Năm 2023, tình hình thế giới tiếp tục diễn biến phức tạp, khó lường, tác động, ảnh hưởng nặng nề trên nhiều lĩnh vực, trong đó có hoạt động kinh doanh, xuất nhập khẩu của các doanh nghiệp trong nước nói chung và địa bàn TP. Hồ Chí Minh nói riêng.

Thực tế cho thấy, đơn hàng của doanh nghiệp giảm, hàng hóa xuất nhập khẩu đều giảm sâu trong hơn nửa đầu năm khiến số thu NSNN của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh giảm khá mạnh. Cùng với đó, các chính sách tài khóa hỗ trợ doanh nghiệp, người dân cũng kéo theo việc giảm thu của ngành Hải quan.

Theo số liệu thống kê của Hải quan TP. Hồ Chí Minh, trong 9 tháng năm 2023, kim ngạch hàng hóa xuất nhập khẩu của một số mặt hàng đóng góp chủ lực cho số thu NSNN của Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh giảm. Cụ thể, tổng trị giá xuất nhập khẩu hàng hoá đạt 81,5 tỷ USD, giảm 17,65% so với cùng kỳ năm 2022 (tương đương 17,5 tỷ USD). Trong đó, trị giá nhập khẩu đạt 42,8 tỷ USD, giảm 21,11%; trị giá xuất khẩu đạt 38,7 tỷ USD, giảm 13,45%.

Tính từ đầu năm 2023 đến ngày 10/10/2023, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh mới thu nộp vào NSNN được 94.758,3 tỷ đồng, đạt 64,99% dự toán Pháp lệnh được giao (145.800 tỷ đồng), giảm 12% so với cùng kỳ năm 2022, tương đương giảm 12.925,7 tỷ đồng.

Nhiều chi cục có số thu NSNN lớn đều giảm mạnh, như: Chi cục Hải quan cửa khẩu cảng Sài Gòn khu vực 1 được giao chỉ tiêu thu 51.000 tỷ đồng, mới thu được trên 32.000 tỷ đồng, đạt 63%; Chi cục Hải quan quản lý hàng đầu tư được giao chỉ tiêu 30.600 tỷ đồng, mới thu được trên 18.800 tỷ đồng, đạt 61%; Chi cục Hải quan cảng Sài Gòn khu vực 3 được giao chỉ tiêu thu 25.400 tỷ đồng, mới thu được trên 15.700 tỷ đồng, đạt gần 62% chỉ tiêu kế hoạch được giao.

Tuy nhiên, trong khó khăn chung, Hải quan TP. Hồ Chí Minh với cách làm linh hoạt, quyết liệt đã tiếp tục trở thành điểm sáng trong toàn ngành. Nổi bật là Cục đã xây dựng kịch bản thu theo từng tuần, từng tháng, từng quý, từng nhóm mặt hàng và từng loại hình doanh nghiệp.

Bên cạnh đó, tăng cường quản lý thu, các biện pháp chống thất thu; quyết liệt thu hồi, xử lý nợ thuế, chú trọng công tác phân loại nợ thuế theo 4 nhóm nợ quy định tại Quyết định số 2317/QĐ-TCHQ ngày 24/10/2022 của Tổng cục Hải quan làm cơ sở áp dụng các giải pháp phù hợp theo quy định đối với từng nhóm nợ; triển khai các biện pháp tăng cường đôn đốc, áp dụng đầy đủ kịp thời các biện pháp cưỡng chế nợ thuế theo quy định.

Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh chỉ đạo các chi cục tập trung rà soát, phân loại, thu hồi và xử lý nợ thuế phát sinh trước ngày 1/1/2023 áp dụng các giải pháp phù hợp theo quy định của pháp luật đối với từng nhóm nợ, phấn đấu thu nợ đạt trên 800 tỷ đồng và không để nợ tại thời điểm 31/12/2023 cao hơn thời điểm 31/12/2022.

Trong thời gian tới, Cục Hải quan TP. Hồ Chí Minh sẽ tiếp tục triển khai quyết liệt các giải pháp chống thất thu có trọng tâm, trọng điểm, như: tập trung rà soát, kiểm tra đối với các trường hợp có rủi ro về mã số, thuế suất, trị giá, số lượng, C/O, các trường hợp miễn, giảm, hoàn, không thu thuế, loại hình gia công, sản xuất xuất khẩu, chế xuất, nhập tạo tài sản cố định theo dự án ưu đãi đầu tư... đảm bảo đúng đối tượng và đủ điều kiện.

Bên cạnh đó, Lãnh đạo Cục chỉ đạo các chi cục hải quan trực thuộc tăng cường các hoạt động kết nối, gặp gỡ, nắm bắt hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, thu hút doanh nghiệp về làm thủ tục qua địa bàn; tăng cường kiểm tra, rà soát công tác phân loại, áp mã, xác định trị giá, quản lý thuế, hoàn thuế, miễn thuế; thu hồi nợ đọng thuế.

Phòng Thuế xuất nhập khẩu theo dõi chặt chẽ số thu, tiến độ thu NSNN của toàn cục và từng chi cục, kịp thời báo cáo và tham mưu lãnh đạo Cục trong công tác chỉ đạo điều hành thu ngân sách. Từ đó, đảm bảo thu ngân sách đúng, đủ, kịp thời theo kịch bản đặt ra.