Linh hoạt trong từng thời điểm

Chỉ còn chưa đầy một tháng nữa là kết thúc năm 2016. Nhìn lại kết quả điều hành chính sách tiền tệ (CSTT) và hoạt động ngân hàng (NH) trong 11 tháng qua có thể thấy, để đạt được mục tiêu kiểm soát lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế ở mức hợp lý như Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã đặt ra từ đầu năm, cả ngành NH đã phải vượt qua không ít khó khăn, thách thức.

“Sự kiên định trong mục tiêu điều hành, cùng các giải pháp hợp lý, sự linh hoạt trong từng thời điểm đã giúp cho CSTT về cơ bản đã thành công trong 11 tháng qua” – một chuyên gia NH nhận xét. Tại phiên họp Chính phủ thường kỳ tháng 11 mới đây, Chính phủ cũng đánh giá: các cân đối về tiền tệ cơ bản ổn định và đúng hướng, tín dụng tiếp tục tăng trưởng đáp ứng nhu cầu vốn của nền kinh tế.

Để có được thành công đó, trước tiên phải kể đến việc NHNN đã điều hành cung tiền hợp lý, tạo điều kiện ổn định mặt bằng lãi suất và giảm sức ép lên lãi suất cho vay, hỗ trợ phát hành trái phiếu Chính phủ; đồng thời hỗ trợ ổn định tỷ giá và tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước, đảm bảo kiểm soát lạm phát.

Theo phân tích của đại diện vụ chức năng thuộc NHNN, tổng phương tiện thanh toán có tăng cao hơn cùng kỳ nhưng chưa tạo sức ép đến lạm phát. Lạm phát cơ bản vẫn ổn định, trong khi chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tăng nhanh chủ yếu do điều chỉnh tăng giá các mặt hàng do Nhà nước quản lý.

Đến ngày 22/11/2016, tổng phương tiện thanh toán tăng ở 14,92%, huy động vốn tăng 15,28% so với cuối năm 2015. Thanh khoản của hệ thống các tổ chức tín dụng (TCTD) tiếp tục được đảm bảo, thị trường liên ngân hàng hoạt động thông suốt.

Điểm nhấn trong điều hành của NHNN thời gian qua là trên cơ sở diễn biến lạm phát cơ bản ổn định ở mức thấp, đã đảm bảo thị trường ngoại tệ và tỷ giá diễn biến trong tầm kiểm soát. Cơ quan quản lý đã chủ động điều tiết thanh khoản của hệ thống, lãi suất thị trường liên ngân hàng ở mức thấp, qua đó tạo điều kiện ổn định lãi suất huy động, giảm sức ép lên lãi suất cho vay.

Đồng thời, NHNN chỉ đạo các TCTD cân đối vốn để duy trì ổn định lãi suất huy động, tiết giảm chi phí, nâng cao hiệu quả kinh doanh để có điều kiện giảm lãi suất cho vay; điều chỉnh tỷ lệ nguồn vốn ngắn hạn để cho vay trung dài hạn giảm dần theo lộ trình đã góp phần giảm sức ép lên lãi suất đối với các TCTD. Kết quả là đã ổn định được mặt bằng lãi suất, một số TCTD điều chỉnh giảm lãi suất cho vay hỗ trợ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, trong khi vẫn kiểm soát được lạm phát.

Giữ nhịp tín dụng, ổn định tỷ giá

Trong 11 tháng qua, ngành NH đã tập trung kiểm soát chặt chẽ tín dụng ở một số ngành, lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro, điều chỉnh tăng hệ số rủi ro của các khoản phải thu trong cho vay kinh doanh bất động sản.

Tín dụng hiện nay đang tăng trưởng ở mức hợp lý, cơ cấu tín dụng vẫn chuyển dịch theo hướng tích cực, tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, nhất là các lĩnh vực ưu tiên; hỗ trợ tích cực quá trình tái cơ cấu nông nghiệp, phát triển thủy sản, công nghiệp hỗ trợ, hỗ trợ cho doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV), doanh nghiệp (DN) xuất khẩu, DN có ứng dụng công nghệ cao. Đến ngày 28/11/2016, tín dụng tăng 14,57% so với cuối năm 2015, trong đó tín dụng bằng VND tăng 15,81%, tín dụng bằng ngoại tệ tăng 3,49%, phù hợp với chủ trương chống đô-la hóa của Chính phủ.

Tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 11 mới đây, Phó Thống đốc NHNN Đào Minh Tú khẳng định: việc đạt mục tiêu tăng trưởng tín dụng 18- 20% hoàn toàn không khó. Thời gian qua nhiều TCTD đã xin nới thêm hạn mức tín dụng. Tuy nhiên, vì yêu cầu kiểm soát lạm phát, giữ mặt bằng lãi suất và thanh khoản của ngân hàng thương mại (NHTM), NHNN xác định mức tăng trưởng tín dụng như hiện nay và khoảng 18% trong năm nay là hợp lý và có thể đạt được.

Về diễn biến tỷ giá và thị trường ngoại tệ, từ đầu tháng 11/2016, thị trường tài chính quốc tế biến động, tác động tâm lý khiến tỷ giá trong nước tăng. Song diễn biến này là dễ hiểu. Từ đầu năm 2016 NHNN đã chuyển sang cách thức điều hành tỷ giá mới linh hoạt hơn, tức là cho phép tỷ giá biến động hàng ngày phù hợp với những diễn biến trên thị trường trong nước và quốc tế. Thời gian qua, trên thế giới, đồng đô-la Mỹ cũng như các đồng tiền khác có khá nhiều biến động. Tuy nhiên, về cơ bản cung cầu ngoại tệ trong nước không có yếu tố đột biến, thanh khoản tốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp của tổ chức, cá nhân được các TCTD đáp ứng kịp thời và đầy đủ.

Định hướng về điều hành CSTT thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành linh hoạt các công cụ nhằm ổn định thị trường tiền tệ, bảo đảm thanh khoản hệ thống, cung ứng vốn có hiệu quả cho nền kinh tế; hỗ trợ ổn định tỷ giá, tạo điều kiện tăng dự trữ ngoại hối Nhà nước phù hợp với điều kiện thực tế và kiểm soát lạm phát theo mục tiêu.

Trên cơ sở chỉ tiêu kinh tế vĩ mô được Quốc hội và Chính phủ phê duyệt, NHNN xây dựng chỉ tiêu tăng trưởng tín dụng định hướng cả năm 2017 và thực hiện các biện pháp kiểm soát tăng trưởng tín dụng theo chỉ tiêu định hướng, phù hợp với mục tiêu điều hành CSTT, đảm bảo tăng trưởng tín dụng an toàn, hiệu quả, tạo điều kiện thuận lợi cho DN trong tiếp cận vốn tín dụng. Cùng với đó, tập trung tín dụng vào các lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ; kiểm soát tín dụng ở một số ngành, lĩnh vực tiềm ẩn nhiều rủi ro.