội.
Cùng với đó, quyết liệt thực hiện công tác thu - chi NSNN chặt chẽ, tiết kiệm, hiệu quả; kiểm soát chặt chẽ bội chi NSNN, nợ công trong phạm vi Quốc hội cho phép. Tập trung tái cơ cấu, nâng cao hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp nhà nước, trọng tâm là các tập đoàn, tổng công ty nhà nước.